Συντεταγμένες: 35°40′18.30″N 139°47′58.49″E / 35.6717500°N 139.7995806°E / 35.6717500; 139.7995806

Ιερό Τομίοκα Χατσίμαν
Είδος	Hachiman shrine
Γεωγραφικές συντεταγμένες	35°40′18″N 139°47′58″E
Διοικητική υπαγωγή	Tomioka
Χώρα	Ιαπωνία
Έναρξη κατασκευής	1627
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Ιερό Τομίοκα Χατσίμαν (富岡八幡宮, Tomioka Hachimangū) είναι το μεγαλύτερο ιερό αφιερωμένο στον Χατσίμαν στο Τόκιο.^[1]

Το ιερό ιδρύθηκε στο Φουκαγκάβα το 1627. ^[2] Ο Χατσίμαν, τον οποίο το ιερό τιμά, ήταν επίσης τοπικό Κάμι της φυλής Μιναμότο, έτσι το ιερό έλαβε θερμή προστασία από το σογκουνάτο Τοκουγκάβα. Από την άλλη πλευρά, το ιερό ήταν σεβαστό από τους ανθρώπους του Σιταμάτσι, και ήταν γνωστό ως "Χατσίμαν του Φουκαγκάβα".

Κατά τη διάρκεια της περιόδου Μεϊτζί, το ιερό έχασε την προστασία, που είχε απολαύσει κατά την περίοδο του Έντο. Ωστόσο, επιλέχθηκε ως ένα από τα Δέκα Ιερά του Τόκιο (東京十社, Tokyo Jissha) από την Κυβέρνηση Μεϊτζί, παρά το γεγονός ότι θεωρήθηκε ότι ήταν κατώτερης αξίας σε σχέση με το Ιερό Χικάβα και άλλα μεγάλα ιερά που είχε επιλέξει η κυβέρνηση.   

Στις 10 Μαρτίου 1975, το ιερό κάηκε κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του Τόκιο. Στις 18 Μαρτίου 1945, ο αυτοκράτορας Σόουα, ο οποίος επιθεωρούσε την καμένη έκταση, επισκέφτηκε το ιερό και πληροφορήθηκε για τις ζημιές στη γύρω περιοχή. Επιστρέφοντας στο παλάτι του, ο αυτοκράτορας περιέγραψε την εντύπωσή του στον Χισανόρι Φουτζίτα, συγκρίνοντας τα ερείπια με τον μεγάλο σεισμό του Καντό του 1923, που είχε δει, όταν ήταν διάδοχος του θρόνου.

Μετά τον πόλεμο, χτίστηκαν δύο πέτρινα μνημεία, για να τιμήσουν την επίσκεψη του αυτοκράτορα.

Τον Ιούνιο του 2017, αποφασίστηκε το ιερό να μην ελέγχεται πλέον από την Ένωση των Σιντοϊκών Ιερών.

Στις 7 Δεκεμβρίου 2017, η πρωθιέρια του ιερού, Ναγκάκο Τομίοκα, μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου, σύμφωνα με πληροφορίες, από τον αδελφό της Σιγκενάγκα Τομίοκα. Η σύζυγος του δράστη συμμετείχε επίσης στην επίθεση σύμφωνα με την αστυνομία, τραυματίζοντας τον οδηγό της Ναγκάκο Τομίοκα. Ο αδελφός της αργότερα μαχαίρωσε τη γυναίκα του μέχρι θανάτου πριν αυτοκτονήσει. Ένα ξίφος γεμάτο αίματα και μαχαίρια βρέθηκαν στον τόπο του εγκλήματος.^[3]

Το Ιερό Τομίοκα Χατσίμαν είναι επίσης γνωστό ως ο τόπος γέννησης του Καντζίν-ζουμό (Kanjin-zumō) (勧進相撲), που ιδρύθηκε το 1684 και από το οποίο προέρχεται το σημερινό επαγγελματικό σούμο.^[4]

Δύο μπασό (: μεγάλα τουρνουά σούμο) πραγματοποιούνταν στο ιερό κάθε χρόνο με την άδεια του σογκουνάτου, και δημιουργήθηκαν μπανζούκε και άλλα μεγάλα συστήματα σε αυτή την περίοδο. Στη περίοδο του Μεϊτζί (1868-1912), το σούμο ενίσχυσε τη σχέση του με το Σίντο, για να επιβιώσει λόγω της απώλειας της υποστήριξης από το σογκουνάτο και τους νταϊμιό, οι οποίοι έχασαν την εξουσία από την Αποκατάσταση του Μεϊτζί. Έτσι, το σιντοϊστικό ιερό απέκτησε μεγαλύτερη αξία και εκτίμηση από το σούμο.

Το 1900 κατασκευάστηκε από τον Τζινμάκου Κιουγκόρο ένα πέτρινο μνημείο, το οποίο ονομάζεται Λίθος Γιοκοζούνα (横綱力士碑, Yokozuna Rikishi-hi), για να τιμήσει διαχρονικά τους κατόχους του γιοκοζούνα (: η υψηλότερη κατάταξη στο σούμο). Το ιερό έχει πολλά άλλα πέτρινα μνημεία, που σχετίζονται με το σούμο.