Σηκός

Σηκός περίπτερου ναού

Σηκός ονομάζεται ο κύριος εσωτερικός χώρος στους αρχαίους ελληνικούς ναούς. Ήταν αποκλειστικά αφιερωμένος και χρησίμευε για τη φύλαξη του αγάλματος της θεάς ή του θεού, γι' αυτό και ήταν κλειστός για το κοινό, αφού οι τελετές και οι θυσίες γίνονταν στον βωμό που βρισκόταν έξω από τον ναό.

Χαρακτηριστικά

Κάτοψη του ναού και αναπαράσταση του σηκού του ναού του Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγαλείας

Σε μερικούς ναούς, ιδίως στη Σικελία (π.χ. στον Σελινούντα), συναντάμε και έναν δεύτερο εσωτερικό χώρο, τον λεγόμενο άδυτον που βρίσκονταν πίσω από τον σηκό και ήταν χωρισμένος με τοίχο.

Ο σηκός ήταν ένας κλειστός χώρος χωρίς παράθυρα. Το φως έμπαινε από την είσοδο. Στους μεγαλύτερους ναούς, ο σηκός περιείχε κίονες που στήριζαν την οροφή. Οι αρχαιότεροι ναοί (π.χ. στη Δήλο) περιείχαν μια κεντρική κιονοστοιχία. Αργότερα συναντάμε συνήθως δύο κιονοστοιχίες, οι οποίες διεμοίραζαν τον χώρο του σηκού σε τρεις διαδρόμους: δύο στενούς πλαϊνούς και έναν φαρδύτερο στη μέση. Η διαρρύθμιση αυτή έγινε κανόνας, αφού αργότερα, στον δωρικό ρυθμό συναντούμε τις εσωτερικές κιονοστοιχίες, ακόμα και σε μικρούς ναούς που δεν είχαν ανάγκη στηρίγματος. Ειδικά στους ναούς δωρικού ρυθμού συναντάμε διώροφες κατασκευές, που διεμοίραζαν τον σηκό σε πάνω και κάτω όροφο. Στον πάνω όροφο, την υπερώα, υπήρχαν αγάλματα δεξιά και αριστερά, όπως π.χ. στον ναό της Αφαίας στην Αίγινα.

Στον σηκό του Παρθενώνα, οι κιονοστοιχίες αντί να χωρίζουν τον χώρο σε διαδρόμους τον περιβάλλουν σε ημικυκλικό σχηματισμό U.

Τέλος, υπάρχει και η παραλλαγή του υπαίθριου σηκού, όπου ο εσωτερικός χώρος του ναού δεν είναι στεγασμένος, αλλά περιέχει μια εσωτερική αυλή, όπως για παράδειγμα ο ναός του Απόλλωνα στα Δίδυμα Μιλήτου.

Το άγαλμα της Αθηνάς (που κρατάει τη Νίκη) μέσα στον σηκό
του Παρθενώνα. Από το σύγχρονο αντίγραφο του Παρθενώνα
στο Νάσβιλ.

Δείτε επίσης