Ο Ζαν Λεν (στα Γαλλικά: Jean Leune) ήταν Γάλλος πολεμικός ανταποκριτής, δημοσιογράφος, συγγραφέας και αξιωματικός του Γαλλικού στρατού. Το πλήρες όνομά του ήταν: Jean Charles Victor Edmond Leune. Γεννήθηκε την 28η Δεκεμβρίου του 1889 στο Σεν-Κεντέν (Saint-Quentin) της επαρχίας Αιν (Aisne) της βόρειας Γαλλίας και πέθανε την 13η Μαΐου του 1944 κατά τη μεταφορά του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ.
Πρώιμος βίος
Ο Ζαν Λεν γεννήθηκε την 28η Δεκεμβρίου του 1889 στο Σεν-Κεντέν (Saint-Quentin) της επαρχίας Αιν (Aisne) της βόρειας Γαλλίας. Ήταν γιος του Alfred Leune (1857-1930) και της Celine Blanche Daix (1871-1942).[4]
Σπούδασε ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι και αποφοίτησε το 1912. Ήταν, μάλλον, εκεί που γνώρισε τη μέλλουσα σύζυγό του, Ελέν (Hélène), η οποία αποφοίτησε από την ίδια σχολή το 1909. Ο Ζαν Λεν και η Ελέν Βιτιβίλια παντρεύτηκαν στις 7 Φεβρουαρίου 1911 στο Παρίσι.[5]
Ειδικός απεσταλμένος στη Μέση Ανατολή
Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας στον γαλλικό στρατό και πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ζαν Λεν βρέθηκε στα Βαλκάνια. Η περιοχή αυτή ήταν για τον Λεν μια αποκάλυψη. Παρέμεινε στην περιοχή και εργάστηκε ως πολεμικός ανταποκριτής του γαλλικού περιοδικού Λ' Ιλλουστρασιόν (L' Illustration). Κατά τη δεκαετία του 1920 ήταν ο ειδικός απεσταλμένος του περιοδικού στη Μέση Ανατολή. Άρθρα του σχετικά με τον Καύκασο, τη Μέκκα, το Σουέζ, κλπ δημοσιεύθηκαν στο L'Illustration. Ο Ζαν Λεν έγραψε και δημοσίευσε αρκετά βιβλία σχετικά με θέματα των Βαλκανίων και την Μέσης Ανατολής, καθώς και μυθιστορήματα. Είναι ο συγγραφέας του Ελληνικού ενδιαφέροντος βιβλίου Une revanche, une étape. Avec les Grecs, de Paris à Salonique par Athènes et la Macédoine. Campagne de 1912, στο οποίο καταγράφονται οι εμπειρίες του από τα μέτωπα του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου 1912-13.
Η Hélène Vitivilia-Leune στη Φιλιππιάδα της Ηπείρου τον Δεκέμβριο του 1912.[6]
Το ζεύγος Λεν στην Ελλάδα
Ο Ζαν Λεν και η σύζυγός του Ελέν Βιτιβίλια-Λεν (Hélène Vitivilia-Leune) έφθασαν στην Ελλάδα στα αρχές Οκτωβρίου 1912 (κατά το παλαιό Ιουλιανό ημερολόγιο, στο εξής π.η.) για να καλύψουν δημοσιογραφικά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο. Διέμειναν προσωρινά στην Αθήνα, την οποία εγκατέλειψαν στις 14 Οκτωβρίου (π.η.), για να ακολουθήσουν τον Ελληνικό Στρατό, στην Λάρισα, Κοζάνη, Βέροια και Θεσσαλονίκη.
Μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης το ζεύγος Λεν ταξίδεψε προς την Πρέβεζα για να ακολουθήσουν το στρατό της Ηπείρου.[7] Έφτασαν στην Πρέβεζα στις 11 Νοεμβρίου του 1912 (π.η.).[8] Το ζευγάρι ακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό σε διάφορες εκστρατείες του μετώπου του πολέμου στην Ήπειρο και πολλά άρθρα και φωτογραφίες τους, παρέχουν μια ζωντανή μαρτυρία για την ανδρεία, τη φρίκη και τις κακουχίες του πολέμου τόσο από την οπτική γωνία των μαχητών όσο και των αμάχων.
Στη διάρκεια των προσπαθειών του Ελληνικού Στρατού για την κατάληψη των Ιωαννίνων (χειμώνας 1912-13) ο Ζαν Λεν και η σύζυγός του βρέθηκαν στο μέτωπο του πολέμου, απ' όπου ο ίδιος έστελνε τις πολεμικές του ανταποκρίσεις και η γυναίκα του προσέφερε τις υπηρεσίες της, ως νοσοκόμα, στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό.[9] Εκεί συναντήθηκαν και με τον πολεμικό ανταποκριτή της Γαλλικής εφημερίδας Le Temps Etienne Labranche και τον Κωνσταντίνο Βλαστό.
Οικογένεια από τον πρώτο του γάμο
Με την πρώτη του σύζυγο Hélène Vitivilia,[10] απέκτησαν μία κόρη, την Ειρήνη, που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1917. Η Ειρήνη Leune παντρεύτηκε το 1942 τον Γάλλο αεροπόρο και αντιστασιακό Baron Alfred Testot-Ferry και ήταν γνωστή ως Ειρήνη Terray. Ήταν μία από τις πρώτες επιτυχημένες οδηγούς ράλλυ στη δεκαετία του 1950 με πολλές νίκες και κύπελλα στους γυναικείους αγώνες ταχύτητας αυτοκινήτων Λιέγη-Ρώμη-Λιέγη και στο Μόντε Κάρλο.
Η Ελέν (Hélène) ήταν Γαλλίδα νοσοκόμα και πέθανε το 1940 κατά τον βομβαρδισμό της πόλης Vitry-le-François της επαρχίας Μαρν της Γαλλίας.
Στρατιωτική καριέρα
Ο Ζαν Λεν ήταν λοχαγός του Πεζικού στον γαλλικό στρατό, στην τεχνική υπηρεσία αεροπορίας (capitaine d'infanterie au service technique de l'aéronautique). Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στις 2 Αυγούστου 1920, τιμήθηκε με το παράσημο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής.[11]
Ο δεύτερος γάμος του
Ο Ζαν Λεν θα παντρευτεί για δεύτερη φορά την 3.11.1923 με την Germaine Berthe Emilie Tougères.[12]
Αντίσταση, σύλληψη και θάνατος
Τον Σεπτέμβριο του 1939 ο Ζαν Λεν επιστρατεύθηκε ως Έφεδρος Αξιωματικός και αποστρατεύθηκε στο τέλος του 1940. Παρέμεινε στην Ελεύθερη Ζώνη της Γαλλίας μέχρι τον Ιούλιο του 1942. Συνέχισε να υπηρετεί την πατρίδα του ως ανθυπολοχαγός στη Γαλλική Αντίσταση.
Στις 15 Ιανουαρίου 1943 η κυβέρνηση της Βισύ (Vichy) τον συνέλαβε και στις 6 Οκτωβρίου 1943 οι αρχές της πόλης τον καταδίκασαν σε ένα χρόνο φυλάκιση και πρόστιμο 1.200 φράγκων για ενέργειες επιβλαβείς προς την εθνική άμυνα (actes de nature à nuire à la Défense nationale). Τον Μάρτιο του 1944 συνελήφθη από τους Γερμανούς και τέθηκε υπό κράτηση στο Στρατόπεδο συγκέντρωσης Ντρανσύ (Drancy), και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Compiègne.
Στις 10 Μαΐου του 1944 διαμετακομίστηκε με τρένο με προορισμό το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ. Ο Ζαν Λεν πέθανε από ασφυξία στη διάρκεια αυτής της μεταφοράς. Το σώμα του κάηκε στο κρεματόριο του Μπούχενβαλντ στις 15 Μαΐου 1944.[13][14]
Μεταθανάτιες Τιμές
Στις 7 Νοεμβρίου 1958, η Γαλλική Λεγεώνα της Τιμής αναγνώρισε ότι ο Ζαν Λεν πέθανε για τη Γαλλία. Το όνομα Jean Leune είναι επίσης χαραγμένο στο Πάνθεον του Παρισιού στον κατάλογο των συγγραφέων οι οποίοι πέθαναν για τη Γαλλία.[15]
Εργογραφία του Ζαν Λεν
Au temps des Vikings : Nora la Blonde vierge au bouclier, 1928, Έκδοση: Berger-Levrault
Le Malfaisant, 1927, Έκδοση: de la Vraie France
Une revanche une étape, 1914, Βιβλιοπωλείο: Chapelot
Le miracle algérien, 1931, Έκδοση: Berger-Levrault
↑Αναστάσιος Δημητρακόπουλος (Επιμ.) The First Balkan War through the pages of the Review L' Illustation, Αθήνα, 1992, σελ. 16, 40-67.
↑Raymond Duguay, En Epire à la suite de l'armée grecque, par M. Jean Leune, La Géographie: Bulletin de la Société de Géographie, XXIX, No. 4, 15 Απριλίου 1914
↑Hélène Vittiviglia, σύμφωνα με τον συντάκτη του λήμματος της Γαλλικής βικιπαίδειας για τον Jean Leune, Vitivilia σύμφωνα με τα ληξιαρχικά έγγραφα. Βλ. σελ. 490 του τόμου ληξιαρχικών πράξεων της πόλης Σεν-Κεντέν. Πράξη πρώτου γάμου τουΑρχειοθετήθηκε 2015-02-08 στο Wayback Machine.
