Η Τσουσίμα (対馬) είναι νήσος (και ομάδα νησιών) της Ιαπωνίας, η οποία βρίσκεται σχεδόν στη μέση της αποστάσεως μεταξύ της κυρίως νήσου της Ιαπωνίας (Χονσού) και της Χερσονήσου της Κορέας.[1][2] Η κυρίως νήσος έχει έκταση 696,26 τετραγωνικά χιλιόμετρα και διαιρέθηκε από τον άνθρωπο σε δύο μέρη το 1671, με τη διάνοιξη της Διώρυγας Οφουνακόσι-σέτο και σε τρία το 1900 με τη διάνοιξη της Διώρυγας Μανζέκι-σέτο (το μεσαίο μέρος είναι όμως πολύ μικρό). Δημιουργήθηκε έτσι η «Βόρεια Νήσος Τσουσίμα» (Καμίνο-σίμα ή Καμιτζίμα) και η «Νότια Νήσος Τσουσίμα» (Σιμόνο-σίμα ή Σιμοτζίμα). Η ομάδα νησιών ή αρχιπέλαγος Τσουσίμα περιλαμβάνει επιπλέον εκατό περίπου νησίδες και βραχονησίδες. Συνήθως η ονομασία «Τσουσίμα» αναφέρεται συλλογικά σε όλα τα νησιά.
Η ομάδα των νησιών απλώνεται σε μια περιοχή περίπου 85 επί 20 χιλιομέτρων και έχει πληθυσμό περίπου 34.000 κατοίκους (2013). Η ομώνυμη πόλη Τσουσίμα βρίσκεται στο κυρίως νησί και υποδιαιρείται σε 6 δήμους.[3]
Γεωγραφία
Το Στενό της Κορέας χωρίζεται από τα νησιά Τσουσίμα σε δύο πορθμούς. Ο πλατύτερος, προς την πλευρά της κυρίως Ιαπωνίας, είναι το Στενό Τσουσίμα. Οι δύο διώρυγες που διανοίχθηκαν το 1671 και το 1900 συνδέουν τη βαθιά διείσδυση της θάλασσας του Κόλπου Άσο (浅茅湾) με την ανατολική πλευρά του νησιού. Το αρχιπέλαγος Τσουσίμα συναποτελείται από περισσότερα από 100 πολύ μικρότερα νησιά.
Η Τσουσίμα είναι το πλησιέστερο ιαπωνικό έδαφος στην Κορεατική Χερσόνησο, ευρισκόμενο σε απόσταση περί τα 50 χιλιόμετρα από το Μπούσαν.[4] Σε μια καθαρή ημέρα οι λόφοι και τα βουνά της Κορέας είναι ορατά από τα ψηλά μέρη της Τσουσίμα. Το πλησιέστερο ιαπωνικό λιμάνι, το Ίκι στο ομώνυμο νησί, απέχει επίσης 50 χιλιόμετρα από την Τσουσίμα.[5] Αμφότερα τα νησιά Τσουσίμα και Ίκι περικλείονται στα όρια του Εθνικού Πάρκου Ίκι–Τσουσίμα[3], που είναι χαρακτηρισμένο ως φυσικό καταφύγιο και προστατεύεται από περαιτέρω ανάπτυξη. Μεγάλο μέρος της Τσουσίμα (89%) καλύπτεται πράγματι από φυσική πυκνή βλάστηση, εξαιτίας των πολλών βροχοπτώσεων, και από λόφους.[6] Βουνά και λόφοι του κυρίως νησιού είναι μεταξύ αρκετών άλλων, τα Οχίρα, Γιατάτε, Κογιασάν, Χοκογκατάκε, Γκογκέν και Οντάκε.[7]
Το αρχιπέλαγος ολόκληρο αποτελεί την «Υπονομαρχία Τσουσίμα» του Νομού Ναγκασάκι, του οποίου καταλαμβάνει το 17,3% της εκτάσεως. Οι διώρυγες της Τσουσίμα δεν αποτελούν σύνορα καμιάς διοικητικής μονάδας του ιαπωνικού κράτους, αλλά το βόρειο τμήμα είναι γνωστό ως Καμίνο-σίμα ή Καμιτζίμα (上島) και το νότιο τμήμα είναι γνωστό ως Σιμόνο-σίμα ή Σιμοτζίμα (下島). Αμφότερα τα τμήματα έχουν από δύο βουνά που ξεχωρίζουν σε ύψος. Το Σιμοτζίμα έχει το όρος Γιατάτε (矢立山) με ύψος 649 μέτρα (το υψηλότερο όλης της νήσου και του αρχιπελάγους)[8] και το Αριάκε-γιάμα (有明山) με ύψος 558 μέτρα.[8] Το Καμιτζίμα έχει το Μι-τάκε (御嶽) με ύψος 487 μέτρα.[8] Τα δύο κύρια τμήματα της νήσου συνδέονται σήμερα με δύο γέφυρες.[9][10]