O Φιόντορ, λιθουανικά Teodoras (14ος αι.) από τον Οίκο των Γκεντιμινιδών ήταν πρίγκιπας τού Κιέβου.
Βιογραφία
Ήταν γιος τού Μπουτβύντας. Αδέλφια του ήταν οι Βυτένις, Γκεντιμίνας, Μαργκίρις και Βαΐνιους. Λίγα γνωρίζουμε για τη ζωή του.
Ο Γκεντιμίνας στις αρχές της δεκαετίας τού 1320 νίκησε στη μάχη τού Ίρπεν ποταμού, έναντι τού Στανισλάβ του Κιέβου και κατέλαβε την πόλη. Οι Τάταροι, που επίσης διεκδικούσαν την πόλη, έκαναν αντίποινα το 1324-25. Τα Λιθουανικά Χρονικά αναφέρουν, ότι ο Γκεντιμίνας εγκατέστησε υπεύθυνο τον Αλγκιμάντας, γιο τού Μινντάουτας από τον Οίκο των Ολσχάνσκι. Ορισμένοι ισχυρίστηκαν, ότι το Αλγκιμάντας είναι παγανιστικό όνομα τού Φιόντορ, αλλά αυτό αναιρείται, από το ότι ο Αλγκιμάντας βαπτίστηκε Μιχαήλ.
Το 1331 ο Βασίλι Καλίκα, που μόλις είχε χειροτονηθεί αρχιεπίσκοπος τού Νόβγκοροντ, ταξίδευσε από το Βολοντυμύρ-Βολύνσκυι στο Μεγάλο Νόβγκοροντ. Καθ' οδόν τον σταμάτησε ο Φιόντορ δούκας τού Κιέβου -που είχε αναλάβει την είσπραξη των φόρων από τους Τατάρους- με 50 άνδρες. Αυτή η αναφορά οδηγεί τους ιστορικούς, στο ότι ο Λιθουανός ηγεμόνας τού Κιέβου έπρεπε να πληρώνει φόρο υποτέλειας στους Τατάρους. Το 1362 στη μάχη των Γαλάζιων Νερών οι Λιθουανοί απέκτησαν πλήρη έλεγχο της πόλης. Κατά το Χρονικό Γκουστυνσκάγια, μετά τη μάχη, ο Φιοντόρ αντικαταστάθηκε ως δούκας τού Κιέβου από τον μικρανιψιό του Βλαντίμιρ, γιο τού Αλγκίρντας (γιού τού Γκεντιμίνας).
Για πολύ καιρό οι λόγιοι υπέθεταν, ότι ο Φιόντορ είχε καταγωγή από τους Ρουρικίδες και ήταν απόγονος τού Ολέγκ Α΄ πρίγκιπα τού Τσέρνιγοβ, λόγω τού Χριστιανικού ονόματος. Ωστόσο το 1916 ο Ρώσος ιστορικός Μιχαήλ Πρίσελκοβ εξέδωσε τον Κατάλογο ιδιοκτησιών τού Θεογνώστου μητροπολίτη της Μόσχας. Το αρχικό έργο, που συντάχθηκε το 1331, αναφέρει δύο αργυρά κύπελλα, τα οποία δόθηκαν στον Θεόγνωστο από τον Φιοντόρ, αδελφό τού Γκεντιμίνας· οι ιστορικοί της εποχής μας συμφωνούν, ότι ο Φιόντορ από τον Κατάλογο είναι ο Φιόντορ δούκας τού Κιέβου. Δεν έχουμε άλλες ενδείξεις για την οικογένειά του.
Πηγές
- Voitovych, L. Princely dynasties of the Eastern Europe (end of 9th - start of 16th centuries). Lviv 2000.
