Η νησίδα Σεργίτσι ή Σιδερίτης[1] βρίσκεται απέναντι από το ακρωτήριο Αγριλιά στη βόρεια ακτή της Λήμνου. Διοικητικά ανήκει στον Δήμο Λήμνου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου (πρόγραμμα Καλλικράτης).[2] Είναι ακατοίκητη,[3] έχει έκταση 1.029 στρέμματα[1] και περίμετρο 4,5 χλμ. Αποτελεί μέρος του δικτύου Natura 2000 (GR4110008), ενώ το μεγαλύτερο μέρος της είναι Καταφύγιο Άγριας Ζωής.[4] Στη νησίδα φιλοξενούνται μεγάλες αναπαραγωγικές αποικίες θαλασσοπουλιών, με σημαντική παρουσία του Μαυροπετρίτη (Falco eleonorae) που επιλέγει τα βράχια και τις ακτές για την αναπαραγωγή του ενώ στη συνέχεια επιστρέφει στην Α. Αφρική και Μαδαγασκάρη.[5]
Ιστορικές πληροφορίες
Η νησίδα Σεργίτσι είναι γνωστή από την αρχαιότητα κι ονομαζόταν Σιδερίτης. Το 1284 ανήκε στο μετόχι του Γομάτου, που βρίσκεται στην απέναντι ακτή της Λήμνου στον ομώνυμο όρμο. Τότε αναφέρεται με την επωνυμία Σεργίτζη, που παραπέμπει στο όνομα κάποιου παλαιού ιδιοκτήτη.
Στους πορτολάνους της εποχής σημειώνεται με διάφορα ονόματα. Το 1418 απεικονίζεται ανώνυμα στο χάρτη του Ιταλού περιηγητή Μπουοντελμόντι (Buondelmonti), ενώ στους δύο χάρτες, του 1521 και του 1540, του Τούρκου γεωγράφου Πίρι Ρέις σημειώνεται με δύο ονόματα: Köpek-Adasy (Νησί των σκυλιών - Σκυλονήσι) και Ğezìre-i-Kelb (Σιδερίτης).
Ο Castaldi (1560) στο χάρτη του το ονομάζει Caseno, όπως και άλλοι περιηγητές του 17ου και 18ου αιώνα: Μάρκο Μποσκίνι (1658), Piacenza (1688), Όλφερτ Ντάπερ (1688), Βιντσέντζο Μαρία Κορονέλλι (1696), Ωγκύστ ντε Σουαζέλ Γκουφιέ (1785). Αντίθετα, οι νεώτεροι: Αλεξάντερ Κόντζε (1858), De Launay (1898) και Fredrich (1904) το σημειώνουν με το αρχαίο του όνομα Siderites ή Lagonisi κατά τους De Launay, Hauttecoeur.
Οι παλιοί ναυτικοί το θεωρούσαν ως ένα από τα πέντε καλά αραξοβόλια γύρω από τη Λήμνο.