Ανδρέας Παλαιολόγος (γιος Μανουήλ)

Ανδρέας Παλαιολόγος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1476 (μετά το)
Κωνσταντινούπολη
Θάνατος16ος αιώνας
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΜουσουλμάνος
Πληροφορίες ασχολίας
Περίοδος ακμής15ος αιώνας
Οικογένεια
ΓονείςΜανουήλ Παλαιολόγος
ΣυγγενείςΑνδρέας Παλαιολόγος (θείος από την πλευρά του πατέρα), Θωμάς Παλαιολόγος (παππούς) και Μανουήλ Β´ Παλαιολόγος (προπάππος)
ΟικογένειαΔυναστεία των Παλαιολόγων

Ο Ανδρέας Παλαιολόγος ήταν Οθωμανός αριστοκράτης, μέλος της Οικογένειας των Παλαιολόγων.

Ήταν γιος του Μανουήλ Παλαιολόγου[1] και άγνωστης μητέρας. Παππούς του ήταν ο Θωμάς Παλαιολόγος. Ο Ανδρέας πιθανότατα πήρε το όνομα του θείου του, αδελφού του Μανουήλ, Ανδρέα Παλαιολόγου. Ο Ανδρέας γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχε μετοικήσει ο πατέρας του το 1476 από την εξορία στη Ρώμη, όπου είχε ζήσει υπό την προστασία του Πάπα. Ο Μωάμεθ ο Πορθητής είχε φροντίσει γενναιόδωρα τον Μανουήλ, από του συγγενείς του οποίου είχε κατακτήσει την Πόλη.

Αν και ο Μανουήλ παρέμεινε χριστιανός μέχρι το θάνατό του, κάποια στιγμή πριν το 1512, ο Ανδρέας έγινε μουσουλμάνος από τον Σελίμ Β΄[1], ασπάστηκε το Ισλάμ και υπηρέτησε ως Οθωμανός αξιωματούχος της αυλής[2] με το όνομα Μεχμέτ Πασάς. Ήταν το τελευταίο βέβαιο μέλος του αυτοκρατορικού κλάδου της οικογένειας των Παλαιολόγων.

Βιογραφία

Ο Ανδρέας Παλαιολόγος ήταν γιος του Μανουήλ και εγγονός του Θωμά Παλαιολόγου, αδελφού του Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου, τελευταίου Βυζαντινού αυτοκράτορα. Αν και ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ είχε πεθάνει υπερασπιζόμενος την Κωνσταντινούπολη από τους Οθωμανούς και τον Σουλτάνο Μωάμεθ Β' το 1453, και ο Θωμάς είχε καταφύγει στην εξορία το 1460[3], ο Μανουήλ ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη το 1476 ζητώντας το έλεος του Μωάμεθ του Πορθητή[4][5]. Προηγουμένως, ο Μανουήλ ζούσε με τον αδερφό του, Ανδρέα, υπό την προστασία του παπισμού στη Ρώμη, αλλά η συνεχής περικοπή της επιδότησής τους τους είχε οδηγήσει σε κακή οικονομική κατάσταση. Αφού έλαβε αρκετές μη ικανοποιητικές προσφορές από διάφορους δυτικοευρωπαίους δούκες, ο Μανουήλ ικανοποιήθηκε από τη γενναιόδωρη πληρωμή που έλαβε από τον Μωάμεθ Β' στην Κωνσταντινούπολη και έμεινε στην Πόλη για το υπόλοιπο της ζωής του. Εκτός από το εισόδημα, ο Μανουήλ έλαβε επίσης στέγη και δύο παλλακίδες από τον σουλτάνο[4][6]. Με αυτές τις δύο παλλακίδες[5] ή ίσως με κάποια σύζυγο[7], ο Μανουήλ απέκτησε τουλάχιστον δύο γιους: τον Ιωάννη, που πέθανε νέος[6] και τον νεότερο[8], Ανδρέα[6].

Ο Μανουήλ πέθανε ως χριστιανός κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Βαγιαζήτ Β' (βασ.  1481–1512)[5], γιου και διαδόχου του Μωάμεθ του Πορθητή, αλλά ο Ανδρέας ασπάστηκε το Ισλάμ[6]. Το 1932, ο βυζαντινολόγος Διονύσιος Ζακυθηνός ταύτισε τον Ανδρέα με τον Μεσίχ Πασά, έναν Οθωμανό στρατιώτη που συμμετείχε σε μια αποτυχημένη επίθεση στη Ρόδο το 1480. Δεδομένου ότι ο Ανδρέας θα ήταν το πολύ τεσσάρων ετών τότε, η ταύτιση είναι λαθεμένη. Ο Μεσίχ Πασάς φαίνεται ότι είχε κάποια Παλαιολόγεια καταγωγή, ωστόσο ήταν γιος του Θωμά Παλαιολόγου Γίδου[6]. Ο Άγγλος ιστορικός Στίβεν Ράνσιμαν γράφει ότι το μουσουλμανικό όνομα του Ανδρέα ήταν Μεχμέτ Πασάς και ότι υπηρετούσε ως Αυλικός αξιωματούχος στην Κωνσταντινούπολη[9].

Ο Ανδρέας πιστεύεται ότι δεν είχε δικά του παιδιά[7]. Ο Άγγλος ιστορικός Γουίλιαμ Μίλερ γράφει ότι ο Ανδρέας, με το όνομα Μεχμέτ Πασάς, αναφέρεται για τελευταία φορά κατά τη βασιλεία του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς (1520–1566)[8]. Αν και στους μεταγενέστερους αιώνες καταγράφονται ευγενείς με το όνομα Παλαιολόγος, κυρίως μια οικογένεια από το Πέζαρο της Ιταλίας που ισχυριζόταν ότι καταγόταν από την Αυτοκρατορική δυναστεία, εντούτοις η γενεαλογία τους δεν μπορεί να επαληθευτεί με σιγουριά[8]. Αν ληφθούν υπόψη μόνο εκείνοι οι Παλαιολόγοι των οποίων η νόμιμη ανδρική καταγωγή μπορεί να επαληθευτεί με σιγουριά, ο θάνατος του Ανδρέα κάποια στιγμή τον 16ου αιώνα σηματοδότησε την εξαφάνιση της αυτοκρατορικής οικογένειας[10].

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 Κωνσταντίνος Κουμάς, Ἱστοριαι των ἀνθρωπινων πραξεων ἀπο των ἀρχαιοτατων χρονων ἑως των ἡμερων ..., σελ. 564
  2. Seven times the ring: short stories, Ismēnē V. Kapantaē, Anne-Marie Farmakides, McGill University. Modern Greek Development - 1994, σελ. 134
  3. Harris 2013, σελ. 649.
  4. 4,0 4,1 Harris 1995, σελ. 540.
  5. 5,0 5,1 5,2 Harris 2010, σελ. 254.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Nicol 1992, σελίδες 115–116.
  7. 7,0 7,1 Runciman 2009, σελ. 183.
  8. 8,0 8,1 8,2 Miller 1908, σελ. 455.
  9. Runciman 1969, σελίδες 183–184.
  10. Nicol 1992, σελ. 116.

Βιβλιογραφία