Το Γκραν Πρι της Σαουδικής Αραβίας (αραβικά: جائزة السعودية الكبرى ) είναι μια διοργάνωση
ενός αγώνα μηχανοκίνητου αθλητισμού και αποτελεί μέρος του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος της Φόρμουλα 1 που πρόκειται να πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά το 2021. Η εναρκτήρια διοργάνωση πρόκειται να διεξαχθεί στη Τζέντα και είναι ο πέμπτος νυχτερινός αγώνας στο αγωνιστικό ημερολόγιο της Φόρμουλα 1, μετά το Γκραν Πρι της Σιγκαπούρης, του Μπαχρέιν, του Sakhir και του Κατάρ.[1]
Ιστορικό
Τον Αύγουστο του 2019, δημοσιοποιήθηκαν τα σχέδια για ένα μόνιμο συγκρότημα μηχανοκίνητου αθλητισμού που θα κατασκευαστεί στην πόλη Qiddiya. Το έργο σχεδιάστηκε από τη Test and Training International, μια συμβουλευτική εταιρεία μηχανοκίνητου αθλητισμού με επικεφαλής τον πρώην οδηγό της Φόρμουλα 1 Αλεξάντερ Βουρτζ, με στόχο τη δημιουργία μιας πίστας παγκόσμιας κλάσης ικανή να φιλοξενήσει όλες τις κατηγορίες της FIA μέχρι τη Φόρμουλα 1.[2] Τον Ιανουάριο του 2020, τα σχέδια για μια πίστα στην Qiddiya επιβεβαιώθηκαν επίσημα σε μια εκδήλωση, όπου ο σχεδιαστής της πίστας, εμφανίστηκε μαζί με νυν και πρώην οδηγούς της Φόρμουλα 1 στους οποίους δόθηκε η ευκαιρία να οδηγήσουν σε έναν προσομοιωτή αγώνων.[3] Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, επιβεβαιώθηκε ότι η πίστα σχεδιάστηκε για τη FIA. Ωστόσο εκείνη την εποχή, η Φόρμουλα 1 αρνήθηκε να σχολιάσει την πιθανότητα ενός αγώνα.[4]
Το Γκραν Πρι της Σαουδικής Αραβίας εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2021 σε προσωρινό χρονοδιάγραμμα της Φόρμουλα 1, το οποίο παρουσιάστηκε στις ομάδες σε μια συνάντηση της διοικούσας επιτροπής, που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2020.[5] Το σχέδιο χρονοδιαγράμματος περιλάμβανε όλους τους 22 αγώνες από το προηγούμενο πρωτάθλημα του 2020, συν την προσθήκη της Σαουδικής Αραβίας.[6] Τον Νοέμβριο του 2020, ανακοινώθηκε ότι η πόλη της Τζέντα θα φιλοξενούσε το εναρκτήριο Γκραν Πρι της Σαουδικής Αραβίας, σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Αυτοκινήτου και Μοτοσικλέτας της Σαουδικής Αραβίας.[7]
Κριτική
Η διεξαγωγή ενός Γκραν Πρι έχει δεχτεί έντονη κριτική από τη Διεθνή Αμνηστία για λόγους ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σαουδική Αραβία. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε επίσης την απόφαση υποστηρίζοντας ότι «Είναι μέρος μιας κυνικής στρατηγικής για την απόσπαση της προσοχής από τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Σαουδικής Αραβίας.»
Η Φόρμουλα 1 απάντησε λέγοντας ότι «[η Φόρμουλα 1] έχει καταστήσει σαφή τη θέση μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και άλλα ζητήματα σε όλους τους εταίρους μας και τις χώρες υποδοχής που δεσμεύονται να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στον τρόπο με τον οποίο φιλοξενούνται και πραγματοποιούνται οι εκδηλώσεις τους».[8][9] Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Γκραν Πρι και άλλα αθλητικά γεγονότα χρησιμοποιούνται από τη Σαουδική Αραβία για να αποσπάσουν την προσοχή των ανθρώπων από σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Διευθυντής της Παγκόσμιας Πρωτοβουλίας στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων – Μίνκι Βόρντεν κάλεσε τη Φόρμουλα 1 να αξιολογήσει την κατάσταση στη Σαουδική Αραβία και να επιμείνει στην απελευθέρωση των υπερασπιστών των δικαιωμάτων των γυναικών που τάχθηκαν υπέρ του δικαιώματος των γυναικών να οδηγούν.[10] Τον Φεβρουάριο του 2021, 45 οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάλεσαν τον Λιούις Χάμιλτον να μποϊκοτάρει το Γκραν Πρι αναφέροντας τον ρόλο της Σαουδικής Αραβίας στον Εμφύλιο Πόλεμο της Υεμένης, την κράτηση ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γυναικών και τη δολοφονία του δημοσιογράφου της The Washington Post, Τζαμάλ Κασόγκι.[11][12] Η Σαουδική Αραβία αρνήθηκε ότι το Γκραν Πρι χρησιμοποιήθηκε για αθλητικό αποπροσανατολισμό, υποστηρίζοντας ότι ο αγώνας είναι μέρος μιας διαδικασίας για το άνοιγμα της Σαουδικής Αραβίας στον έξω κόσμο.[13]
Μετά την αναχαίτιση πυραύλων στη Ντιρίγια κατά τη διάρκεια του Ντιρίγια Πρι 2021, τέθηκαν ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα της εκδήλωσης.[14][15] Η Φόρμουλα 1 αργότερα δήλωσε ότι δεν θα πήγαιναν ποτέ σε περιοχές υψηλού κινδύνου για την ασφάλεια, αν και δήλωσαν επίσης ότι είχαν «με απόλυτη εμπιστοσύνη ότι η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας και οι υπηρεσίες της έχουν τόσο την τεχνολογία όσο και την ικανότητα να διασφαλίσουν αυτήν την ασφάλεια.»[16]
Πίστα
Η Jeddah Corniche Circuit ονομάστηκε ως η «γρηγορότερη πίστα» στο ημερολόγιο της Φόρμουλα 1, με τα μονοθέσια να επιτυγχάνουν μέση ταχύτητα άνω των 250 χλμ/ώρα, καθώς θα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε μήκος στο ημερολόγιο της Φόρμουλα 1.[17] Η πίστα βρίσκεται στο Jeddah Corniche που γειτνιάζει με την Ερυθρά Θάλασσα[18] και σχεδιάστηκε από τον Χέρμαν Τίλκε[19][20]