Χωριάτικη σαλάτα

Ελληνική χωριάτικη σαλάτα.

Χωριάτικη σαλάτα είναι η ονομασία που συναντάται σε πολλές εθνικές κουζίνες για σαλάτες με προέλευση από την ύπαιθρο. Χαρακτηριστικό γνώρισμά τους είναι η απλότητα.

Ελλάδα

Η ελληνική χωριάτικη σαλάτα είναι πολύ διαδεδομένη σε όλη την επικράτεια της χώρας και είναι γνωστή στο εξωτερικό με την ονομασία ελληνική σαλάτα (αγγλικά: Greek salad,[1] γαλλικά: salade grecque,[1] γερμανικά: Griechischer Salat,[2] ιταλικά: insalata greca[3]). Γίνεται με ντομάτα, αγγούρι, φέτα, ελιές, κρεμμύδι, πράσινη πιπεριά, ελαιόλαδο, ρίγανη και αλάτι. Κάποιες φορές προστίθεται κάππαρη (πολύ συχνά στις Κυκλάδες[4]), ξύδι και για διακόσμηση μαϊντανός ή δυόσμος (κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα[4]) και παξιμάδια. Σε πολλά ελληνικά νησιά και σε άλλα μέρη της χώρας, αντί για φέτα μπορεί να χρησιμοποιηθούν διάφορα τοπικά τυριά.[4] Σε ορισμένα μέρη του εξωτερικού, όπως στις ΗΠΑ, κυκλοφορεί μια παραλλαγή της χωριάτικης σαλάτας με την προσθήκη μαρουλιού.[5]

Στα καταστήματα εστίασης μπορεί κανείς να παραγγείλει τη σαλάτα απλώς ως: «Χωριάτικη».

.

Είναι πολύ συνηθισμένο συνοδευτικό στα ελληνικά τραπέζια, έχει υψηλή θρεπτική αξία και αποτελεί βασικό κομμάτι της ελληνικής γαστρονομίας.[6]

Προετοιμασία

Οι ντομάτες κόβονται σε συμμετρικά σφηνοειδή κομμάτια. Η φλούδα του αγγουριού προαιρετικά είτε αφαιρείται ολόκληρη ή σε λωρίδες για διακόσμηση. Στη συνέχεια το αγγούρι, το κρεμμύδι κι η πιπεριά κόβονται σε λεπτές φέτες και τοποθετούνται πάνω στη σαλάτα μετά την ντομάτα. Τέλος, προστίθεται η φέτα και οι ελιές (μαύρες συνήθως), το λάδι, αλάτι και ρίγανη.

Η σαλάτα δεν ανακατεύεται πριν σερβιριστεί στο τραπέζι. Προσφέρεται σε βαθύ πιάτο ή σαλατιέρα.

Κατανάλωση

Η χωριάτικη σαλάτα καταναλώνεται είτε από το ίδιο πιάτο είτε μοιράζεται στους συνδαιτυμόνες μετά το στάδιο του ανακατέματος.

Δεδομένου ότι το λάδι σε μια καλά προετοιμασμένη χωριάτικη είναι αρκετό, αλλά και λόγω των χυμών της ντομάτας, στο πιάτο της σαλάτας παραμένει ποσότητα λαδιού και χυμών. Η ποσότητα αυτή παραλαμβάνεται με τη βοήθεια ψωμιού, το οποίο βουτούν οι συνδαιτυμόνες και κοινώς αποκαλείται «παπάρα» ή, πιο κομψά, «λαδομπούκι». Η πρακτική αυτή δε θεωρείται σύμφωνη με τους «καλούς τρόπους», αλλά είναι πολύ συνηθισμένη στην Ελλάδα.[7]

Η χωριάτικη σαλάτα στη λογοτεχνία

Η χωριάτικη σαλάτα αναφέρεται συχνά στην ελληνική λογοτεχνική παραγωγή. Ενδεικτικά παρατίθεται τα παρακάτω παραθέματα.

Από το μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη Τα σακιά:

Σε λίγο κάθονταν αμίλητοι μπροστά στην τηλεόραση, εκείνος με μια χωριάτικη σαλάτα, εκείνη μ’ ένα γιαρμά που δεν άγγιξε, τον κοιτούσε σαν να ήταν ωρολογιακή βόμβα και ανά δύο λεπτά κοιτούσε και το ρολόι της. [8]

Από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Ραπτόπουλου Μαύρος γάμος:

Ύστερα ήρθε ο μαγαζάτορας και του παρήγγειλαν παϊδάκια, πατάτες τηγανητές, χωριάτικη σαλάτα και κρασί. [9]

Από το μυθιστόρημα του Διονύση Χαριτόπουλου Ο άνεμος κουβάρι:

Δε θα κάνω τον κροκόδειλο μέσα έξω στο νερό... Ούτε θα βλέπω τους φίλους μου με σαγιονάρες, αλάτια και εγκαύματα να τρώνε χωριάτικες σαλάτες σερβιρισμένες σε ταβέρνες με κουτσά τραπέζια. Προτιμώ να μην το δω αυτό το θέαμα.[10]

Από το μυθιστόρημα του Λένου Χρηστίδη Λοστρέ:

Μέρα-μεσημέρι, μέσα στο Τμήμα, μετά από μια γεμιστά, μια χωριάτικη και μια μπυρίτσα, ο Αναστάσης υπερέβη τα όρια της συμπαγούς πραγματικότητας και μεταπήδησε στον άχρονο και άχωρο κόσμο του ονείρου. [11]

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Zafiri, Makrina· Kourdis, Evangelos (2017). «Languages in Contact, Cultures in Contact: Verbal and Iconic Visual Signs in Mother Tongue and Culture as Mediators in Teaching English as a Foreign Language». The University of Chicago Press Journals. The University of Chicago. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2022. 
  2. ↑ Imoberdorf, Reinhard· Rühlin, Maya· Ballmer, Peter E. (2007). «Aktuelle Ernährungsrichtlinien zur HerzKreislauf-Prävention» (PDF). Kardiovaskuläres Risiko und Ernährung. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2022. 
  3. ↑ Amirante, Paolo (2021). «MACCHINE ED IMPIANTI PER LA COLTIVAZIONE DEI CETRIOLI» (PDF). Research Gata. Research Gata. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2022. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 «Η χωριάτικη σαλάτα και οι διάφορες εκδοχές της από τόπο σε τόπο!». brazilgreece. 27 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2022. 
  5. ↑ Bonanos, Christopher (2005). Gods, Heroes, And Philosophers: A Celebration Of All Things Greek. Citadel. ISBN 0806526742. 
  6. ↑ Λεγάκη, Μαρία (2021). «Ο ρόλος των τοπικών προϊόντων και της γαστρονομίας στην ταυτότητα ενός τουριστικού προορισμού» (PDF). Apothesis, HMU Institutional Repository (Διπλωματική εργασία). HMU. σελ. 10. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2022. 
  7. ↑ Ψυχούλη, Ελένη. «Παπάρας εγκώμιο». Το Πιρούνι. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2022. 
  8. ↑ Ιωάννα, Καρυστιάνη (2010). Τα σακιά. Αθήνα: Καστανιώτης. σελ. 205. ISBN 978-960-03-5129-3. 
  9. ↑ Βαγγέλης, Ραπτόπουλος (2001). Μαύρος γάμος. Αθήνα: Κέδρος. σελ. 191. ISBN 9789600418859. 
  10. ↑ Διονύσης, Χαριτόπουλος (2012). Ο άνεμος κουβάρι. Αθήνα: Τόπος. σελ. 35. ISBN 9789604990344. 
  11. ↑ Λένος, Χρηστίδης (2011). Λοστρέ. Αθήνα: Καστανιώτης. σελ. 311. ISBN 9789600335354.