Μια παρατεταμένη κρίση στην Ουκρανία άρχισε στις 21 Νοεμβρίου 2013 όταν ο τότε πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς ανέστειλε τις προετοιμασίες για την εφαρμογή συμφωνίας σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.[1] Η απόφαση προκάλεσε μαζικές διαμαρτυρίες από τους υποστηρικτές της συμφωνίας. Οι διαμαρτυρίες, με τη σειρά τους, προκάλεσαν μια επανάσταση που οδήγησε στην εκδίωξη του Γιανουκόβιτς.[2] Μετά την εκδίωξη, ξεκίνησαν αναταραχές στις σε μεγάλο βαθμό ρωσόφωνες ανατολικές και νότιες περιοχές της Ουκρανίας, από όπου ο Γιανουκόβιτς είχε αντλήσει το μεγαλύτερο μέρος της υποστήριξής του. Στη συνέχεια, ακολούθησε πολιτική κρίση, αφού η Ρωσία παρενέβη στρατιωτικά και απέσπασε την τότε αυτόνομη ουκρανική περιοχή της Κριμαίας. Καθώς η παρέμβαση της Ρωσίας ενθάρρυνε τους Ουκρανούς Ρωσόφωνους, οι αναταραχές στις περιοχές Ντονέτσκ και Λουχάνσκ μεταφέρθηκαν σε έναν υποεθνικό πόλεμο κατά της μεταεπαναστατικής κυβέρνησης της Ουκρανίας.
Η Ουκρανία αντιμετώπισε αναταραχές όταν ο πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς αρνήθηκε να υπογράψει συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 21 Νοεμβρίου 2013.[3] Ένα οργανωμένο πολιτικό κίνημα γνωστό ως Euromaidan απαιτούσε στενότερους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την αποπομπή του Γιανουκόβιτς.[4] Αυτό το κίνημα ήταν τελικά επιτυχές, με αποκορύφωμα την επανάσταση του Φεβρουαρίου 2014, η οποία απομάκρυνε τον Γιανουκόβιτς και την κυβέρνησή του.[2]
Αναταραχή στη δυτική Ουκρανία
Στις 24 Ιανουαρίου 2014, σε διάφορες πόλεις της Δυτικής Ουκρανίας, όπως το Ιβάνο-Φρανκίβσκ και το Τσερνίβτσι, διαδηλωτές εισήλθαν στα κτίρια των περιφερειακών κυβερνήσεων σε ένδειξη διαμαρτυρίας προς τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς. Στο Ιβάνο-Φρανκίβσκ, σχεδόν 1.500 διαδηλωτές κατέλαβαν το κτίριο της περιφερειακής κυβέρνησης και μπήκαν στο εσωτερικό του κτιρίου. Στην πόλη Τσερνίβτσι πλήθος διαδηλωτών κατέστρεψαν το γραφείο του κυβερνήτη, ενώ οι αστυνομικοί προστάτευαν το κτίριο. Στο Ούζγκοροντ είχε επίσης μπλόκαραν τα περιφερειακά γραφεία και στη δυτική πόλη του Λβιβ στήθηκαν οδοφράγματα αμέσως μετά την είσοδο στο γραφείο του κυβερνήτη.[5]
Εν μέσω του συνεχιζόμενου πολέμου, οι αυτονομημένες δημοκρατίες διεξήγαγαν δημοψηφίσματα για το καθεστώς των περιφερειών του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ στις 11 Μαΐου 2014. Στα δημοψηφίσματα, τα οποία θεωρήθηκαν παράνομα από την Ουκρανία και αντιδημοκρατικά από τη διεθνή κοινότητα, περίπου το 90% ψήφισε υπέρ της ανεξαρτησίας της λαϊκής δημοκρατίας του Ντονέτσκ του Λουχάνσκ.[8] Στο δημοψήφισμα χρησιμοποιήθηκε η ρωσική λέξη самостоятельность, (σαμοστάγιατελναστ') (κυριολεκτικά σημαίνει «το να στέκεται κάποιος μόνος του»), η οποία μπορεί να μεταφραστεί είτε ως πλήρης ανεξαρτησία είτε ως ευρεία αυτονομία. Η λέξη αυτή άφησε τους ψηφοφόρους σε σύγχυση σχετικά με το τι σήμαινε στην πραγματικότητα αυτή η λέξη στο ψηφοδέλτιο.[9][8])
Οι μάχες συνεχίστηκαν σε όλο το 2014 και το 2015, παρά τις πολλές προσπάθειες για την εφαρμογή κατάπαυσης του πυρός. Η Ουκρανική κυβέρνηση δήλωσε ότι η Ρωσική Ομοσπονδία παρείχε τόσο υλική όσο και στρατιωτική υποστήριξη στους αυτονομιστές, αν και η Ρωσία αρνήθηκε κάτι τέτοιο. Η ηγεσία των αυτονομιστών αποτελούνταν σε μεγάλο βαθμό από Ρώσους πολίτες μέχρι τον Αύγουστο του 2014.[10][11]
Στις 11 Ιανουαρίου 2017, το Υπουργικό Συμβούλιο της Ουκρανίας ενέκρινε σχέδιο για την επανένταξη της περιοχής και των κατοίκων του Ντονμπάς ως πολίτες και ως έδαφος της Ουκρανίας.[12] Το σχέδιο θα έδινε στη Ρωσία μερικό έλεγχο του εκλογικού σώματος και έχει περιγραφεί από την εφημερίδα Ζερκάλο Νέντελι ως «εμφύτευση ενός καρκινικού κυττάρου στο σώμα της Ουκρανίας».[13]
Από τις 26 Φεβρουαρίου 2014, οι Φιλορώσοι ένοπλοι άρχισαν σταδιακά να καταλαμβάνουν τη χερσόνησο προκαλώντας διαμαρτυρίες.[14] Η Ρωσία αρχικά δήλωσε ότι αυτοί οι ομαδοποιημένοι μαχητές, που ονομάστηκαν «μικροί πράσινοι άνδρες» στην Ουκρανία, ήταν «τοπικές δυνάμεις αυτοάμυνας».[15] Ωστόσο, αργότερα παραδέχτηκαν ότι ήταν στην πραγματικότητα Ρώσοι στρατιώτες χωρίς διακριτικά, επιβεβαιώνοντας επί τόπου αναφορές ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.[16][17][18][19][20][21][22] Μέχρι τις 27 Φεβρουαρίου, το κτήριο του κοινοβουλίου της Κριμαίας είχε καταληφθεί από ρωσικές δυνάμεις. Οι ρωσικές σημαίες τοποθετήθηκαν πάνω από αυτά τα κτίρια και μια κυβέρνηση που δήλωνε δήλωσε ότι θα διεξήγαγε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της από την Ουκρανία.[23] Μετά το διεθνώς μη αναγνωρισμένο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στις 16 Μαρτίου 2014, η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία στις 18 Μαρτίου 2014.
↑«Gunmen Seize Government Buildings in Crimea». The New York Times. 27 February 2014. https://www.nytimes.com/2014/02/28/world/europe/crimea-ukraine.html. Ανακτήθηκε στις 1 March 2014. «Masked men with guns seized government buildings in the capital of Ukraine's Crimea region on Thursday, barricading themselves inside and raising the Russian flag after mysterious overnight raids that appeared to be the work of militant Russian nationalists who want this volatile Black Sea region ruled from Moscow.»