Συντεταγμένες: 37°31′12″N 21°45′1″E / 37.52000°N 21.75028°E / 37.52000; 21.75028

Χρυσοχώρι, το[1]
Χρυσοχώρι, το[1] Χρυσοχώρι, το[1]
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	Ζαχάρως
Γεωγραφία
Νομός	Ηλείας
Υψόμετρο	457[1]
Πληθυσμός
Μόνιμος	73
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Τρύπαις
δεδομένα

Το Χρυσοχώρι είναι χωριό της Ηλείας στα νότια του νομού, διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Ζαχάρως. Συνορεύει με τα χωριά Λόγγος, Μίνθη, Κοτρώνι, Μηλιά και Μάκιστος^[1]. Στα όρια του χωριού βρίσκεται η αρχαία πόλη Αίπυ μια από τις εννέα πόλεις που αποτελούσαν το βασίλειο του Νέστορα της Πύλου^[2].

Το Χρυσοχώρι άγνωστο πότε οικίστηκε, παλιότερα βρισκόταν σε άλλη, κοντινή, θέση και λεγόταν "Τρύπες", η ονομασία Τρύπες προέρχεται από τις πολλές σπηλιές της περιοχής^[2]. Η λαϊκή παράδοση λέει ότι οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το παλιό χωριό λόγω κάποιας μεταδοτικής ασθένειας και εγκαταστάθηκαν στην σημερινή θέση^[2]. Παρόλα αυτά ο παλιός οικισμός συνέχισε να κατοικείται με λίγους κατοίκους και είναι σήμερα γνωστό σαν Παλαιοχώρι Ζαχάρως^[2]. Κατά την ενετοκρατία αναφέρεται σε ενετικές απογραφές ενώ πριν την επανάσταση δέχτηκε εγκατάσταση οικογενειών από την Μάνη^[2].

Στην επανάσταση του 1821 Τρυπαίοι πήραν μέρος στις μάχες του Λάλα και αλλού^[2]. Το 1825 κάηκε ολοσχερώς από τον στρατό του Ιμπραήμ πασά^[2].

Το 1835 αποτέλεσε διαμέρισμα του δήμου Αρήνης της επαρχίας Ολυμπίας του νομού Μεσσηνίας έως το 1912 που αποτέλεσαι οικισμό της κοινότητας Σκλήβας μαζί με το χωριό Σκλήβα^[3]. Το 1919 αποσπάτε από την κοινότητα Σκλήβας και αποτελεί την έδρα της κοινότητας Τρυπών, το 1940 αποσπάτε από τον νομό Μεσσηνίας στον νομό Ηλείας^[3]. Το 1978 το χωριό και η κοινότητα αλλάζη όνομα σε Χρυσοχώρι^[3]. Το 1999 καταργήτε η κοινότητα και γίνεται δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Ζαχάρως έως το 2010 όπου μετατρέπετε σε κοινοτικό διαμέρισμα του ιδίου δήμου^[3].

• Παλαιοχώρι Ζαχάρως Ηλείας