Το Μεγάλο Τείχος Ηρακλή - Βόρειου Στέφανου (Hercules–Corona Borealis Great Wall) ή απλούστερα το Μεγάλο Τείχος είναι η μεγαλύτερη γνωστή δομή στο παρατηρήσιμο σύμπαν, με μήκος περίπου 10 δισεκατομμύρια έτη φωτός (το παρατηρήσιμο σύμπαν έχει διάμετρο περίπου 93 δισεκατομμύρια έτη φωτός). Αυτή η τεράστια υπερδομή είναι μια περιοχή του ουρανού η οποία φαίνεται στη χαρτογράφηση του συνόλου δεδομένων των εκλάμψεων ακτίνων γ (GRB) που έχει βρεθεί ότι έχουν ασυνήθιστα υψηλότερη συγκέντρωση GRB σε παρόμοια απόσταση από την αναμενόμενη μέση κατανομή.[1][2] Ανακαλύφθηκε στις αρχές Νοεμβρίου 2013 από μια ομάδα Αμερικανών και Ούγγρων αστρονόμων με επικεφαλής τους Ιστβάν Χορβάτ, Τζον Χακκίλα και Ζολτ Μπαγκόι κατά την ανάλυση δεδομένων από την αποστολή Swift Gamma-Ray Burst Mission, μαζί με άλλα δεδομένα από επίγεια τηλεσκόπια.[1][2] Είναι ο μεγαλύτερος γνωστός σχηματισμός στο σύμπαν, που υπερβαίνει το μέγεθος της προηγούμενης Πελώριας Ομάδας Κβάζαρ (Huge-LQG) κατά περίπου δύο φορές.[3]
Η υπερπυκνότητα αυτή βρίσκεται στο δεύτερο, τρίτο και τέταρτο γαλαξιακό τεταρτημόριο (NQ2, NQ3 και NQ4) του ουρανού. Έτσι, βρίσκεται στο βόρειο ημισφαίριο, με κέντρο
τα όρια των αστερισμών του Δράκοντος και του Ηρακλή. Ολόκληρο το σμήνος αποτελείται από περίπου 19 GRB με την μετατόπιση προς το ερυθρό να κυμαίνεται μεταξύ 1,6 και 2,1.[2]
Τυπικά, η κατανομή των GRB στο σύμπαν εμφανίζεται σε σύνολα μικρότερης από την κατανομή 2σ ή με λιγότερα από δύο GRB στα μέσα δεδομένα του συστήματος σημείου-ακτίνας. Μια πιθανή εξήγηση αυτής της συγκέντρωσης είναι το Μέγα Τείχος Ηρακλή-Βορείου Στεφάνου.[4][5] Το τείχος έχει μέσο μέγεθος που υπερβαίνει τα 2 δισεκατομμύρια έως 3 δισεκατομμύρια παρσέκ (6 έως 10 δισεκατομμύρια έτη φωτός).[6] Ένα τέτοιο υπερσμήνος μπορεί να εξηγήσει τη σημαντική κατανομή των GRB λόγω της σχέσης του με τον σχηματισμό άστρων.
Σε άλλες μελέτες έχει διατυπωθεί αμφιβολία για την ύπαρξη της δομής, οι οποίες υποστηρίζουν ότι η δομή βρέθηκε μέσω μονομερειών σε ορισμένες στατιστικές δοκιμές, χωρίς να ληφθούν υπόψιν οι πλήρεις επιπτώσεις απορροφήσεως του φωτός.[7][8] Ωστόσο, ένα έγγραφο του 2020 έχει απαντήσει σε αυτές τις αμφιβολίες.[9]
↑ 2,02,12,2Horváth I.; Hakkila J.; Bagoly Z. (2013). «The largest structure of the Universe, defined by Gamma-Ray Bursts». 7th Huntsville Gamma-Ray Burst Symposium, GRB 2013: Paper 33 in EConf Proceedings C13041431311: 1104. Bibcode: 2013arXiv1311.1104H.
↑Horváth, István; Bagoly, Zsolt; Hakkila, Jon; Tóth, L. Viktor (2014). «Anomalies in the GRB spatial distribution». Proceedings of Science: 78. Bibcode: 2014styd.confE..78H.