Τάφος των Ανθεμίων

Συντεταγμένες: 40°39′16.279″N 22°8′20.821″E / 40.65452194°N 22.13911694°E / 40.65452194; 22.13911694

Μακεδονικός τάφος των Ανθεμίων
Τάφος των Ανθεμίων
Χάρτης
Είδοςαρχαιολογική θέση και μακεδονικός τάφος
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°39′16″N 22°8′21″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ηρωικής Πόλεως Νάουσας
ΤοποθεσίαΛευκάδια Ημαθίας
ΧώραΕλλάδα
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)
Ζωγραφικός διάκοσμος επί του τυμπάνου της προσόψεως.
Άποψη της οροφής του προθαλάμου.
Άποψη του ταφικού θαλάμου από το ύψος του προθαλάμου.

Ο Τάφος των Ανθεμίων, ορισμένες φορές αναφερόμενος ως Τάφος της Ρωμιοπούλου, είναι μακεδονικός τάφος της ελληνιστικής περιόδου στα Λευκάδια Ημαθίας (αρχαία Μίεζα), πλησίον της Νάουσας. Φημισμένο για την ποιότητα του ζωγραφικού διάκοσμού του[1], το συγκεκριμένο μνημείο χρονολογείται στο πρώτο μισό του 3ου αιώνα π.Χ.[2] ή στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ.[3].

Ο τάφος έλαβε το αποδιδόμενο όνομά του από τα ανθέμια παρόντα υπό τη μορφή ακροκεράμων επί των γωνιών του αετώματος και ζωγραφικών διακόσμιων επί της οροφής του προθαλάμου[4]. Βρίσκεται σε απόσταση, περίπου, 230 μέτρων από τον Τάφο της Κρίσεως.

Περιγραφή

Ο τάφος αποτελείται από μία μνημειακή πρόσοψη, καθώς και δύο θολωτούς θαλάμους (έναν προθάλαμο και έναν ταφικό θάλαμο), καλυμμένους από χωμάτινο τύμβο διαμέτρου 15−17 μέτρων και ύψους 2,5 μέτρων[2][5].

Πρόσοψη

Η πρόσοψη (ύψους 6,25 μέτρων και πλάτους 5,25 μέτρων[6]) έχει μορφή αρχαίου ελληνικού ναού, αποτελούμενη από τέσσερις εντοιχισμένους ιωνικού ρυθμού κίονες οι οποίοι στηρίζουν ένα επιστύλιο, καθώς και ένα αέτωμα. Σε φόντο σκούρας μπλε απόχρωσης, το τριγωνικού σχήματος τύμπανο ύψους ενός μέτρου αναπαριστά ανδρική και γυναικεία μορφή ξαπλωμένους κατά τη διάρκεια συμποσίου. Τα δύο συγκεκριμένα πρόσωπα αναπαριστώνται σε όψη τριών τετάρτων, στραμμένα προς τα αριστερά. Ηλικιωμένος άνδρας βρίσκεται αριστερά αυτών, φορώντας κόκκινης αποχρώσεως χιτώνιο με πορφυρής αποχρώσεως μπορντούρα και γκριζοκίτρινης αποχρώσεως ιμάτιο. Το πρόσωπό του βρίσκεται στραμμένο προς τα δεξιά κοιτώντας τη γυναικεία μορφή. Φέρει γκρίζας αποχρώσεως γενειάδα και κρατά κλειδί στο δεξί χέρι του. Η συγκεκριμένη λεπτομέρεια οδήγησε ορισμένους ερευνητές στο συμπέρασμα πως ο κάτοχος του συγκεκριμένου τάφους (ο οποίος αναπαρίσταται και ετάφη συνοδευόμενος από τη σύζυγό του[1]) κατείχε θρησκευτικό αξίωμα[5], ενώ, αντιθέτως, άλλοι εκτιμούν πως το τύμπανο αναπαριστά στην πραγματικότητα τον Άδη κρατώντας το κλειδί του Κάτω Κόσμου και τη σύζυγό του, Περσεφόνη[7][8][9][10]. Η γυναικεία μορφή, η οποία στηρίζει την κεφαλή της με το δεξί χέρι της, κίτρινης αποχρώσεως χιτώνιο και πορφυρής αποχρώσεως ιμάτιο[2].

Εσωτερικό

Ο προθάλαμος έχει πλάτος 4,08 μέτρων, μήκος 2 μέτρων[6] και ύψους 5,14[1]. Επί των τοίχων του εναλλάσσονται μεταξύ τους τρεις λωρίδες μαύρης αποχρώσεως και δύο λωρίδες κίτρινης αποχρώσεως, ενώ το άνω τμήμα παραμένει λευκής αποχρώσεως. Ο διάκοσμος της οροφής αποτελείται από έξι ανθέμια και νούφαρα σε γαλάζιο φόντο. Μεγάλου μεγέθους διπλή μαρμάρινη πόρτα (ύψους 3,5 μέτρων και πλάτους 0,9 μέτρων) οδηγεί προς τον ταφικό θάλαμο. Ανευρέθηκε κομματιασμένη, σπασμένη κατά τη διάρκεια της σύλησης του τάφου[2][5].

Ο ταφικός θάλαμος είναι πλάτους 4,07 μέτρων και μήκους 5,1 μέτρων[6]. Οι τοιχογραφίες, οι οποίες έχουν ως απώτερο σκοπό την απομίμηση μαρμάρινου επικαλύμματος, αναπαριστούν ένα μαύρης αποχρώσεως κάτω τμήμα και ένα κόκκινης αποχρώσεως άνω τμήμα, ενώ προεξέχουσα λευκής αποχρώσεως λωρίδα χωρίζει μεταξύ τους τα δύο παραπάνω τμήματα. Από την πλευρά της, η οροφή είναι επιχρισμένη με κιτρινωπής αποχρώσεως κονίαμα. Πορώδης πέτρινος πάγκος βρίσκεται επί της αριστερής πλευράς του θαλάμου. Στο βάθος δεξιά, πορώδης λίθινη βάση (γνωστή ως θήκη) είναι διακοσμημένη με ζωγραφική αναπαράσταση κλαδιού ελιάς[1]. Παλαιότερα, αποτελούσε υποστήριγμα της λάρνακας η οποία περιείχε τις στάχτες του νεκρού ή των νεκρών, ωστόσο, το συγκεκριμένο ταφικό αντικείμενο αφαιρέθηκε κατά τη διάρκεια της σύλησης του τάφου. Αριθμός θραυσμάτων γλυπτών φιλοτεχνημένων από ελεφαντόδοντο τα οποία ανευρέθηκαν κατά τη διάρκεια των αρχαιολογικών ανασκαφών, πιθανώς αναπαριστώντας σκηνές μάχης, καθώς και διονυσιακού χαρακτήρα σκηνές, παλαιότερα πιστεύεται πως αποτελούσαν μέρος του διακόσμου ξύλινου ανάκλιντρου[2][5].

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές

Ο συγκεκριμένος τάφος ανακαλύφθηκε το 1971, ως αποτέλεσμα παράνομων αρχαιολογικών ερευνών, ενώ ανεσκάφη από την Κατερίνα Ρωμιοπούλου μεταξύ του 1971 και του 1973. Το 1988, μεταλλική κατασκευή χτίστηκε επί του μνημείου, με απώτερο σκοπό την προστασία του από τα καιρικά φαινόμενα[2].

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Brecouláki 2006.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 (Αγγλικά) Psarrá, Iríni. «Mieza, the so-called Macedonian Tomb of the Palmettes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2020. 
  3. ↑ (Αγγλικά) Droúgou, Stélla (2016). «Vergina-Aigai: The Macedonian Tomb with Ionic Façade. Observations on the Form and Function of Macedonian Tombs». Φιλέλλην, Essays Presented to Stephen G. Miller: 335-350. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-06-05. https://web.archive.org/web/20200605142813/https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/49356526/335-350_DROUGOU.pdf?1475620821=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DS._Drougou_Vergina-Aigai_The_Macedonian.pdf&Expires=1591370597&Signature=FkhT7OelXH0OAQDbU4RjuLDNUCvevKKwNJuD8obDKZTEdEQoWy-Pt1beCiKLEnSPr98eYnNNUyIXzn8MzOpLUveotrDL2OOyH8DGx7Gtn6YkoFhEBkJ-tb2fyrkDV1iFl6EIYzC7qakQUEDOQUWNfEj8rTJgQprafCJXtQHMMwzGRvaiudbF-k6qY1rrFyJmgolnWTBTq7Pm0tILjbyFH1l7AhHy3-p7JHZeDHO2uGH9HDsdSL7SdYWt~y5M0DLGjbdOUppVVg~zBC2xEG1KAytwMpeTwHgrDutCk6oWVXg-dXGtbG~Ion04lf41tZH4BKxqDwKZ3v8wPNL-WeDnXA__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA. Ανακτήθηκε στις 2022-01-23. 
  4. ↑ (Γαλλικά) Descamps-Lequime, Sophie, επιμ. (2007). Peinture et couleur dans le monde grec antique, Actes des colloques des 10 et 27 mars 2004 au Musée du Louvre : seize contributions de dix-huit auteurs. Μιλάνο: 5 continents. σελ. 14-25. ISBN 978-88-7439-375-6. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Ginouvès 1994, σελ. 181-182.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Rhomiopoúlou & Brecouláki 2002, σελ. 107-116.
  7. ↑ (Γαλλικά) Chryssantháki-Nagle, Katerína (2013-2014). «Réussir le passage vers l'au-delà dans le monde grec : le rôle des objets métalliques». Cahier des thèmes transversaux ArScAn - Archéologie du monde grec et systèmes d’information: 29-35. https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02278105/document. 
  8. ↑ (Αγγλικά) Rhomiopoúlou, Katerína (1973). «A New Monumental Chamber Tomb with Paintings of the Hellenistic Period near Lefkadia (Western Macedonia)». Athens Annals of Archeology 6: 87-92. 
  9. ↑ (Γαλλικά) Hatzópoulos, Miltiádis (2006). «De vie à trépas : rites de passage, lamelles dionysiaques et tombes macédoniennes». Στο: Guimier-Sorbets, Anne-Marie· Hatzópoulos, Miltiádis· Morizot, Yvette, επιμ. Rois, cités, nécropoles, institutions, rites et monuments en Macédoine. Meletemata. 45. Παρίσι: De Boccard. σελ. 131-141. ISBN 960-7905-29-6. 
  10. ↑ Μάντης, Αλέξανδρος (1990). Προβλήματα της εικονογραφίας των ιερειών και των ιερέων στην αρχαία ελληνική τέχνη. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού. σελ. 93-98. ISBN 9789602141045. 

Πηγές

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι