Προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στην Τσεχική Δημοκρατία τον Ιανουάριο του 2023, με αποτέλεσμα την εκλογή του Πετρ Πάβελ. Ο απερχόμενος πρόεδρος Μίλος Ζέμαν δεν είχε δικαίωμα υποψηφιότητας λόγω του ορίου των δύο θητειών.
Ο πρώτος γύρος πραγματοποιήθηκε στις 13 και 14 Ιανουαρίου. Ο Πετρ Πάβελ, πρώην πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ, κατήλθε ως ανεξάρτητος σε μια φιλοδυτική, φιλοευρωπαϊκή πλατφόρμα[1] , και ήταν ένας από τους τρεις υποψηφίους που υποστηρίζονταν από την κεντροδεξιά κυβερνητική συμμαχία Spolu.[2] Κέρδισε τον πρώτο γύρο των εκλογών με το 35,40% της λαϊκής ψήφου, μπροστά από τον Αντρέι Μπάμπις, τον πρώην πρωθυπουργό της Τσεχίας, υποψήφιος του ANO 2011, ο οποίος τερμάτισε δεύτερος με 34,99%. .[3] Ο Μπάμπις είχε εκφράσει την αντίθεσή του στην εμπλοκή της Τσεχίας στον πόλεμο στην Ουκρανία και χαρακτηρίστηκε στα ΜΜΕ ότι χρησιμοποιεί λαϊκίστικη ρητορική.[4][5] Για τον δεύτερο γύρο ο Πάβελ υποστηρίχθηκε από τους περισσότερους αποκλεισμένους υποψηφίους και από τον εν ενεργεία πρωθυπουργό Πετρ Φιάλα, ενώ ο Μπάμπις έλαβε έγκριση από το Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας και Μοραβίας[6] και τον απερχόμενο πρόεδρο Ζέμαν.[7]
Ο δεύτερος γύρος διεξήχθη στις 27 και 28 Ιανουαρίου. Ο Πάβελ κέρδισε τον δεύτερο γύρο έναντι του Μπάμπις με 58,33% των ψήφων για να γίνει ο εκλεγμένος πρόεδρος της Τσεχίας. Ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 9 Μαρτίου, αντικαθιστώντας τον Ζέμαν. Ο Μπάμπις παραδέχθηκε την ήττα και συνεχάρη τον Πάβελ. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων στον δεύτερο γύρο ήταν λίγο πάνω από το 70%, το υψηλότερο σε απευθείας προεδρικές εκλογές στην Τσεχία. [8][9]
Η εκστρατεία χαρακτηρίστηκε ευρέως στα μέσα ενημέρωσης ως διχαστική. Το αποτέλεσμα των εκλογών θεωρήθηκε ως ένδειξη υποστήριξης προς τη Δύση στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία, και αναμένεται να ενισχύσει τους τσεχικούς δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες. [10]
Αποτελέσματα
Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Τσεχία πραγματοποιήθηκε στις 13 και 14 Ιανουαρίου. Ο Πετρ Πάβελ, πρώην πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ, έθεσε υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος με την έγκριση της κυβερνητικής συμμαχίας SPOLU. Κέρδισε τον πρώτο γύρο με 35,4 τοις εκατό των ψήφων, ενώ ο πρώην πρωθυπουργός Μπάμπις που ήταν υποψήφιος του ANO 2011 τερμάτισε δεύτερος με 35 τοις εκατό.
Ο δεύτερος γύρος διεξήχθη στις 27 και 28 Ιανουαρίου. Ο Πάβελ νίκησε τον Μπάμπις με 58 τοις εκατό των ψήφων και έγινε ο εκλεγμένος πρόεδρος. Ορκίστηκε και ανέλαβε καθήκοντα στις 9 Μαρτίου, αντικαθιστώντας τον Ζέμαν.
Στις 29 Ιανουαρίου μια εκλογική περιφέρεια στην Πράγα- Μπόνιτσε αναφέρθηκε ότι υπέβαλε κατά λάθος τα αναφερόμενα ποσοστά για τον Μπάμπις και τον Πάβελ με λάθος τρόπο, με αποτέλεσμα γύρω στις 100 ψήφους να καταμετρηθούν λανθασμένα υπέρ του Μπάμπις. Ωστόσο, η νόμιμη περίοδος κατά την οποία οι εκλογικές επιτροπές μπορούν ακόμη να διορθώσουν τα υποβληθέντα αποτελέσματα είχε ήδη λήξει όταν διαπιστώθηκε το σφάλμα, μετά την οποία μόνο το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο μπορούσε να διατάξει τη διόρθωση των επίσημων αποτελεσμάτων. [11][12]