Houses of the Holy
Στούντιο άλμπουμ από Led Zeppelin
Κυκλοφορία	28 Μαρτίου 1973
Ηχογράφηση	Ιανουάριος - Αύγουστος 1972
Μουσικό είδος	Χαρντ ροκ Μπλουζ ροκ
Διάρκεια	40:58
Παραγωγή	Τζίμι Πέιτζ
Δισκογραφική	Atlantic Records
Δισκογραφικό χρονολόγιο (Led Zeppelin)
Led Zeppelin IV (1971) Houses of the Holy (1973) Physical Graffiti (1975)

Το Houses of the Holy είναι το πέμπτο στούντιο άλμπουμ του χαρντ ροκ συγκροτήματος Led Zeppelin, το οποίο κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1973 μέσω της "Atlantic Records".

Τον Ιανουάριο του 1972, οι Led Zeppelin ξεκίνησαν να συνθέτουν τα τραγούδια τα οποία θα αποτελούσαν το διάδοχο του ιδιαίτερα επιτυχημένου "Led Zeppelin IV". Μετά την περιοδεία τους στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία το Φεβρουάριο του 1972, αποφάσισαν να μεταφερθούν στο Μπέρκσαϊρ με το φορητό στούντιο ηχογραφήσεων των Rolling Stones. Λίγους μήνες νωρίτερα, είχαν εγκαταστήσει στούντιο ηχογραφήσεων μέσα στο σπίτια τους, τα οποία τους επέτρεπαν να δουλεύουν εκεί τα νέα κομμάτια με αποτέλεσμα η μετάβαση στο Μπέρκσαϊρ να γίνει με σκοπό την τελική ηχογράφηση των ήδη υπαρχόντων τραγουδιών.
Το Μάιο του 1972, συνέχισαν τις ηχογραφήσεις στα "Olympic Studios" του Λονδίνου, στα οποία ξεκίνησε και η μίξη του ήχου για να ολοκληρωθεί στα "Electric Lady Studios" της Νέας Υόρκης κατά τη διάρκεια της Βορειοαμερικανικής περιοδείας τους, τον Ιούνιο του 1972. Στο διάστημα των ηχογραφήσεων συνέθεσαν και τα τραγούδια "Black Country Woman", "Walter's Walk", "The Rover" και "Houses of the Holy" τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε μεταγενέστερες κυκλοφορίες του συγκροτήματος.
Τον Οκτώβριο του 1972, οι Led Zeppelin μετέβησαν στην Ιαπωνία για έξι συναυλίες στο Τόκιο, την Οσάκα, τη Ναγκόγια και το Κιότο. Στις 30 Νοεμβρίου ξεκίνησαν μία μεγάλη περιοδεία στη Μεγάλη Βρετανία, κατά την οποία έδωσαν 29 συναυλίες στο set list των οποίων συμπεριέλαβαν τα "Over the Hills and Far Away", "Dancing Days", "The Song Remains the Same", "The Rain Song" και "The Ocean" από τον επερχόμενο δίσκο τους.
Το συγκρότημα είχε σκοπό το νέο άλμπουμ να εκδοθεί τον Ιανουάριο της νέας χρονιάς, αλλά προβλήματα σχετικά με τη δημιουργία του εξωφύλλου καθυστέρησαν την επίσημη κυκλοφορία του δίσκου ως τα τέλη Μαρτίου, ενώ οι Led Zeppelin βρισκόταν σε περιοδεία στην Ευρώπη. Αυτό ήταν το τελευταίο στούντιο άλμπουμ των Led Zeppelin το οποίο κυκλοφόρησε μέσω της "Atlantic", αφού το 1974 ίδρυσαν τη δική τους δισκογραφική εταιρεία, "Swan Song".
Στις 4 Μαΐου 1973 ξεκίνησε η αμερικανική περιοδεία για την προώθηση του δίσκου, η οποία με μία διακοπή τον Ιούνιο συνέχισε για ολόκληρο τον Ιούλιο τελειώνοντας με τρεις εμφανίσεις στο "Madison Square Garden" της Νέας Υόρκης οι οποίες βιντεοσκοπήθηκαν για να κυκλοφορήσουν τρία χρόνια αργότερα με την ονομασία "The Song Remains the Same". Αυτές ήταν και οι τελευταίες συναυλίες του συγκροτήματος μέχρι τον Ιανουάριο του 1975.
Ο δίσκος γνώρισε μεγάλη επιτυχία, όντας ο τρίτος στη δισκογραφία του συγκροτήματος ο οποίος ανέβηκε στην κορυφή των τσαρτ και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ενώ μέχρι σήμερα έχει βραβευθεί ως έντεκα φορές πλατινένιος. Μαζί με το δίσκο κυκλοφόρησε το Top-20 σινγκλ "D'yer Mak'er" αλλά και τα "Over the Hills and Far Away" και "The Ocean", τα οποία εδραίωσαν την εμπορική επιτυχία του δίσκου. Οι κριτικοί έδωσαν ιδιαίτερα θετικές κριτικές στο δίσκο με το περιοδικό "Classic Rock" να το κατατάσσει 90ο στη λίστα με τα εκατό καλύτερα άλμπουμ βρετανικού ροκ όλων των εποχών.^[1] Το "Rolling Stone" το συμπεριέλαβε στο # 148 στη λίστα του με τα "500 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών"^[2] ενώ η "Pitchfork Media" το χαρακτήρισε ως το 75ο καλύτερο άλμπουμ της δεκαετίας του '70.^[3]

Ο δίσκος ξεκινάει με το "The Song Remains the Same", με το οποίο τον ίδιο τίτλο είχε το διπλό άλμπουμ και η ταινία τα οποία κυκλοφόρησαν το 1976. Οι στίχοι αναφέρονται στην πεποίθηση του Ρόμπερτ Πλαντ ότι η μουσική είναι παγκόσμια, ενώ ο αρχικός τίτλος με τον οποίο το παρουσίαζαν στις συναυλίες τους ήταν "The Campaign". Στο "The Rain Song" ο Τζόουνς έπαιζε το μέλλοτρον και οι στίχοι του αναφέρονται στα εναλλασσόμενα συναισθήματα της αγάπης.
Τρίτο τραγούδι του δίσκου ήταν το "Over The Hills And Far Away" το οποίο προήλθε από το ακουστικό σόλο κιθάρας "White Summer" το οποίο είχε γράψει ο Τζίμι Πέιτζ όταν έπαιζε στους Yardbirds. Οι στίχοι του ήταν επηρεασμένοι από το βιβλίο του Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, "Το Χόμπιτ". Το "The Crunge" προήλθε από μία πρόβα στο στούντιο με τον Τζον Μπόναμ να ξεκινάει το ρυθμό και να ακολουθεί ο Τζον Πωλ Τζόουνς με το μπάσο για να μπει ο Τζίμι Πέιτζ με ένα ριφ επηρεασμένο από τραγούδι του Τζέιμς Μπράουν, αναφορά στον οποίο γίνεται όταν στο τέλος του κομματιού ο τραγουδιστής Ρόμπερτ Πλαντ κάνει την ερώτηση "Where's the bridge?" (που είναι η γέφυρα;), ερώτηση την οποία έκανε ο Μπράουν στο τραγούδι του "Sex Machine".
Το "Dancing Days" είναι επηρεασμένο από μία μελωδία την οποία άκουσαν ο Πέιτζ και ο Πλαντ όταν είχαν ταξιδέψει στην Ινδία και οι στίχοι του αναφέρονται στην εποχή του καλοκαιριού. Ακολουθεί το ρέγκε τραγούδι "D'yer Mak'er" (προφέρεται Τζαμέικα δηλαδή Τζαμάικα), με το τον χαρακτηριστικό ήχο των τυμπάνων να προέρχεται από την ηχογράφηση τους με τρία μικρόφωνα τα οποία τοποθετήθηκαν σε αρκετά μακρινή απόσταση. Στο "No Quarter" ο Τζόουνς παίζει πιάνο και ο τίτλος του, στην πειρατική ορολογία, σημαίνει "όχι έλεος".
Ο δίσκος κλείνει με το "The Ocean" (Ο Ωκεανός), το οποίο είναι αναφορά στην εικόνα των οπαδών όπως τους βλέπει το συγκρότημα από τη σκηνή. Στην εισαγωγή του κομματιού ακούγεται η φωνή του ντράμερ Τζον Μπόναμ ο οποίος ενθαρρύνει το συγκρότημα να ηχογραφήσει πετυχημένα το κομμάτι, ενώ ο στίχος "Girl who won my heart" αναφέρεται στην τρίχρονη, τότε, κόρη του Ρόμπερτ Πλαντ, Κάρμεν Πλαντ.

1. The Song Remains the Same (Page, Plant) - 5:32
2. The Rain Song (Page, Plant) - 7:39
3. Over the Hills and Far Away (Page, Plant) - 4:50
4. The Crunge (Page, Plant, Jones, Bonham) - 3:17
5. Dancing Days (Page, Plant) - 3:43
6. D'yer Mak'er (Page, Plant, Jones, Bonham) - 4:23
7. No Quarter (Page, Plant, Jones) - 7:00
8. The Ocean (Page, Plant, Jones, Bohnam) - 4:31

Houses of the Holy (άλμπουμ)
Ηνωμένες Πολιτείες (RIAA Certification): 11 φορές πλατινένιος
Ηνωμένο Βασίλειο (BPI Certification): Πλατινένιος
Γαλλία (SNEP Certification): 2 φορές χρυσός
Αργεντινή (CAPIF Certification): Χρυσός
Γερμανία (BVMI Certification): Χρυσός

Το Houses of the Holy ηχογραφήθηκε από τους εξής μουσικούς:

Ρόμπερτ Πλαντ - φωνητικά, φυσαρμόνικα
Τζίμι Πέιτζ - ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα
Τζον Πωλ Τζόουνς - μπάσο, πλήκτρα
Τζον Μπόναμ - τύμπανα

• Hammer of the Gods, Στήβεν Ντέηβις, 1985, ISBN 0688045073 / 0-688-04507-3
• Allmusic review [1]
• Sputnik Music review [2]
• Συνέντευξη Τζίμι Πέιτζ τον Οκτώβριο του 1977 [3]Αρχειοθετήθηκε 2011-08-20 στο Wayback Machine.
• Songfacts [4]
• Αμερικανικά τσαρτ [5]
• Γερμανικά τσαρτ [6]^{[νεκρός σύνδεσμος]}
• Νορβηγικά τσαρτ [7]
• Βρετανικά τσαρτ [8]
• Καναδικά τσαρτ [9][10] [11]
• Γαλλικά τσαρτ [12]Αρχειοθετήθηκε 2012-06-23 στο Wayback Machine.
• Αυστραλιανά τσαρτ [13]Αρχειοθετήθηκε 2011-06-29 στο Wayback Machine.
• Αυστριακά τσαρτ [14]
• Ολλανδικά τσαρτ [15]
• Ιταλικά τσαρτ [16]
• Ιαπωνικά τσαρτ [17]
• RIAA certifications [18]
• BPI certifications [19]Αρχειοθετήθηκε 2017-07-10 στο Wayback Machine.