Ο Νικολό ή Νικόλαος Β΄ Σανούδος, επονομαζόμενος Σπετσαμπάντα (ιταλ. Spezzabanda) ήταν κύριος της Γκρίφα, ενός φέουδου στην Άνδρο και 8ος Δούκας του Αρχιπελάγους σαν συμβασιλέας με τη σύζυγο και 2η εξαδέλφη του Φιορέντσα Σανούδου, (1362 - 1371). Απεβίωσε το 1374.
Η οικογένεια των Σανούδων έδωσε σειρά δόγηδων και κρατικών αξιωματούχων στη Δημοκρατία της Βενετίας[1]. Ο Μάρκος Α΄ Σανούδος, ιδρυτής της δυναστείας, συμμετείχε στην Δ΄ Σταυροφορία το 1204, μετά το πέρας της οποίας ίδρυσε το Δουκάτο της Νάξου. Εγγονός του ήταν ο Μάρκος Β΄ Σανούδος, που είχε δύο γιους: τον Γουλιέλμο Α΄, δούκα της Νάξου και τον Μάρκο, κύριο της Γκρίφα ή Γκρίντια, ενός φέουδου στην Άνδρο, που έτσι έγινε ιδρυτής του πλάγιου κλάδου των Σανούδων της Γκρίφα Άνδρου. Εγγονός του Μάρκου είναι ο Νικόλαος.[2].
Όταν η δισεγγονή του Μάρκου Β΄, η δούκισσα της Νάξου Φιορέντσα, διαδέχτηκε τον πατέρα της Ιωάννη Α΄ το 1362, ήταν χήρα. Ο εκ νέου γάμος της αποτέλεσε μείζον διπλωματικό ζήτημα, το οποίο ενδιέφερε άμεσα τις Δημοκρατίες της Βενετίας και της Γένοβας. Η επιλογή του γαμπρού ήταν ικανή, από μόνη της, να μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων που υφίστατο στο Αιγαίο προς συμφέρον της μίας ή της άλλης πλευράς. Η Βενετία απέστειλε μία γαλέρα στη Νάξο για την αιχμαλώτιση της Φιορέντσας και την αποστολή της στην Κρήτη, όπου και υποχρεώθηκε να παντρευτεί τον 2ο εξάδελφό της, Νικόλαο τον Spezzabanda)[3].
Δούκας της Νάξου
Η προσέγγιση μεταξύ των δύο αυτών τμημάτων της οικογένειας και των δύο νησιών έγινε άμεσα εκμεταλλεύσιμη από τη Βενετία, η οποία χρησιμοποίησε στρατεύματα προερχόμενα από τη Νάξο και την Εύβοια για την καταστολή μίας εξέγερσης στην Εύβοια[3].
Το ψευδώνυμό του Spezzabanda, σημαίνει « καταστροφέας των στρατών ». Περιγράφεται ως ένας ανεμοστρόβιλος οπλισμένος με σπαθί, όταν επιτιθόταν στις τουρκικές γαλέρες. Του αποδίδεται ο θάνατος δέκα Τούρκων καπετάνιων στη διάρκεια της ίδιας ημέρας. Σύμφωνα με τον πατέρα Σωλζέ, οι Τούρκοι, καθώς έβγαιναν στη θάλασσα, προσευχόταν να γλιτώσουν από τυχόν ναυάγιο, καθώς και από τον Σπετσαμπάντα[3].
Απόγονοι
Με τη Φιορέντσα, ο Νικόλαος απέκτησε τουλάχιστον δύο κόρες:
Ανέλαβε την κηδεμονία του Νικκολό νταλλε Κάρτσερι (τον οποίο η σύζυγός του είχε αποκτήσει από προηγούμενο γάμο της), με τον θάνατο της Φιορέντσας το 1371. Ο τελευταίος παραχώρησε το νησί της Άνδρου στην ετεροθαλή αδερφή του Μαρία, κάτι που αποτέλεσε και την απαρχή εδαφικής έριδας που διήρκεσε για διάστημα αρκετών ετών[4].
Από τον πρώτο (ή περισσότερους) γάμο του απέκτησε επίσης τουλάχιστον δύο γιους:
τον Περουλάκι (χαϊδευτικό του Πιέτρο), άρχοντα ενός φέουδου στην Άνδρο[5]
↑R-J Loenertz, Les Ghisi, dynastes vénitiens dans l'Archipel (1207-1390), Florence, Olschki, 1975, pp 311-312
Βιβλιογραφία
(Αγγλικά) J.K. Fotheringham et L.R.F Williams, Marco Sanudo, conqueror of the Archipelago., Clarendon Press, Oxford, 1915.
(Αγγλικά) Charles A. Frazee, The Island Princes of Greece. The Dukes of the Archipelago., Adolf M. Hakkert, Amsterdam, 1988. (ISBN9025609481)
Père Robert Saulger, Histoire nouvelle des Ducs de l'Archipel., Paris, 1699. (repris par Louis Lacroix, Îles de la Grèce, 1853 et Ernst Curtius)
B. J. Slot, Archipelagus Turbatus. Les Cyclades entre colonisation latine et occupation ottomane. c.1500-1718., Publications de l'Institut historique-archéologique néerlandais de Stamboul, 1982. (ISBN9062580513)
