Τετραχλωράνθρακας

Τετραχλωράνθρακας
Γενικά
Όνομα IUPAC Τετραχλωράνθρακας
Άλλες ονομασίες τετραχλωρομεθάνιο
τετραχλωριούχος άνθρακας
χλωριούχος άνθρακας
υπερχλωρομεθάνιο
τετραχλωριούχο μεθάνιο
βενζινοφόρμιο
Freon-10
Halon-104
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος CCl4
Μοριακή μάζα 153,81 amu
Αριθμός CAS 56-23-5
SMILES ClC(Cl)(Cl)Cl
Αριθμός RTECS FG4900000
Αριθμός UN 1846
PubChem CID 5943
ChemSpider ID 5730
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης −22,92 °C (250,23 K)
Σημείο βρασμού 76,72 °C (349,87 K)
Πυκνότητα 1,5867 gr/cm3
Διαλυτότητα
στο νερό
0,081 gr/100 mL
Διαλυτότητα
σε άλλους διαλύτες
διαλυτός σε αιθανόλη, αιθέρα,
χλωροφόρμιο, βενζόλιο,
νάφθα, CS2 , μυρμηκικό οξύ
Ιξώδες 0,86 mPa·s
Δείκτης διάθλασης ,
nD
1,4607
Τάση ατμών 11,94 kPa (20 °C)
Εμφάνιση άχρωμο υγρό
Χημικές ιδιότητες
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Ο τετραχλωράνθρακας, γνωστός και με αρκετές άλλες ονομασίες, από τις οποίες η ονομασία τετραχλωρομεθάνιο είναι η προτιμώμενη από την IUPAC και η Halon-104 αφορά τη χρήση του ως πυροσβεστικού μέσου, είναι οργανική χημική ένωση με μοριακό χημικό τύπο CCl4. Είναι άχρωμο υγρό με «γλυκιά» οσμή, που μπορεί να γίνει αντιληπτή σε πολύ μικρές συγκεντρώσεις μορίων του στον αέρα. Οι χρήσεις του ως υγρού πυροσβεστήρων, ως πρόδρομου ψυκτικών υγρών και ως καθαριστικού στα στεγνοκαθαριστήρια ήταν παλαιότερα πολύ διαδεδομένες, αλλά έχουν σχεδόν εκλείψει πλέον εξαιτίας των βλαβερών συνεπειών του στην υγεία και το περιβάλλον: Η έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις του μπορεί να επηρεάσει το κεντρικό νευρικό σύστημα και να βλάψει το ήπαρ και τους νεφρούς. Η παρατεταμένη έκθεση στον τετραχλωράνθρακα μπορεί να επιφέρει τον θάνατο. Ωστόσο χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα ως διαλύτης και ως πηγή χλωρίου στην αντίδραση Appel σε χημικά εργαστήρια, ενώ έχει χρησιμεύσει (εμπλουτισμένος στη συνθεσή του με το ισότοπο χλώριο-37) στην έρευνα της φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων για την ανίχνευση νετρίνων.

Ιδιότητες

Στο μόριο του τετραχλωράνθρακα, 4 άτομα χλωρίου είναι συμμετρικώς τοποθετημένα ως κορυφές ενός τετραέδρου, ενωμένα με ένα άτομο άνθρακα στο κέντρο του με μονούς ομοιοπολικούς χημικούς δεσμούς. Εξαιτίας αυτής της συμμετρίας, το μόριο του CCl4 δεν είναι πολικό. Το αέριο μεθάνιο έχει την ίδια ακριβώς δομή, και πράγματι ο τετραχλωράνθρακας είναι ένα αλομεθάνιο. Ως διαλύτης, είναι κατάλληλος για τη διάλυση άλλων μη πολικών ενώσεων, όπως τα λίπη και τα έλαια. Μπορεί επίσης να διαλύσει το ιώδιο. Είναι ελαφρώς πτητικό, αναδίδοντας ατμούς με οσμή χαρακτηριστική και άλλων χλωριούχων διαλυτών, παρόμοια με εκείνη του τετραχλωροαιθυλενίου, θυμίζοντας τη μυρωδιά των στεγνοκαθαριστηρίων.

Ο τετραχλωράνθρακας στερεοποιείται στους −22,92 °C (250,23 K) και στη στερεά κατάστασή του έχει δύο κρυσταλλικές πολυμορφικές μορφές: την I πάνω από τους −47,5 °C (225,6 K) και την II κάτω από τους −47,5 °C.[1] Στην πρώτη είναι μονοκλινείς κρύσταλλοι της χωρικής ομάδας C2/c.[2]

Ιστορία και σύνθεση

Ο τετραχλωράνθρακας παρασκευάσθηκε για πρώτη φορά από τον Γάλλο χημικό Ανρί Βικτόρ Ρενιώ (Regnault) το 1839, με την αντίδραση χλωροφορμίου με αέριο χλώριο[3], αλλά σήμερα παρασκευάζεται κυρίως από το μεθάνιο:

CH4 + 4 Cl2 → CCl4 + 4 HCl

Επίσης παράγεται συχνά από παραπροϊόντα άλλων αντιδράσεων χλωριώσεως, όπως αυτά της συνθέσεως του διχλωρομεθανίου και του χλωροφορμίου. Χλωράνθρακες μεγαλύτερου μοριακού βάρους δίνουν CCl4 με «χλωριόλυση»:

C2Cl6 + Cl2 → 2 CCl4

Προ του 1950 ο τετραχλωράνθρακας παραγόταν σε βιομηχανική κλίμακα δια της χλωριώσεως του CS2 σε θερμοκρασίες από 105 έως 130 °C[4]:

CS2 + 3Cl2 → CCl4 + S2Cl2

Η παραγωγή τετραχλωράνθρακα έχει μειωθεί κατακόρυφα από τη δεκαετία του 1980 και μετά, εξαιτίας περιβαλλοντικών ανησυχιών και της μειωμένης ζητήσεως για φθοροχλωράνθρακες, που παράγονταν από αυτόν. Το 1992 η παραγωγή του σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ιαπωνία μαζί εκτιμήθηκε σε 720 χιλιάδες τόνους.[4]

Ασφάλεια

Ο τετραχλωράνθρακας είναι μία από τις ισχυρότερες γνωστές ηπατοτοξίνες (παράγοντες που καταστρέφουν το ήπαρ), τόσο ώστε χρησιμεύει στην επιστημονική έρευνα για την εκτίμηση παραγόντων που προστατεύουν το ήπαρ.[5][6][7] Επιπλέον, η έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις του υγρού και των ατμών του μπορεί να επηρεάσει το κεντρικό νευρικό σύστημα και να βλάψει τους νεφρούς[5][8], ενώ παρατεταμένη έκθεση στον τετραχλωράνθρακα μπορεί να προκαλέσει κώμα ή και να επιφέρει τον θάνατο. Η μακροχρόνια έκθεση μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.[9]

Το 2008 μια μελέτη συνηθισμένων προϊόντων καθαρισμού βρήκε την παρουσία τετραχλωράνθρακα σε «πολύ υψηλές συγκεντρώσεις» (μέχρι 101 mg/m3) ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι πολλοί παραγωγοί αναμιγνύουν απορρυπαντικά ή σαπούνια με υποχλωριώδες νάτριο («χλωρίνη»).[10]

Πέρα από τα άμεσα προβλήματα στην υγεία, ο τετραχλωράνθρακας είναι βλαπτικός για το όζον[11] και αέριο θερμοκηπίου.[12] Ωστόσο, από το 1992 μέχρι σήμερα[13] οι συγκεντρώσεις του στη γήινη ατμόσφαιρα μειώνονται εξαιτίας της μειώσεως της παραγωγής και της χρήσεώς του. Ο CCl4 έχει μέσο χρόνο ζωής στην ατμόσφαιρα περίπου 85 έτη.[14] Σε υψηλές θερμοκρασίες στον αέρα αποσυντίθεται ή καίγεται παράγοντας το επίσης δηλητηριώδες αέριο φωσγένιο.

Τοξικολογικές μελέτες

Ο τετραχλωράνθρακας είναι ύποπτος για καρκινογένεση με βάση επαρκείς ενδείξεις από μελέτες σε πειραματόζωα.[15] Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι η ουσία μπορεί να επαγάγει ηπατώματα και ηπατοκυτταρικά καρκινώματα σε ποντίκια και αρουραίους. Οι δόσεις πάντως που επάγουν ηπατικούς όγκους είναι υψηλότερες από εκείνες που προκαλούν βλάβη στα ηπατικά κύτταρα (ηπατοτοξικότητα).[16] Ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο (IARC) κατέταξε τον τετραχλωράνθρακα στην ομάδα 2B, δηλαδή «πιθανώς (possibly) καρκινογόνα για τον άνθρωπο».[17]


Παραπομπές

  1. «Carbon Tetrachloride». webbook.nist.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2018. 
  2. F. Brezina, J. Mollin, R. Pastorek, Z. Sindelar: Chemicke tabulky anorganickych sloucenin (Chemical tables of inorganic compounds), SNTL, 1986
  3. V. Regnault (1839) "Sur les chlorures de carbone CCl et CCl2", Annales de Chimie et de Physique, τόμ. 70, σσ. 104-107. Ανατύπωση στη γερμανική ως V. Regnault (1839). «Ueber die Chlorverbindungen des Kohlenstoffs, C2Cl2 und CCl2». Annalen der Pharmacie 30 (3): 350–352. doi:10.1002/jlac.18390300310. https://zenodo.org/record/1426937. 
  4. 4,0 4,1 Manfred Rossberg, Wilhelm Lendle, Gerhard Pfleiderer, Adolf Tögel, Eberhard-Ludwig Dreher, Ernst Langer, Heinz Jaerts, Peter Kleinschmidt, Heinz Strack, Richard Cook, Uwe Beck, Karl-August Lipper, Theodore R. Torkelson, Eckhard Löser, Klaus K. Beutel: «Chlorinated Hydrocarbons» στην Encyclopedia of Industrial Chemistry του Ullmann, Wiley-VCH, Weinheim 2006
  5. 5,0 5,1 Seifert W.F., Bosma A., Brouwer A. (Ιανουάριος 1994). «Vitamin A deficiency potentiates carbon tetrachloride-induced liver fibrosis in rats». Hepatology 19 (1): 193–201. doi:10.1002/hep.1840190129. PMID 8276355. https://archive.org/details/sim_hepatology_1994-01_19_1/page/193. 
  6. Recknagel R.O. (June 1967). «Carbon tetrachloride hepatotoxicity». Pharmacol. Rev. 19 (2): 145-208. PMID 4859860. http://pharmrev.aspetjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=4859860. 
  7. Masuda Y. (Οκτώβριος 2006). «[Learning toxicology from carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity]» (στα ιαπωνικά). Yakugaku Zasshi 126 (10): 885-899. doi:10.1248/yakushi.126.885. PMID 17016019. 
  8. Liu K.X., Kato Y., Yamazaki M., Higuchi O., Nakamura T., Sugiyama Y. (Απρίλιος 1993). «Decrease in the hepatic clearance of hepatocyte growth factor in carbon tetrachloride-intoxicated rats». Hepatology 17 (4): 651-660. doi:10.1002/hep.1840170420. PMID 8477970. https://archive.org/details/sim_hepatology_1993-04_17_4/page/651. 
  9. Rood A.S., McGavran P.D., Aanenson J.W., Till J.E. (Αύγουστος 2001). «Stochastic estimates of exposure and cancer risk from carbon tetrachloride released to the air from the rocky flats plant». Risk Anal. 21 (4): 675-695. doi:10.1111/0272-4332.214143. PMID 11726020. https://archive.org/details/sim_risk-analysis_2001-08_21_4/page/675. 
  10. Odabasi M. (2008). «Halogenated Volatile Organic Compounds from the Use of Chlorine-Bleach-Containing Household Products». Environmental Science & Technology 42 (5): 1445-1451. doi:10.1021/es702355u. PMID 18441786. Bibcode2008EnST...42.1445O. 
  11. Fraser P. (1997). «Chemistry of stratospheric ozone and ozone depletion». Australian Meteorological Magazine 46 (3): 185–193. 
  12. Evans W.F.J., Puckrin E. (1996). «A measurement of the greenhouse radiation associated with carbon tetrachloride (CCl4)». Geophysical Research Letters 23 (14): 1769-1772. doi:10.1029/96GL01258. Bibcode1996GeoRL..23.1769E. 
  13. Walker, S.J.; Weiss R.F.; Salameh P.K. (2000). «Reconstructed histories of the annual mean atmospheric mole fractions for the halocarbons CFC-11, CFC-12, CFC-113 and carbon tetrachloride». Journal of Geophysical Research 105 (C6): 14285–96. doi:10.1029/1999JC900273. Bibcode2000JGR...10514285W. 
  14. Kirstin Dow & Thomas E. Downing: The Atlas of Climate Change, 2006, ISBN 978-0-520-25558-6
  15. «Report on Carcinogens, Fourteenth Edition - Carbon Tetrachloride» (PDF). ntp.niehs.nih.gov. 
  16. «Environmental Health Criteria 208: CARBON TETRACHLORIDE» (PDF). who.int. 
  17. «Public Health Statement for Carbon Tetrachloride (Tetracloruro de Carbono)». atsdr.cdc.gov. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Read other articles:

DendengRincianJenisdried meat (en) lbs Dendeng. Dendeng sapi. Dendeng sapi sesudah digoreng. RESEP DENDENG SAPI KERING Dendeng adalah daging yang dipotong tipis menjadi serpihan yang lemaknya dipangkas, dibumbui dengan saus asam, asin atau manis dengan dikeringkan dengan api kecil atau diasinkan dan dijemur. Hasilnya adalah daging yang asin dan setengah manis dan tidak perlu disimpan di lemari es. Dendeng adalah contoh makanan yang diawetkan. Pembuatan Resep dendeng biasanya menggunakan satu ...

 

Mukhtar Tompo Anggota Dewan Perwakilan RakyatRepublik IndonesiaMasa jabatan28 April 2016 – 31 Oktober 2018Pengganti Antar WaktuPerolehan suara18,621 (2014) PendahuluDewie Yasin LimpoPenggantiDebora BumbunganDaerah pemilihanSulawesi Selatan I Informasi pribadiLahir10 Juni 1981 (umur 42)Balandangan, Kassi Timur, Jeneponto, Sulawesi Selatan, IndonesiaKebangsaanIndonesiaPartai politikPartai Amanat Nasional (sejak 2018)Afiliasi politiklainnyaPartai Hati Nurani Rakyat (2009–2018)A...

 

† Человек прямоходящий Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:Синапсиды�...

Adulation of boots in BDSM This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Boot worship – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2021) Submissive men and women licking boots. Boot worship is the extreme adulation of boots in BDSM, usually carried out while the footwear is being worn by ...

 

Ludwig IVPotret Ludwig IV (di atas plakat gaya gotik akhir yang terbuat dari marmer merah tahun 1468 oleh Hans Haldner), makam di Frauenkirche MünchenRaja Romawihingga 1330 dengan Friedrich yang TampanBerkuasa20 Oktober 1314 – 11 Oktober 1347Penobatan25 November 1314 (Aachen)PendahuluHeinrich VIIPenerusKarl IVRaja ItaliaBerkuasa31 Mei 1327 – 11 Oktober 1347Penobatan31 Mei 1327 (Milan)PendahuluHeinrich VIIPenerusKarl IVKaisar Romawi SuciBerkuasa1328 – 11 Oktober 1347Penobatan17 Januari ...

 

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

此条目序言章节没有充分总结全文内容要点。 (2019年3月21日)请考虑扩充序言,清晰概述条目所有重點。请在条目的讨论页讨论此问题。 哈萨克斯坦總統哈薩克總統旗現任Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев卡瑟姆若马尔特·托卡耶夫自2019年3月20日在任任期7年首任努尔苏丹·纳扎尔巴耶夫设立1990年4月24日(哈薩克蘇維埃社會主義共和國總統) 哈萨克斯坦 哈萨克斯坦政府...

 

  لمعانٍ أخرى، طالع ضريح الشيخ (توضيح).ضريح الشيخ زاهد الجيلانيمعلومات عامةنوع المبنى ضريحالمكان لاهيجان[1] المنطقة الإدارية مقاطعة لاهيجان البلد  إيرانالاستعمال ضريح الصفة التُّراثيَّةتصنيف تراثي المعالم الوطنية الإيرانية[1] (1968 – ) معلومات أخرىالإحداثي�...

 

Bagian dari seri tentangBuddhisme SejarahPenyebaran Sejarah Garis waktu Sidang Buddhis Jalur Sutra Benua Asia Tenggara Asia Timur Asia Tengah Timur Tengah Dunia Barat Australia Oseania Amerika Eropa Afrika Populasi signifikan Tiongkok Thailand Jepang Myanmar Sri Lanka Vietnam Kamboja Korea Taiwan India Malaysia Laos Indonesia Amerika Serikat Singapura AliranTradisi Buddhisme prasektarian Aliran Buddhis awal Mahāsāṃghika Sthaviravāda Aliran arus utama Theravāda Mahāyāna Vajrayāna Kons...

American Latino collegiate sorority This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Omega Phi Beta – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2023) (Learn how and when to remove this message) Omega Phi BetaΩΦΒFoundedMarch 15, 1989; 35 years ago (March 15, 1989)University at Alban...

 

National park in Ontario, Canada Bruce Peninsula National ParkIUCN category II (national park)The GrottoLocation of Bruce Peninsula National ParkShow map of CanadaLocation of Bruce Peninsula National ParkShow map of Southern OntarioLocationOntario, CanadaNearest cityTobermoryCoordinates45°14′20″N 81°36′51″W / 45.23889°N 81.61417°W / 45.23889; -81.61417Area154 km2 (59 sq mi)Established1987Visitors460,435 (in 2022–23[1])...

 

iPod touch Un iPod touch de 6e génération. Fabricant Apple Développeur Apple Gamme IPod Nombre de générations et dates de sortie Liste 1re, 13 septembre 20072e : 9 septembre 20083e : 9 septembre 20094e : 10 octobre 20105e : 15 octobre 20126e : 15 juillet 20157e : 28 mai 2019 Taille de l’écran 4 pouces (10,16 cm) 1 136 × 640 px (326 ppp) Dimensions (H × L × E) 58,6 × 123,4 × 6,1 mm Mass...

Pour les articles homonymes, voir Persée (homonymie). Cet article est une ébauche concernant la musique classique et l’opéra ou l’opérette. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Persée Données clés Genre tragédie lyrique Nbre d'actes cinq Musique Jean-Baptiste Lully Livret Philippe Quinault Langueoriginale français Création 18 avril 1682Académie Royale de Musique modifier Persée est une...

 

Company CL 9IndustryConsumer electronicsFounded1985 (1985)FounderSteve WozniakDefunct1988 (1988)FateSoldKey peopleSteve WozniakProductsCORE remote controlOwnerSteve Wozniak CL 9 was a company that developed a universal TV remote control. It was started by Steve Wozniak, co-founder of Apple Inc. and designer of the Apple I and Apple II personal computers. CL 9 was in business for three years, from 1985 to 1988, launching the 6502-based CL 9 CORE remote control in 1987, which Wozniak ...

 

Questa voce sull'argomento nuotatori australiani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Brett HawkeNazionalità Australia Nuoto Specialità50 m sl, 4x100 m sl Palmarès Competizione Ori Argenti Bronzi Mondiali in vasca corta 0 2 0 Campionati panpacifici 0 0 1 Giochi del Commonwealth 0 2 1 Universiadi 0 1 0 Vedi maggiori dettagliStatistiche aggiornate al 5 settembre 2007 Modi...

حسن موبيرو معلومات شخصية تاريخ الميلاد 16 ديسمبر 1978 (العمر 45 سنة) مركز اللعب مهاجم  الجنسية أوغندا  المواقع مُعرِّف موقع football-teams 6887  تعديل مصدري - تعديل   حسن موبيرو (بالإنجليزية: Hassan Mubiru)‏ (مواليد 16 ديسمبر 1978 في كمبالا) لاعب كرة قدم أوغندي دولي يجيد اللعب في مركز اله...

 

President of Madagascar from 1975 to 1993 and 1997 to 2002 His ExcellencyDidier RatsirakaRatsiraka in 19973rd and 5th President of MadagascarIn office9 February 1997 – 5 July 2002Prime MinisterNorbert Ratsirahonana Pascal Rakotomavo Tantely AndrianarivoPreceded byNorbert Ratsirahonana (acting)Succeeded byMarc RavalomananaIn office15 June 1975 – 27 March 1993Prime MinisterJoël Rakotomalala Justin Rakotoniaina Désiré Rakotoarijaona Victor Ramahatra Guy RazanamasyPre...

 

Questa voce sull'argomento calciatori italiani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Marco RomanoNazionalità Italia Altezza174 cm Peso73 kg Calcio RuoloAttaccante Termine carriera1944 CarrieraSquadre di club1 1928-1934 Comense97 (70)1934-1941 Novara178 (94)1941-1942 Como2 (1)1942-1943 Catania17 (26)1944 Pro Italia2 (0) 1 I due numeri indicano le presenze e le re...

كرونة فارويةfærøsk krone (الدنماركية)5 أويرات.معلومات عامةالبلد  جزر فاروتاريخ الإصدار 31 مايو 1940رمز العملة krرمز الأيزو 4217 DKKالمصرف المركزي مصرف الدنمرك الوطنيموقع المصرف المركزي [1]سعر الصرف 1كرونة دنماركية= 1كرونة فارويةالعملات المعدنية 25, 50 أوير, 1, 2, 5, 10, 20 كرونةالعملات الور�...

 

Pour les articles homonymes, voir Bousquet. Frédérick Bousquet Informations Nages Nage libre, papillon Période active En activité Nationalité Française Naissance 8 avril 1981 (43 ans)[1] Perpignan, France[1] Taille 1,88 m (6′ 2″)[1] Poids 86 kg (189 lb)[1] Club CN Marseille Auburn Tigers Entraîneur Romain Barnier Brett Hawke Records Grand bassin 50 m nl. : 20 s 94 (RE) 100 m nl. : 47 s 15 50 m pap. : 22...