Ο Αθλητικός Όμιλος Καλαμάτα 1980, γνωστός και με τις συντμήσεις Α.Ο.Κ. '80 και Καλαμάτα '80, είναι ελληνικόαθλητικό σωματείο που δραστηριοποιείται στην πόλη της Καλαμάτας, στη Μεσσηνία, όπου και βρίσκεται η έδρα του, το Κλειστό Γυμναστήριο «Τέντα». Επίσημο έτος ίδρυσής του είναι το 1980, το έμβλημά του φέρει τρεις λύκους και αγωνίζεται με κύρια χρώματα το πράσινο και το κίτρινο. Διατηρεί τμήματα καλαθοσφαίρισης και πετοσφαίρισης για αθλητές και αθλήτριες όλων των ηλικιακών ομάδων.
Το ανδρικό τμήμα καλαθοσφαίρισης του συλλόγου ξεκίνησε την πορεία του το 1980 με έδρα το τσιμεντένιο γήπεδο του Δημοτικού Πάρκου Σιδηροδρόμων Καλαμάτας.[1] Εντάχθηκε στο δυναμικό της Ε.ΚΑ.Σ.ΚΕ.ΝΟ.Π., κατακτώντας για πρώτη φορά το Πρωτάθλημα της Α' Κατηγορίας της Ένωσης την περίοδο 1995-96. Με τον τρόπο αυτό ανήλθε για πρώτη φορά στην ιστορία του στη Γ' Εθνική Κατηγορία το επόμενο φθινόπωρο.[1]
Το επίτευγμα της κατάκτησης του τοπικού Πρωταθλήματος επανέλαβε μία δεκαετία αργότερα, οπότε και η Καλαμάτα '80 αναδείχθηκε τροπαιούχος ομάδα της αγωνιστικής περιόδου 2005-06. Κατά συνέπεια κέρδισε το δικαίωμα επιστροφής στους Ομίλους της Γ' Εθνικής για τη χρονιά 2006-07. Μετά το πέρας των αγωνιστικών της υποχρεώσεων κατέλαβε τη 13η θέση του τελικού βαθμολογικού πίνακα του 1ου Ομίλου Νότου, έχοντας συγκεντρώσει μόλις 2 νίκες σε 26 αγώνες.[2]
Ακολούθησε μία τριετία στις τοπικές κατηγορίες, προτού ο σύλλογος επιστρέψει στη Γ' Εθνική Κατηγορία μετά από νέα κατάκτηση της κορυφής στο Πρωτάθλημα της Α' Κατηγορίας της Ε.ΚΑ.Σ.ΚΕ.ΝΟ.Π. Ωστόσο η παραμονή του σε αυτή υπήρξε και πάλι βραχύβια, καθώς τη χρονιά 2010-11 κατετάγη τελευταίος στην τελική βαθμολογία του ομίλου του, με 1 νίκη και 25 ήττες, πέφτοντας αναπόφευκτα.[2] Παρ' όλα αυτά σε τοπικό επίπεδο η ομάδα της Καλαμάτας εξακολουθούσε να είναι ισχυρή, κάτι που απέδειξε η κατάκτηση την αμέσως επόμενη χρονιά, 2011-12, ενός ακόμη Πρωταθλήματος Ε.ΚΑ.Σ.ΚΕ.ΝΟ.Π.
Την αγωνιστική περίοδο 2012-13 η ομάδα έλαβε, επομένως, μέρος στο Πρωτάθλημα του 1ου Ομίλου Νότου της Γ' Εθνικής, εξασφαλίζοντας αυτή τη φορά την παραμονή της.[2] Συγκεκριμένα, σε Όμιλο που τον συνέθεταν 12 σύλλογοι, τερμάτισε στην 8η θέση της κατάταξης με απολογισμό 11 νίκες και 11 ήττες.[2] Η ομάδα των «Λύκων» δεν στάθηκε, ωστόσο, εξίσου αποτελεσματική και την επόμενη περίοδο, 2013-14, στη διάρκεια της οποίας σημείωσε 6 νίκες και 18 ήττες.[2] Η κατάληψη της 11ης θέσης της τελικής βαθμολογίας (σε σύνολο 13 ομάδων) την οδήγησε για μια ακόμη φορά στο τοπικό της πρωτάθλημα.[3]
Τρέχουσα αγωνιστική περίοδος
Κατά την τρέχουσα αγωνιστική περίοδο, 2014-15, ο Α.Ο. Καλαμάτα 1980 λαμβάνει μέρος στο Πρωτάθλημα της Α' Κατηγορίας Ανδρών που διοργανώνει η Ε.ΚΑ.Σ.ΚΕ.ΝΟ.Π.
Έδρα του συλλόγου είναι το Κλειστό Γυμναστήριο Καλαμάτας «Τέντα». Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου είναι ο Απόστολος Τσόπελας, ενώ καθήκοντα πρώτου προπονητή διατηρεί ο παλαιός διεθνής καλαθοσφαιριστής Δημήτρης Αβδάλας.
Κατά την αγωνιστική περίοδο 2011-12 το γυναικείο τμήμα καλαθοσφαίρισης της Καλαμάτας '80 συμμετείχε στο Πρωτάθλημα Γυναικών που διοργανώνει η Ε.ΚΑ.Σ.ΚΕ.ΝΟ.Π., το οποίο εκείνη τη χρονιά διεξήχθη σε δύο ομίλους. Οι σύλλογοι Καλαμάτα '80 και Άμιλλα 2000 Τρίπολης που κατέλαβαν την πρώτη θέση σε αυτούς αναμετρηθηκαν μεταξύ τους σε αγώνα μπαράζ για το δικαίωμα συμμετοχής στα πανελλαδικά μπαράζ ανόδου στην Α2 Εθνική Κατηγορία.[4] Νικήτρια αναδείχθηκε τελικά η δεύτερη, με την ομάδα της Καλαμάτας να παραμένει στο τοπικό πρωτάθλημα.[5]
Την επόμενη χρονιά, 2012-13, οπότε και στο τοπικό πρωτάθλημα δήλωσαν συμμετοχή 5 ομάδες, η Καλαμάτα '80 ολοκλήρωσε τις αγωνιστικές της υποχρεώσεις στη 2η θέση του βαθμολογικού πίνακα, παραμένοντας ξανά στην κατηγορία.[6]
Η αγωνιστική περίοδος 2013-14 υπήρξε ορόσημο στη μέχρι σήμερα ιστορία του συλλόγου. Αφενός κατέκτησε την κορυφή της βαθμολογικής κατάταξης του Πρωταθλήματος της Ε.ΚΑ.Σ.ΚΕ.ΝΟ.Π., αντιμετωπίζοντας νικηφόρα σε διπλά παιχνίδια πέντε αντιπάλους.[7][8] Με τον τίτλο του Πρωταθλητή στις αποσκευές της, τον πρώτο ομάδας της Μεσσηνίας από το 2007,[9] η Καλαμάτα συμμετείχε στο Ειδικό Πρωτάθλημα Ανόδου μέσω του οποίου θα καθορίζονταν οι ομάδες που ανέρχονταν στην Α2 Εθνική Κατηγορία την επόμενη χρονιά.[8] Λόγω αποχωρήσεων από τη διαδικασία, στον Όμιλο της Καλαμάτας απέμεινε μόλις μία ακόμη ομάδα, η Αναγέννηση Λαμίας, την οποία και κέρδισε με σκορ 38-56 στο Κλειστό Γυμναστήριο του Μετς, πετυχαίνοντας την είσοδό της στις εθνικές κατηγορίες από το επόμενο φθινόπωρο.[8][10] Αποτελεί τη μοναδική γυναικεία ομάδα από τη Μεσσηνία που έχει πετύχει το επίτευγμα αυτό.[11]
Στη διοργάνωση του Κυπέλλου Ελλάδος, στην οποία συμμετείχε για πρώτη φορά στην ιστορία του στις 14 Σεπτεμβρίου 2014, ο σύλλογος διαγωνίστηκε σε ένα παιχνίδι προτού αποκλειστεί, στο οποίο ηττήθηκε με σκορ 76-44 από τον Άρη Πετρούπολης.[12][13]
Έδρα της Καλαμάτας '80 είναι το Κλειστό Γυμναστήριο «Τέντα» στην πόλη της Καλαμάτας. Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου είναι ο Απόστολος Τσόπελας. Καθήκοντα πρώτου προπονητή διατηρεί ο Θεόδωρος Γιαννακόπουλος με συνεργάτη το Δημήτρη Αβδάλα. Το ρόστερ της Καλαμάτας '80 για την αγωνιστική περίοδο 2014-15 συνθέτουν οι παρακάτω αθλήτριες: