Οι Χοντρός και Λιγνός (πρωτότυπη αγγλική ονομασία: Laurel and Hardy), γνωστοί επίσης ως Χοντρός - Λιγνός, ήταν κωμικό δίδυμο ηθοποιών της πρώιμης περιόδου του Χόλυγουντ στον αμερικανικό κινηματογράφο. Αποτελούνταν από τον Σταν Λώρελ (Λιγνός) και τον Όλιβερ Χάρντι (Χοντρός). Δραστηριοποιήθηκαν από το 1927 έως και το 1940, και έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί στις ΗΠΑ αρχικά και μετέπειτα επίσης και διεθνώς για τις φαρσοκωμωδίες στις οποίες πρωταγωνιστούσαν, με τον Λιγνό να είναι ο αδέξιος και αγαθός, ενώ ο Χοντρός ο υπερόπτης και ματαιόδοξος.[1][2]
Περιγραφή
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα τους ήταν το ηχητικό σήμα στην αρχή και τέλος των ταινιών τους, το οποίο ήταν γνωστό ως τραγούδι του κούκου (The Cuckoo Song), καθώς και τα στρόγγυλα ημίψηλα καπέλα που φορούσαν.
Πριν την συνεργασία τους, και οι 2 ηθοποιοί ήταν καταξιωμένοι στον κινηματογράφο, όπου ο Λώρελ είχε εμφανιστεί σε πάνω από 50 ταινίες, ενώ ο Χάρντυ σε πάνω από 250 παραγωγές. Οι 2 κωμικοί είχαν συνεργαστεί και παλαιότερα στην ταινία Το Τυχερό Σκυλί (The Lucky Dog) το 1921. Ως αποκλειστικά κωμικό δίδυμο συνεργάστηκαν για πρώτη φορά το 1926,[3] και καθιέρωσαν την κοινή τους πορεία το 1927 στην βουβή ταινία Φορώντας παντελόνια στον Φίλιπ (Putting Pants on Philip). Συνέχισαν τις εμφανίσεις τους και σε πολλές άλλες ταινίες έως το 1944,[4] και μεταγενέστερα ξεκίνησαν να δίνουν ζωντανές παραστάσεις και για κάποια περίοδο κάλυψαν μεγάλο τμήμα της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας.[4] Η τελευταία τους ταινία ήταν το 1950 με τίτλο Οι Νέοι Ροβινσώνες (Atoll K).
Συνολικά εμφανίστηκαν σε 107 ταινίες, 32 βουβές μικρού μήκους, 40 μικρού μήκους με ήχο, και 23 πλήρεις κινηματογραφικές ταινίες, ενώ είχαν και 12 ανεπίσημες σύντομες εμφανίσεις σε άλλες παραγωγές.[5] Στην πρωτότυπη ονομασία στην αγγλική γλώσσα, ήταν γνωστοί ως Λώρελ και Χάρντυ (Laurel and Hardy), ενώ στην ελληνική γλώσσα έγιναν γνωστοί ως Χοντρός και Λιγνός από τα φυσικά τους χαρακτηριστικά, ενώ υπήρξαν και κόμικ στα ελληνικά με την μορφή τους.[6]
Αφιέρωμα στην ζωή των 2 αποτελεί η ταινία Stan and Ollie με πρωταγωνιστές τους Στηβ Κούγκαν και Τζον Σ. Ράιλυ, με έτος κυκλοφορίας το 2018.[7][8]
Andrews, Robert. Famous Lines: A Columbia Dictionary of Familiar Quotations. New York: Columbia University Press, 1997. (ISBN0-231-10218-6)
Anobile, Richard J., ed. A Fine Mess: Verbal and Visual Gems from The Crazy World of Laurel & Hardy. New York: Crown Publishers, 1975. (ISBN0-517-52438-4)
Barr, Charles. Laurel and Hardy (Movie Paperbacks). Berkeley: University of California Press, 1968; First edition 1967, London: Studio Vista. (ISBN0-520-00085-4)
Bergen, Ronald. The Life and Times of Laurel and Hardy. New York: Smithmark, 1992. (ISBN0-8317-5459-1)
Brooks, Leo M. The Laurel & Hardy Stock Company. Hilversum, Netherlands: Blotto Press, 1997. (ISBN90-901046-1-5)
Byron, Stuart and Elizabeth Weis, eds. The National Society of Film Critics on Movie Comedy. New York: Grossman/Viking, 1977. (ISBN978-0-670-49186-5)
Crowther, Bruce. Laurel and Hardy: Clown Princes of Comedy. New York: Columbus Books, 1987. (ISBN978-0-86287-344-8)
Durgnat, Raymond. "Beau Chumps and Church Bells" (essay). The Crazy Mirror: Hollywood Comedy and the American Image. New York: Dell Publishing, 1970. (ISBN978-0-385-28184-3)
Everson, William K. The Complete Films of Laurel and Hardy. New York: Citadel, 2000; First edition 1967. (ISBN0-8065-0146-4)
Everson, William K. The Films of Hal Roach. New York: Museum of Modern Art, 1971. (ISBN978-0-87070-559-5)
Gehring, Wes D. Laurel & Hardy: A Bio-Bibliography. Burnham Bucks, UK: Greenwood Press, 1990. (ISBN978-0313251726)
Gehring, Wes D. Film Clowns of the Depression: Twelve Defining Comic Performances. Jefferson, North Carolina: McFarland & Co., 2007. (ISBN978-0-7864-2892-2).
Guiles, Fred Lawrence. Stan: The Life of Stan Laurel. New York: Stein & Day, 1991; First edition 1980. (ISBN978-0-8128-8528-6).
Harness, Kyp. The Art of Laurel and Hardy: Graceful Calamity in the Films. Jefferson, North Carolina: McFarland & Co., 2006. (ISBN0-7864-2440-0).
Kanin, Garson. Together Again!: Stories of the Great Hollywood Teams. New York: Doubleday & Co., 1981. (ISBN978-0-385-17471-8).
Kerr, Walter. The Silent Clowns. New York: Da Capo Press, 1990, First edition 1975, Alfred A. Knopf. (ISBN978-0-306-80387-1).
Lahue, Kalton C. World of Laughter: The Motion Picture Comedy Short, 1910–1930. Norman, Oklahoma: University of Oklahoma Press, 1966. (ISBN978-0-8061-0693-9).
Louvish, Simon. Stan and Ollie: The Roots of Comedy: The Double Life of Laurel and Hardy. London: Faber & Faber, 2001. (ISBN0-571-21590-4).
Louvish, Simon. Stan and Ollie: The Roots of Comedy: The Double Life of Laurel and Hardy. New York: St. Martin's Press, 2002. (ISBN0-3122-6651-0).
Maltin, Leonard. Movie Comedy Teams. New York: New American Library, 1985; First edition 1970. (ISBN978-0-452-25694-1).
Maltin, Leonard, Selected Short Subjects (First published as The Great Movie Shorts. New York: Crown Publishers, 1972.) New York: Da Capo Press, 1983. (ISBN978-0-452-25694-1).
Maltin, Leonard. The Laurel & Hardy Book (Curtis Films Series). Sanibel Island, Florida: Ralph Curtis Books, 1973. (ISBN0-00-020201-0).
Maltin, Leonard. The Great Movie Comedians. New York: Crown Publishers, 1978. (ISBN978-0-517-53241-6).
Marriot, A. J. Laurel & Hardy: The British Tours. Hitchen, Herts, UK: AJ Marriot, 1993. (ISBN0-9521308-0-7)
Marriot, A. J. Laurel and Hardy: The U.S. Tours. Hitchen, Herts, UK: AJ Marriot, 2011. (ISBN978-0-9521308-2-6)
Mast, Gerald. The Comic Mind: Comedy and the Movies. Chicago: University of Chicago Press, 1979; First edition 1973. (ISBN978-0-226-50978-5).
McCabe, John. Mr. Laurel & Mr. Hardy: An Affectionate Biography. London: Robson Books, 2004; First edition 1961; Reprint: New York: Doubleday & Co., 1966. (ISBN1-86105-606-0).
McCabe, John. The Comedy World of Stan Laurel. Beverly Hills: Moonstone Press, 1990; First edition 1974, Doubleday & Co. (ISBN0-940410-23-0).
McCabe, John, with Al Kilgore and Richard W. Bann. Laurel & Hardy. New York: Bonanza Books, 1983; First edition 1975, E.P. Dutton. (ISBN978-0-491-01745-9).
McCabe, John. Babe: The Life of Oliver Hardy. London: Robson Books, 2004; First edition 1989, Citadel. (ISBN1-86105-781-4).
McCaffrey, Donald W. "Duet of Incompetence" (essay). The Golden Age of Sound Comedy: Comic Films and Comedians of the Thirties. New York: A.S. Barnes, 1973. (ISBN978-0-498-01048-4).
MacGillivray, Scott. Laurel & Hardy: From the Forties Forward. Second edition: New York: iUniverse, 2009 (ISBN978-1440172397); first edition: Lanham, Maryland: Vestal Press, 1998.
McIntyre, Willie. The Laurel & Hardy Digest: A Cocktail of Love and Hisses. Ayrshire, Scotland: Willie McIntyre, 1998. (ISBN978-0-9532958-0-7).
Mitchell, Glenn. The Laurel & Hardy Encyclopedia. New York: Batsford, 2010; First edition 1995. (ISBN978-1-905287-71-0).
Nollen, Scott Allen. The Boys: The Cinematic World of Laurel and Hardy. Jefferson, North Carolina: McFarland & Co., 1989. (ISBN978-0-7864-1115-3).
Okuda, Ted and James L. Neibaur. Stan Without Ollie: The Stan Laurel Solo Films: 1917–1927. Jefferson, North Carolina: McFarland & Co., 2012. (ISBN978-0-7864-4781-7).
Robb, Brian J. The Pocket Essential Laurel & Hardy. Manchester, UK: Pocket Essentials, 2008. (ISBN978-1-84243-285-3).
Robinson, David. The Great Funnies: A History of Film Comedy. New York: E.P. Dutton, 1969. (ISBN978-0-289-79643-6).
Sanders, Jonathan. Another Fine Dress: Role Play in the Films of Laurel and Hardy. London: Cassell, 1995. (ISBN978-0-304-33196-3).
Scagnetti, Jack. The Laurel & Hardy Scrapbook. New York: Jonathan David Publishers, 1982. (ISBN978-0-8246-0278-9).
Sendak, Maurice. In the Night Kitchen. New York: HarperCollins, 1970. (ISBN0-06-026668-6).
Skretvedt, Randy. Laurel and Hardy: The Magic Behind the Movies. Anaheim, California: Past Times Publishing Co., 1996; First edition 1987, Moonstone Press. (ISBN978-0-94041-077-0).
Smith, Leon. Following the Comedy Trail: A Guide to Laurel & Hardy and Our Gang Film Locations. Littleton, Massachusetts: G.J. Enterprises, 1984. (ISBN978-0938817055).