Το Οικοδόμημα του Νεκρού Άνδρα (αγγλ. Dead Man's Folly), που έχει αποδοθεί στα ελληνικά και ως Το Πέτρινο Φέρετρο είναι ένα μυθιστόρημα της Άγκαθα Κρίστι αστυνομικής φαντασίας. Εκδόθηκε στις ΗΠΑ από τους Dodd, Mead & Co. τον Οκτώβριο του 1956 προς $ 2.95 και στο Ηνωμένο Βασίλειο από το Collind Crime Club στις 5 Νοεμβρίου του ίδιου έτους, προς 12 σελίνια και 6 πέννες. Πρωταγωνιστές είναι ο Ηρακλής Πουαρό και η Αριάδνη Όλιβερ. Η εξήγηση του τίτλου είναι ότι έπειτα από έναν φόνο, το πτώμα θάφτηκε κρυφά και από επάνω ο δράστης έκτισε ένα πέτρινο οικοδόμημα ανάμεσα στα δένδρα. Το μυστήριο λύνει ο Πουαρό.
Η πλοκή του έργου
Ο Ηρακλής Πουαρό καλείται στο Μέγαρο Νας στο Ντέβον από την Αριάδνη Όλιβερ, η οποία σκηνοθετεί ένα "Κυνήγι του δολοφόνου" ως μέρος ενός θερινού πάρτυ, που θα γινόταν την επόμενη ημέρα. Στον κήπο του Νας, η κα Όλιβερ εξηγεί ότι μικρά θέματα του σχεδίου της για το "Κυνήγι" έχουν αλλαχθεί από άτομα του μεγάρου με πλάγιο τρόπο και ότι, αν γινόταν ένας αληθινός φόνος, δεν θα την εξέπληττε.
Ο πλούσιος σερ Τζορτζ Σταμπς κατέχει το Μέγαρο Νας. Η νεαρότερη σύζυγός του είναι η όμορφη λαίδη Χάττι Σταμπς. Ενδιαφέρεται για ωραία ρούχα και κοσμήματα και εμφανίζεται ως απλοϊκή σε όλους, εκτός από τη γραμματέα του συζύγου της, την Αμάντα Μπρούις. Αυτή συγκρούεται με τα συναισθήματά της προς τον εργοδότη της, σερ Τζορτζ. Το ζεύγος Σταμπς συστήνει η κα Έιμυ Φόλλιατ, προηγούμενη ιδιοκτήτρια του κτήματος. Η οικογένεια της Φόλλιατ κατείχε την ιδιοκτησία για αιώνες, όμως αφού έμεινε χήρα, έχασε τους δύο γιους της στον Πόλεμο. Για να πληρωθεί η εφορία κληρονομίας μετά από κάθε θάνατο, αναγκάστηκε να πωλήσει το προγονικό μέγαρο και τη γύρω γη. Ανέλαβε την ορφανή Χάττι και την εισήγαγε στην καλή κοινωνία. Τώρα η κα Φόλλιατ νοικιάζει ένα οίκημα της ιδιοκτησίας.
Ο αρχιτέκτονας Μάικλ Ουέιμαν πρόκειται να κατασκευάσει ένα γήπεδο του τέννις στην ιδιοκτησία. Επικρίνει την ακατάλληλη θέση ενός πρόσφατα κατασκευασμένου οικοδομήματος ανάμεσα στα δένδρα. Ο σερ Τζορτζ φωνάζει σε τρεις νέους τουρίστες, που διασχίζουν την ιδιοκτησία του: μία Ιταλίδα, μία Ολλανδέζα και ένας με πουκάμισο με σχέδια χελώνες.
Την ημέρα του πάρτυ η Χάττι λαμβάνει μία επιστολή από τον εξάδελφό της, Ετιέν ντε Σουζά, ότι θα την επισκεφθεί εκείνη την ημέρα. γίνεται πολύ ανάστατη από την απροσδόκητη επίσκεψη. Ένα κορίτσι οδηγός της περιοχής, η Μαρλίν Τάκερ, περιμένει στο λεμβοστάσιο για να παραστήσει το πτώμα, αν κάποιος παίκτης βρει το κλειδί και ανοίξει την πόρτα. Την επισκέπτεται η κα Μπρούις με αναψυκτικά, όπως της είχε ζητήσει η Χάττι. Όταν την επισκέπτεται η κα Όλιβερ και ο Πουαρό, τη βρίσκουν νεκρή. Στο πάρτυ όλοι ψάχνουν τη Χάττι, αλλά δεν βρίσκεται πουθενά. Η κα Όλιβερ έχει ένα πλήθος θεωριών για το ποιος μπορεί να είναι ο δολοφόνος. Η αστυνομία και ο Πουαρό ψάχνουν μεταξύ των συμμετεχόντων στο "Κυνήγι". Εξετάζεται ο Ετιέν ντε Σουζά και μετά η κα Μπρούις. Επίσης, το ζεύγος Λεγκ, που μένουν σε ένα σπίτι του κτήματος εκεί.
Έπειτα από μερικές εβδομάδες χωρίς πρόοδο στην έρευνα, ο Πουαρό επιστρέφει στο κτήμα στο Ντέβον. Η Χάττι λείπει ακόμη και ο βαρκάρης Μέρντελ πνίγηκε· είναι ο παππούς της Μαρλίν. Ο Πουαρό συγκεντρώνει μερικές λεπτομέρειες: ο Μέρντελ είχε δει ένα πτώμα γυναίκας ανάμεσα στα δένδρα· η Μαρλίν έπαιρνε χρηματικά ποσά κατά καιρούς και είχε αγοράσει μικροπράγματα, που τώρα τα έχει η μικρότερη αδελφή της. Ο Μέρντελ είχε πει ότι "πάντα θα υπάρχουν Φόλλιατ στο Μέγαρο Νας."
Στη λύση (dénouement, ντενουμάν) ο Πουαρό εξηγεί ότι ο σερ Τζορτζ Σταμπς είναι ο Τζέημς Φόλλιατ, λιποτάκτης πολέμου, γιος της Έιμυ. Η κα Φόλλιατ τον πάντρεψε με την πλούσια, αφελή Χάττι, έτσι αγοράστηκε το μέγαρο και έμεινε αυτό στην οικογένεια. Ο Τζέημς πήρε όλα τα χρήματά της και έφτιαξε την νέα του ταυτότητα. Χωρίς να το ξέρει η μητέρα του, είχε παντρευτεί μία νέα Ιταλίδα, αφού είχε λιποτακτήσει. Όταν έγινε δίγαμος, σκότωσε τη Χάττι και η Ιταλίδα έπαιξε τον ρόλο της Χάττι. Όμως, ο Μέρντελ την κατάλαβε και το είπε στην εγγονή του Μαρλίν, που εκβίαζε μικροποσά. Και οι δύο σκοτώθηκαν, αν και το τέλος τού βαρκάρη φάνηκε ως ατύχημα. Μία ημέρα πριν το πάρτυ, η ψευτο-Χάττι προσποιήθηκε την Ιταλίδα τουρίστρια και έμενε στο κοντινό πανδοχείο. Εναλλασσόταν συχνά στους δύο ρόλους της την ημέρα εκείνη. Έστειλε με τη δεσποινίδα Μπρούις αναψυκτικά στο κορίτσι, πριν το σκοτώσει. Έπειτα, έβαλε τα ρούχα της τουρίστριας και πέταξε το μεγάλο καπέλο της στο ποτάμι. Ως Ιταλίδα έφυγε από την περιοχή με ένα σακίδιο στην πλάτη της.
Η ημέρα του φόνου επελέγη να είναι αυτή της άφιξης του Ετιέν ντε Σουζά, ο οποίος είπε στον ερευνητή Μπλαντ ότι είχε γράψει για την άφιξή του μερικές εβδομάδες πρωτύτερα. Αυτός, που είχε μεγαλώσει με την αληθινή Χάττι, θα αντιλαμβανόταν την πλάνη. Το πτώμα της εξαδέλφης του Χάττι το είχαν θάψει και είχαν κτίσει από επάνω το οικοδόμημα ανάμεσα στα δένδρα. Το μυθιστόρημα τελειώνει με την αστυνομία να γκρεμίζει το οικοδόμημα και να βγάζει το σώμα της Χάττι. Η σύλληψη των ενόχων και η κατηγορίες εναντίον της κας Έιμυ Φόλλιατ δεν αναφέρονται, μπορεί όμως να τις φανταστεί ο αναγνώστης.
Οι ήρωες του έργου
- Ηρακλής Πουαρό: ο ιδιωτικός ντετέκτιβ από το Βέλγιο.
- Αριάδνη Όλιβερ: μία διάσημη συγγραφέας.
- Μπλαντ: επιθεωρητής αστυνομίας που ερευνά την υπόθεση.
- Λοχίας Φρανκ Κόττρελ: αστυφύλακας.
- Σερ Τζορτζ Σταμπς: αγόρασε το Μέγαρο Νας.
- Χάττι Σταμπς: η δεύτερη σύζυγος του Σταμπς.
- Ετιέν ντε Σουζά: εξάδελφος της Ιταλίδας (πρώτης) συζύγου του Σταμπς.
- Αμάντα Μπρούις: γραμματέας του σερ Τζορτζ.
- Έιμυ Φόλλιατ: πρώην ιδιοκτήτρια του Μεγάρου Νας.
- κος Ουίλφρεντ Μάστερτον: βουλευτής.
- Κόννι Μάστερτον: η σύζυγος του βουλευτή Μάστερτον.
- Λοχαγός Τζιμ Ουόρμπερτον: στην υπηρεσία του κου Μάστερτον.
- Μάικλ Ουέυμαν: αρχιτέκτονας.
- Άλεκ Λεγκ: ατομικός φυσικός.
- Σάλλυ Λεγκ: σύζυγος του Λεγκ.
- Μαρλίν Τάκερ, κοπέλα οδηγός
- Μαίριλυν Τάκερ: η νεότερη αδελφή της Μαρλίν.
- Κύριος και κυρία Τάκερ: γονείς των δύο κοριτσιών.
- Μέρντελ: 92 ετών, βαρκάρης, πατέρας της κυρίας Τάκερ.
- Χέντεν: μπάτλερ.
- Ιταλίδα τουρίστρια: με ταξιδιωτικό σάκο στην πλάτη, κάνει ωτοστόπ.
- Ολλανδέζα τουρίστρια: με ταξιδιωτικό σάκο στην πλάτη τους, κάνει ωτοστόπ
- Νέος άνδρας: τουρίστας με πουκάμισο με σχεδιασμένες χελώνες επάνω.
Πηγές
- "American Tribute to Agatha Christie". Home.insightbb.com. 20 July 1956. Retrieved 28 April 2014.
- Chris Peers; Ralph Spurrier & Jamie Sturgeon (March 1999). Collins Crime Club – A checklist of First Editions (Second ed.). Dragonby Press. p. 15.