Αγροτοδασική πυρκαγιά (αγγλ. wildfire) αποκαλείται οποιαδήποτε πυρκαγιά στην ύπαιθρο, σε αγροτική ή/και σε δασική γη, που συνίσταται από ανεπιθύμητη και ανεξέλεγκτη φωτιά σε περιοχή με πλούσια καύσιμη ύλη -πυκνής συνήθως βλάστησης- και μπορεί να ξεκινά από αγροτικές ή αστικές περιοχές.[1]
Διάκριση
Ανάλογα με τον τύπο της βλάστησης που υπάρχει, μια αγροτοδασική πυρκαγιά μπορεί επίσης να ταξινομηθεί ως: δασική πυρκαγιά, αγροτική πυρκαγιά, πυρκαγιά στην έρημο, πυρκαγιά σε γρασίδια, πυρκαγιά σε λόφους, πυρκαγιά σε λιβάδια, και άλλες.[2] Πολλοί οργανισμοί θεωρούν την αγροτοδασική πυρκαγιά να σημαίνει μια απρογραμμάτιστη και ανεπιθύμητη φωτιά.[3]
Οι αγροτοδασικές πυρκαγιές μπορούν να διακριθούν ανάλογα ως προς:
Δύνανται να προκαλέσουν μεγάλες ζημιές σε περιουσίες και σε ανθρώπινες ζωές, αν και οι από τη φύση προκαλούμενες πυρκαγιές[5] μπορεί να έχουν ευεργετικές επιπτώσεις στην αυτοφυή βλάστηση, τα ζώα και τα φυσικά οικοσυστήματα που έχουν εξελιχθεί με τη φωτιά.[6][7] Η συμπεριφορά και η σοβαρότητα της πυρκαγιάς προκύπτουν από έναν συνδυασμό παραγόντων όπως λ.χ. τα διαθέσιμα καύσιμα, τη φυσική ρύθμιση και τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες.[8][9][10][11]
Αναλύσεις μετεωρολογικών δεδομένων και αρχεία πυρκαγιών στις δυτικές πολιτείες στη Βόρεια Αμερική έχουν δείξει την επίδραση του κλίματος στην έναρξη μεγάλων αγροτοδασικών πυρκαγιών είτε λόγω των υγρών περιόδων που θα παράξουν σημαντική καύσιμη ύλη, ή λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας και των ακραίων καυσώνων που επεκτείνουν και ευνοούν δραστικά τις κλιματικές συνθήκες για την πυρκαγιά.[12] Οι αναλύσεις των μετεωρολογικών μεταβλητών σχετικά με τον κίνδυνο πυρκαγιάς έδειξαν ότι η πολύ χαμηλή σχετική υγρασία του αέρα, ή οι ραγδαίες βροχοπτώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως καλοί προγνωστικοί παράγοντες για την πρόβλεψη αγροτοδασικών πυρκαγιών (wildfires) τα τελευταία χρόνια.[13]
Πιθανά αίτια
Στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη, οι πιο συνηθισμένες αιτίες των αγροτοδασικών πυρκαγιών είναι ανθρώπινες δραστηριότητες με ηλεκτρικά μηχανήματα που παράγουν σπινθήρες (λ.χ. αλυσοπρίονα, μύλοι, χορτοκοπτικά κ.λπ.), ή οι εναέριες γραμμές μεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύματος, ή ο εμπρησμός είτε από αμέλεια ή από πρόθεση.[14][15][16][17][18][19]
Στις τροπικές περιοχές, άλλες αιτίες είναι πιο συχνές, λ.χ. όταν πολύ συχνά οι αγρότες καθαρίζοντας δασικές φυτείες που έχουν υλοτομηθεί ή αγροτικές καλλιέργειες, καίνε όλα τα υπολείμματα βιομάζας, σε μία περιοχή, και πυρκαγιές μπορεί έτσι να προκύψουν.[20]
↑Heidari, Hadi; Arabi, Mazdak; Warziniack, Travis (August 2021). «Effects of Climate Change on Natural-Caused Fire Activity in Western U.S. National Forests» (στα αγγλικά). Atmosphere12 (8): 981. doi:10.3390/atmos12080981. Bibcode: 2021Atmos..12..981H.
↑Tošić, I.; Mladjan, D.; Gavrilov, M. B.; Živanović, S.; Radaković, M. G.; Putniković, S.; Petrović, P.; Mistridželović, I. Krstić και άλλοι. (2019-08-29). «Potential influence of meteorological variables on forest fire risk in Serbia during the period 2000–2017». Open Geosciences11 (1): 414–425. doi:10.1515/geo-2019-0033. Bibcode: 2019OGeo...11...33T.
↑Liu, Zhihua; Yang, Jian; Chang, Yu; Weisberg, Peter J.; He, Hong S. (June 2012). «Spatial patterns and drivers of fire occurrence and its future trend under climate change in a boreal forest of Northeast China» (στα αγγλικά). Global Change Biology18 (6): 2041–2056. doi:10.1111/j.1365-2486.2012.02649.x. ISSN1354-1013. Bibcode: 2012GCBio..18.2041L.
↑de Rigo, Daniele· Libertà, Giorgio (2017). Forest fire danger extremes in Europe under climate change: variability and uncertainty. Luxembourg: Publication Office of the European Union. σελ. 71. ISBN978-92-79-77046-3.
↑Krock, Lexi (Ιουνίου 2002). «The World on Fire». NOVA online – Public Broadcasting System (PBS). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2009.