Το Mercurial είναι ένα εργαλείο κατανεμημένου ελέγχου εκδόσεων (distributed revision control) για χρήση στον προγραμματισμόλογισμικού. Έχει υλοποιηθεί κυρίως στη γλώσσα προγραμματισμού Python αλλά περιλαμβάνει μια υλοποίηση του diff σε C. Υποστηρίζει τα Windows και τα συστήματα τύπου Unix, όπως το FreeBSD, το Mac OS X και το Linux. Το Mercurial είναι πρόγραμμα της γραμμής εντολών αλλά διατίθενται γραφικές επεκτάσεις. Όλες οι λειτουργίες του Mercurial καλούνται σαν παράμετροι στο βασικό πρόγραμμα hg, το όνομα του οποίου αποτελεί το σύμβολο στη χημεία του στοιχείου υδράργυρος (αγγλ.mercury).
Οι βασικοί σχεδιαστικοί στόχοι του Mercurial είναι η γρήγορη ταχύτητα και η δυνατότητα αυτή να κλιμακώνεται (scalability), η ανάπτυξη λογισμικού χωρίς κεντρικό σημείο και με δυνατότητες πλήρως κατανεμημένης συνεργασίας, σωστό χειρισμό απλού κειμένου και δυαδικών αρχείων, και προχωρημένες δυνατότητες δημιουργίας και συγχώνευσης κλάδων (branching/merging), ενώ ταυτόχρονα το σύστημα να παραμένει απλό.[6] Περιλαμβάνει διαδικτυακή διεπαφή και εργαλεία για τη διευκόλυνση της μετάβασης από συστήματα σε SVN.
Ο δημιουργός και βασικός προγραμματιστής του Mercurial είναι ο Matt Mackall. Το Mercurial διατίθεται σαν ελεύθερο λογισμικό υπό τους όρους της έκδοσης 2 της GNU GPL.
Τεχνικές λεπτομέρειες
Το Mercurial χρησιμοποιεί κλειδιά κατακερματισμού SHA-1 για την ταυτοποίηση των εκδόσεων. Η πρόσβαση σε ένα αποθετήριο (repository) μέσω δικτύου γίνεται με ένα πρωτόκολλο βασισμένο στο HTTP που προσπαθεί να μειώσει τις αιτήσεις δύο κατευθύνσεων (reduce round-trip requests), τις νέες συνδέσεις και τα δεδομένα που μεταφέρονται. Το Mercurial μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί πάνω από ssh, όπου το πρωτόκολλο μοιάζει με το πρωτόκολλο με βάση το HTTP. Χρησιμοποιεί εξορισμού συγχώνευση 3 κατευθύνσεων (3-way merge), πριν καλέσει εξωτερικά εργαλεία συγχώνευσης.
Ιστορία
Ο Mackall ανακοίνωσε την πρώτη έκδοση του Mercurial στις 19 Απριλίου 2005.[7] Βασικός λόγος που οδήγησε στην ανακοίνωση ήταν η απόφαση της Bitmover, τον ίδιο μήνα, να σταματήσει τις δωρεάν εκδόσεις του BitKeeper.
Το BitKeeper χρησιμοποιούνταν για τη διαχείριση εκδόσεων στο εγχείρημα του πυρήνα Linux. Ο Mackall αποφάσισε να γράψει ένα σύστημα κατανεμημένου ελέγχου εκδόσεων, το οποίο θα το αντικαθιστούσε, για χρήση στην ανάπτυξη του πυρήνα. Το εγχείρημα ξεκίνησε μερικές ημέρες μετά το Git, που το άρχισε ο Λίνους Τόρβαλντς με παρόμοιους στόχους.[8]
Το εγχείρημα του πυρήνα Linux αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το Git αντί του Mercurial, αλλά το Mercurial χρησιμοποιείται σήμερα από πολλά άλλα εγχειρήματα (δείτε παρακάτω, στην αντίστοιχη ενότητα).
Επέκταση του Mercurial και μέρος της επίσημης έκδοσης. Εμφανίζει έναν κατευθυνόμενο ακυκλικό γράφο των αλλαγών (changesets) σε ένα αποθετήριο Mercurial. Το πρόγραμμα καλείται με την εντολή hg view (αν η επέκταση είναι ενεργοποιημένη). Το hgk βασίστηκε αρχικά σε ένα παρόμοιο εργαλείο για το Git, το gitk. Το hgk μπορεί να αντικατασταθεί από το hgviewΑρχειοθετήθηκε 2012-04-05 στο Wayback Machine., το οποίο είναι γραμμένο σε καθαρή Python και μπορεί να ενσωματωθεί στα γραφικά περιβάλλοντα GTK και QT.
Γραφικό εργαλείο για το Mac OS X, που δεν στοχεύει να αντικαταστήσει πλήρως τη χρήση του Mercurial από τη γραμμή εντολών, αλλά να διευκολύνει τις πιο συχνές λειτουργίες του Mercurial, για Mac OS X 10.4 και μεταγενέστερα.
Τα έτη, όπου υπάρχουν, δείχνουν πότε κυκλοφόρησε η πρώτη σταθερή έκδοση. Συστήματα των οποίων η ονομασία είναι σε πλάγια γράμματα δε συντηρούνται πια ή πρόκειται να τερματιστεί ο κύκλος ζωής τους.
