Η Περιφέρεια Τσούι (κιργιζικά: Чүй облусу; ρωσικά: Чуйская область) είναι η βορειότερη Περιφέρεια (oblast) του Κιργιστάν και έχει πάρει το όνομά της από τον ομώνυμο ποταμό που την διασχίζει. Περιβάλλει ολοκληρωτικά την πόλη Μπισκέκ και συνορεύει στα βόρεια με το Καζακστάν, στα ανατολικά με την Περιφέρεια Ισσύκ-Κουλ, στα νοτιοανατολικά με την Περιφέρεια Ναρίν, στα νοτιοδυτικά με την Περιφέρεια Τζαλάλ-Αμπάντ και δυτικά με την Περιφέρεια Ταλάς. Το διοικητικό της κέντρο είναι η Μπισκέκ [1][2] και η συνολική της έκταση είναι 19,895 τμ. [3]
Ο πληθυσμός της Περιφέρειας Τσούι εκτιμάται ότι ήταν 1.068.700 κάτοικοι τον Ιανουάριο του 2023 [4]. Στην περιφέρεια αυτή διαβιούν σημαντικές μειονότητες Ρώσων (20,8% το 2009) και Ντούνγκαν (σ.σ. τουρκόφωνοι μουσουλμανικοί πληθυσμοί της Κίνας που μετανάστευσαν στην Κεντρική Ασία κατά τον 18ο αιώνα) (6,2% το 2009)
Ιστορία
Το 1926, η περιοχή της σημερινής Περιφέρειας Τσούι έγινε τμήμα της νεοσύστατης Αυτόνομης Σοσιαλιστικής Σοβιετικής Δημοκρατίας της Κιργιζίας (1926–1936). Το 1939, στη θέση της, ιδρύθηκε η περιφέρεια (oblast) Φρούνζε, η οποία όμως διαλύθηκε το 1959. Το 1990 επανιδρύθηκε η σημερινή Περιφέρεια Τσούι. [5] Στο διάστημα μεταξύ 2003 και 2006, το διοικητικό κέτρο της περιφέρειας ήταν το Τοκμάκ.[6][2]
Αγναντεύνοτας την κοιλάδα του ποταμού Αλά Αρτσά στα βουνά νοτίως του Μπισκέκ
Κατά τη Σοβιετική περίοδο, διάφορες βιομηχανίες μεταποίησης αγροτικών προϊόντων καθώς και άλλες βιομηχανίες ιδρύθηκαν σε όλη την περιοχή, δημιουργώντας πολλά νέα αστικά κέντρα όπως π.χ. το Τοκμάκ, το Καντ και το Καρά-Μπαλτά.
Γεωγραφία
Η κοιλάδα του ποταμού Τσούι
Το βορειοδυτικό τμήμα της περιφέρειας είναι επίπεδο, γεγονός ασύνηθες για τα δεδομένα του Κιργιστάν. Αυτή είναι η κοιλάδα Τσούι με το μαύρο, γόνιμο έδαφος που αρδεύει ο ομώνυμος ποταμός.
Τα όρη Αλά-Του συνιστούν τα νότια σύνορα της περιφέρειας και παράλληλα τα βόρεια όρια της περιφέρειας Ταλάς. Εδώ υπάρχουν πολλές πεζοπορικές διαδρομές και μονοπάτια προσβάσιμα από τους οικισμούς της κοιλάδας.
Διοικητικές υποδιαιρέσεις
Η περιφέρεια Τσούι χωρίζεται διοικητικά σε μια πόλη περιφερειακής σημασίας (το Τοκμόκ), και οκτώ επαρχίες :[1][7][8][9]
Η επαρχία Τσούι περιβάλλει την πόλη Τοκμάκ. Η επαρχία Αλαμουντούν περιβάλλει την πόλη Μπισκέκ, η οποία ωστόσο δεν αποτελεί τμήμα της περιφέρειας Τσούι αλλά μια αυτοδιοικητική μονάδα (shaar) σε ισοδύναμο επίπεδο με τις περιφέρειες (oblast). Στις 11 Αυγούστου 2023, ο Αλμάζ Ατοκούροφ διορίστηκε νέος "ακίμ" της περιφέρειας Τσούι [11].
Οικονομία
Η γεωργική παραγωγή της περιοχής περιλαμβάνει σιτάρι, καλαμπόκι, ζαχαρότευτλα, πατάτες, λαχανικά και φρούτα. Υπάρχουν μικρού μεγέθους βιομηχανίες στην περιοχή.
Μεταφορές
Χτίζοντας ένα πλίθινο σπίτι στο Μιλιανφάν
Ο κύριος συγκοινωνιακός άξονας ανατολής-δύσης στην περιοχή είναι ο αυτοκινητόδρομος Ταράζ-Μπισκέκ-Μπαλικτσί, που διασχίζει τις περισσότερες μεγάλες πόλεις της περιφέρειας. Το τμήμα αυτού του δρόμου δυτικά του Μπισκέκ είναι μέρος της Ευρωπαϊκής διαδρομής E40, που είναι τοπικά γνωστή ως Highway M-39 (βάσει του παλιού συστήματος αρίθμησης των αυτοκινητοδρόμων της ΕΣΣΔ). Οι ίδιοι αριθμοί ισχύουν για τον δρόμο που συνεχίζει βορειοανατολικά από το Μπισκέκ προς Αλμάτι, διασχίζοντας τον ποταμό Τσούι και αφήνοντας την περιοχή για το Καζακστάν στο συνοριακό πέρασμα Κορντάι. Ο μοναδικός σιδηρόδρομος στην περιοχή εκτείνεται κατά μήκος της ίδιας διαδρομής (Ταράζ-Μπισκέκ-Μπαλικτσί), μεταφέροντας σημαντικά λιγότερους επιβάτες.
Εθνοτική σύνθεση
Ο πληθυσμός είναι πολύ πιο ετερογενής από αυτόν των άλλων περιοχών της χώρας, με πολλούς Ρώσους, Ουκρανούς, Ντούνγκανς, Κορεάτες, Γερμανούς κτλ .
