Το Φυσικό πάρκο της οροσειράς και των φαραγγιών της Γουάρα (ισπανικά: Parque natural de la Sierra y los Cañones de Guara, αραγωνικά:Parque natural d'a Sierra y as Foces de Guara) είναι ένας εθνικός δρυμός της Ισπανίας που βρίσκεται στην επαρχία της Ουέσκας, στην Αραγωνία.
Το έτος 2013, κέρδισε τη διάκριση EDEN (European Destinations of Excellence) που χορηγείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως ένας από τους καλύτερους τουριστικούς προορισμούς «Τουρισμός και προσβασιμότητα».[3]
Γεωγραφία και γεωλογία
Καταρρίχηση στα φαράγγια του πάρκου
Το φυσικό πάρκο εκτείνεται σε 47.453 εκτάρια γης με μια περιφερειακή ζώνη προστασίας που περιλαμβάνει και άλλα 33.286 εκτάρια,[4] αποτελώντας έτσι τη μεγαλύτερη φυσική έκταση στην κοινότητα της Αραγωνίας. Bρίσκεται στις περιφέρειες των Άλτο Γάγιεγο, Όγια ντε Ουέσκα, Σοβράρμπε και Σομοντάνο του Μπαρμπάστρο. Καταλαμβάνει μέρη των δήμων Abiego, Adahuesca, Αΐνσα-Σοβράρμπε, Αλκέθαρ, Arguis, Bárcabo, Bierge, Βολτάνια, Caldearenas, Kasbahs de Huesca, Colungo, Ουέσκα, Loporzano, Nueno και Σαμπινιάνιγο.
Τα υψομετρικά του επίπεδα κυμαίνονται από 430 μέτρα στον ποταμό Αλκανάδρε μέχρι τα 2.077 μέτρα στο όρος Πίκο ντε Γουάρα (Pico de Guara). Η φύση του είναι καρστικού χαρακτήρα, με πολλές καταβόθρες, σπήλαια, λόφους, χαράδρες και φαράγγια, εκτός από απόκρημνα βράχια και υπόγειες στοές. Τα εδάφη αποτελούνται από ασβεστολιθικά υλικά, και ως εκ τούτου τα διαβρωμένα φαράγγια από τα ποτάμια και τα ρέματα προσθέτονται σε άλλες κραστικές διαμορφώσεις.
Χάρη στη μορφολογία και την γεωλογία του, αποτελεί ιδανική τοποθεσία για τα αθλήματα της καταρρίχησης και κατάβασης φαραγγιών και της αναρρίχησης. Ως δείγμα της εκπληκτικής φύσης του πάρκου, αξίζει να σημειωθούν τα φαράγγια του ποταμού Μπαλθές (Balcés), που εκτείνονται σε περισσότερα από 20 χιλιόμετρα και έχουν κλίσεις άνω των 800 μ., καθώς και το ρέμα της Grallera Alta de Guara, με 277 μ. κάθετη πτώση.
Κλίμα
Το κλίμα είναι ένα υβρίδιο κλίματος του ατλαντικού και μεσογειακού, εξαιτίας της τοποθεσίας του μεταξύ των Πυρηναίων και της κοιλάδας του Έβρου. Αυτό σηματοδοτεί τις διαφορές ανάμεσα στην βλάστηση του νότου και του βορρά. Υπάρχουν τέσσερα ποτάμια που διασχίζουν την οροσειρά, δημιουργώντας τα χαρακτηριστικά φαράγγια: ο Αλκανάδρε, ο Flumen, ο Guatizalema, ο Βέρο και ο Mascún.
Χλωρίδα
Η Peña Falconera ή Αυγό του Morrano, στο βόρειο τμήμα του Σομοντάνο.
Η απότομη κλίση και οι καμπυλώσεις του ανάγλυφου, σε συνδυασμό με τον βορειοδυτικό-νοτιοανατολικό προσανατολισμό και τη ποικιλομορφία των εδαφών, παρέχει μια μεγάλη ποικιλία σε οικολογικούς και βιολογικούς πόρους στο φυσικό πάρκο.
Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά της βλάστησης είναι η αντίθεση μεταξύ της νότιας και της βόρειας πλαγιάς. Στη βόρεια πλαγιά, δάση από βελανιδιές της ιβηρικής (Quercus faginea) καταλαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις, ακολουθούμενα σε ύψος πευκοδάση άγριας πεύκης, και δάση οξιάς (Fagus sylvatica). Σε μεγαλύτερο υψόμετρο βρίσκει κανείς τη μαύρη πεύκη, που συνοδεύεται από μερικά έλατα. Στη νότια πλαγιά, βρίσκονται τα κατ ' εξοχήν μεσογειακά δάση, μεσογειακές βελανιδιές (Quercus ilex) κατά κύριο λόγο, δίπλα σε άγριο πεύκο σε μεγαλύτερα υψόμετρα. Σε ολόκληρο το Φυσικό Πάρκο, οι θάμνοι αποτελούν από τους σημαντικότερους σχηματισμούς χλωρίδας, ιδιαίτερα από πυξάρι (Euonymus europaeus), ακανθώδεις ημίθαμνους (Erinacea anthyllis) και σε μικρότερο βαθμό από πουρνάρι (Quercus coccifera). Οι θάμνοι αυτοί έχουν ευνοηθεί από παραδοσιακές χρήσεις.
Στις κορυφές της οροσειράς, η χαρακτηριστική βλάστηση αποτελείται από είδη ποωδών φυτών, καθώς τα οροπέδια επιτρέπουν την ευδοκίμηση τους, όπου εμφανίζονται λουλούδια μοναδικής ομορφιάς όπως η βερόνικα και η ακουιλέγια.
Υπάρχει επίσης ένα άλλο είδος ενδημικών φυτών στο φυσικό πάρκο, οι λεγόμενες «rupícolas» των βράχων.
Πανίδα
Οι απότομες βραχώδεις πλαγιές διευκολύνουν στο να φωλιάζουν πολλά είδη πουλιών των βράχων, όπως ο καστανόξανθος γύπας, ο οποίος αναγνωρίζεται εύκολα από το χαρακτηριστικό του πέταγμα σε κύκλους κατά την ανύψωσή του πάνω σε θερμικά ρεύματα, μεταξύ άλλων ακόμα ο γυπαετός και ο χρυσαετός.
Η πέστροφα συχνάζει κατά ένα μεγάλο βαθμό σε τμήματα του ποταμού, όπου τρέφεται συλλαμβάνοντας την λεία της με καταπληκτική ευκινησία. Στις πηγές και στα απόνερα των καθαρών υδάτων ζει η σαλαμάνδρα των Πυρηναίων, τις οποίες οι βοσκοί αποκαλούν«guardafuentes» («φύλακες των πηγών»), δεδομένου πως όταν αυτές εξαφανίζονται στερεύουν οι πηγές.
Η ανθρώπινη παρουσία γίνεται αντιληπτή στην περιοχή της Γουάρα από τα απομεινάρια των προϊστορικών βραχογραφιών των σπηλαίων και από τα μεγαλιθικά μνημεία.
Η παραδοσιακή γεωργία και κτηνοτροφία έχουν μεταμορφώσει το τοπίο με την πάροδο του χρόνου, με χαρακτηριστικά δείγματα αυτών να παραμένουν έως σήμερα στα περίχωρα του πάρκου, σε μοναστικές βιοτεχνίες της περιόδου του μεσαίωνα, σε παραδοσιακά μονοπάτια, γέφυρες και περάσματα. Υπάρχουν πολυάριθμα τοπωνύμια της περιοχής που θυμίζουν μερικές από αυτές τις δραστηριότητες, όπως π.χ. almunia και paules.
Η παρουσία του ανθρώπου στην οροσειρά της Γουάρα δεν συντέλεσε σε υποβάθμιση του τοπίου, αλλά απεναντίας βοήθησε στην διατήρηση κάποιων πόρων που έχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας, σε μια κατάσταση διατήρησης τέτοια ώστε να δικαιολογείται επάξια η πιστοποίηση του πάρκου ως Εθνικός Δρυμός.
Ελεύθερος χρόνος και ψυχαγωγία
Το φυσικό πάρκο διαθέτει πολλά μονοπάτια για την κατανόηση των φυσικών και πολιτιστικών αξιών.[6] Έχει τρία κέντρα ενημέρωσης τα οποία ανήκουν στο Φυσικό Δίκτυο της Αραγωνίας:
Τα κέντρα αυτά αποτελούν τη βασική υποδομή για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την κατανόηση της οικολογικής ποικιλομορφίας του πάρκου. Προσφέρουν υπηρεσίες, όπως υποδοχή επισκεπτών, παροχή βασικών πληροφοριών για το πάρκο, εκπαιδευτικές εκθέσεις, προβολές οπτικοακουστικού υλικού, τόπους συνάντησης. Ορισμένα από τα προγράμματα δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται σε αυτά τα κέντρα είναι: το ενεργό ενδιαφέρον του επισκέπτη, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και μόνιμη φροντίδα για το πάρκο.
Μία από τις πιο γνωστές αθλητικές δραστηριότητες του πάρκου είναι η άσκηση της καταρρίχησης φαραγγιών. Τα κανάλια των κύριων ποταμών, Βέρο, Mascún, Αλκανάδρε στα ασβεστολιθικά και ογκώδη βράχια έχουν διαμορφώσει ένα τοπίο από ρεματιές και φαράγγια που προσελκύουν κάθε χρόνο πολλούς επισκέπτες, συνθέτοντας ένα πλαίσιο ορόσημο για ολόκληρη την Ευρώπη. Μεταξύ των εκατοντάδων ρεματιών[7] περιλαμβάνονται:
Το φαράγγι του Βέρο
Το φαράγγι του Mascún
Το φαράγγι της Peonera
Το φαράγγι των Gorgas Negras
Άλλοι χαρακτηρισμοί προστασίας
Η προστατευόμενη φυσική περιοχή μετρά σε συνδυασμό με άλλους χαρακτηρισμούς προστασίας τους παρακάτω:
↑Δείτε στην καταχώριση «Spain/ Natural Park of Guara's Mountains and Canyons - Winner 2013», του τμήματος ανάπτυξης του επίσημου δικτυακού τόπου της ΕΕ, διατίθεται στο διαδίκτυο στη διεύθυνση: [1]. 22 Ιανουαρίου 2016.
