Το Μαρμακέτο βρίσκεται στις ανατολικές πλευρές του Οροπεδίου Λασιθίου σε υψόμετρο 850 μέτρα[5], στους πρόποδες του λόφου Φακιδιά. Στην κοινότητα του Μαρμακέτου ανήκει και ο οικισμός Φαρσάρω.
Η κατοίκηση της περιοχής του Μαρμακέτω ξεκινάει από την Νεολιθική Εποχή (3500 π.Χ.), όπως μαρτυρούν τα ευρήματα στον λόφο Κάστελο. Εδώ υπάρχει το "Κρόνιο Σπήλαιο" ή "Τράπεζας", όπου βρέθηκαν αντικείμενα λατρείας.[3]
Το χωριό πήρε το όνομα του από τους πολλούς μαρμαράδες που κατοικούσαν.
Στο Μαρμακέτω γεννήθηκε το 1793 ο οπλαρχηγός του Λασιθίου Εμμανουήλ Ροβίθης (Καπετάν Καζάνης),[2] ο οποίος πολέμησε εναντίον των Τούρκων και ηγήθηκε των Λασιθιωτών σε πολλές μάχες. Ο Καπετάν Καζάνης πέθανε πάμφτωχος εργάτης στη Νάξο το 1846, καθώς η Ελληνική κυβέρνηση διέκοψε τη σύνταξη του. Προς τιμήν του Καζάνη, έχει στηθεί ανδριάντας στην κεντρική πλατεία του χωριού, περιτριγυρισμένος από δάφνες, όπου κατατίθεται στεφάνι σε κάθε εθνική γιορτή.
Πληθυσμός
1630 : 30 οικογένειες
1671 : 45 οικογένειες
1900 : Μαρμακέτο 164 κάτοικοι , Φαρσάρο 111 κάτοικοι
1940 : Μαρμακέτο 177 κάτοικοι , Φαρσάρο 145 κάτοικοι
1981 : Μαρμακέτο 123 κάτοικοι , Φαρσάρο 83 κάτοικοι
1991 : Μαρμακέτο 86 κάτοικοι , Φαρσάρο 78 κάτοικοι
2001 : Μαρμακέτο 55 κάτοικοι , Φαρσάρο 49 κάτοικοι
2011 : Μαρμακέτο 25 κάτοικοι , Φαρσάρο 18 κάτοικοι
Ως ξεχωριστός οικισμός αναφέρεται το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Τζερμιάδων και το 1928 στοΦΕΚ 60Α - 18/04/1928 να ορίζεται έδρα στην ομώνυμη νεοϊδρυθείσα κοινότητα.[6] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το Φαρσάρο αποτελούν την Κοινότητα Μαρμακέτου[7] που ανήκει στον δήμο Οροπεδίου Λασιθίου και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει μόνιμο πληθυσμό 25 κατοίκους.[8]
