Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 28/04/2019.
Ο Μίλος Ομπρένοβιτς ή Μίλος Οβρένοβιτς (1780 - 1860), ήταν Σέρβος επαναστάτης, Χριστιανός ορθόδοξος κατά το θρήσκευμα, Πρίγκιπας, ιδρυτής και Ηγεμόνας της νεότερης Σερβίας (1817-39, 1858-60), καθώς και της ομώνυμης βασιλικής δυναστείας της Σερβίας.
Βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε στις 18 Μαρτίου του 1780 στο χωριό Μπρουσνίτσα, ή Ντόμπριντζα. Ήταν γιος του Τέοντορ ή Τέσα από το Μαυροβούνιο, τον οποίο παντρεύτηκε η μητέρα του Βίσνγια σε δεύτερο γάμο, μετά τον θάνατο του πρώτου συζύγου της Ομπρέν Μαρτίνοβιτς, όπου και απέκτησε τρεις ακόμη γιους: τον Μίλος, τον Γιεβρέμ και τον Γιοβάν, ενώ από τον πρώτο γάμο είχε μία κόρη τη Στάνα και δύο γιους, τον Γιακόβ και τον Μίλαν. Οι τρεις τελευταίοι γιοι, αν και γεννήθηκαν ως Τεοντόροβιτς (δηλαδή γιοι του Τέοντορ), διατήρησαν το όνομα του πρώτου συζύγου της μητέρας τους λεγόμενοι Ομπρένοβιτς μετά το θάνατο και του δεύτερου ετεροθαλή αδελφού τους Μίλαν.
Δράση
Ο πρωτότοκος εκ των τριών τελευταίων, ο Μίλος Οβρένοβιτς, αναδείχθηκε μέγας κτηνοτρόφος της περιοχής της Σερβίας με τεράστια πλούτη. Αυτό είχε συνέπεια να καταστεί σπουδαία ηγετική φυσιογνωμία που όλοι υπάκουαν στο λόγο του, όπου και αναγνωριζόταν κνέζης (= δούκας) του Ρούντνικ, με απόλυτη όμως υποταγή στους Τούρκους.
Στα τέλη του 1813 οι Τούρκοι κατέστηλαν την πρώτη επανάσταση των Σέρβων που είχε αρχίσει το 1804 και της οποίας ηγείτο ο Καραγιώργης Πέτροβιτς (Καραγιώργεβιτς). Ο τελευταίος διέφυγε στην Αυστρία. Στην πρώτη φάση της επανάστασης ο Μίλος είχε ταχθεί υπέρ των διπλωματικών συνεννοήσεων με τους Τούρκους. Όταν διαπίστωσε ότι αυτό δεν ήταν δυνατό, ύψωσε τη σημαία της επανάστασης την Κυριακή των Βαΐων στις (23 Απριλίου) του 1815 στη μικρή εκκλησία του χωριού Τακόβου.
Αμέσως διατάχθηκε να εκστρατεύσει εναντίον του ο μέχρι τότε Μέγας ΒεζίρηςΧουρσίτ Μεχμέτ Πασάς ο οποίος και κατέπνιξε κάθε επαναστατική δράση. Το αξιοσημείωτο της επανάστασης εκείνης ήταν ότι ο Μίλος δεν επιζητούσε τέλεια ανεξαρτησία, αλλά μόνο το υπ΄ αυτόν αυτοδιοίκητο της Σερβίας, με την κυριαρχία της Υψηλής Πύλης, όπως συνέβαινε και στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες (Μολδοβλαχία).
Ηγεμόνας
Δύο χρόνια μετά το 1817, δολοφονώντας στις 24 Ιουλίου στο χωριό Ράντοβαντζ τον αντίπαλό του Καραγιώργη, που επέστρεψε από τη Βεσσαραβία για ν΄ αναλάβει νέα επαναστατική δράση κατά των Τούρκων, προφανώς διαπραγματευόμενος το γεγονός αυτό με τον Μαρασλή Αλή Πασά, φθάνοντας στο ανοσιούργημα να στείλει το κεφάλι του Καραγιώργη στη Κωνσταντινούπολη,[8] ανακηρύχθηκε Ηγεμόνας (Αρχι-κνέζης) όλης της Σερβίας, τίτλο τον οποίο θα του αναγνωρίσει πολύ αργότερα ο Σουλτάνος με το από 28 Αυγούστου1830 ειδικό φιρμάνι, δίνοντάς του δικαίωμα δημιουργίας στρατού, ενώ με ένα δεύτερο του Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους του αναγνωριζόταν η κληρονομικότητα του τίτλου, ως αμοιβή «δια της προς τον Σουλτάνον πίστεώς του».
Δημιουργός πλέον και επίσημα του νέου Πριγκιπάτου της Σερβίας και καθιστώντας πρωτεύουσα την πόλη Κραγκούγιεβατς προχώρησε στην πρώτη διοικητική διαίρεση και σε αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις, ενώ στις 15 Αυγούστου του 1830 συγκροτεί τον πρώτο εθνικό στρατό. Το 1831, και υπό την προστασία της Ρωσίας, προχώρησε στην δημιουργία Αυτοκέφαλης Εκκλησίας, ανεξάρτητης από το Οικουμενικό Πατριαρχείο που αναδείχθηκε (αναγνωρίστηκε) αργότερα, το 1920, σε Πατριαρχείο Σερβίας. Το 1835 προσπάθησε να εισαγάγει ξεχωριστό σύνταγμα (ουσιαστικά απεξάρτησης από την Υψηλή Πύλη), πλην όμως τούτο υποχρεώθηκε στη συνέχεια να αποσύρει, μετά τις πιέσεις και των Μεγάλων Δυνάμεων Ρωσίας και Αυστρίας. Τελικά το 1838 η Υψηλή Πύλη του παραχώρησε ιδιαίτερο Καταστατικό Χάρτη προστατευόμενης Ηγεμονίας.
Στις 13 Ιουνίου του 1839, ένεκα εσωτερικών πολιτικών ταραχών, ο Μίλος παραιτήθηκε του θρόνου υπέρ του πρωτότοκου γιου του Μίλαν Β', που όμως πέθανε μετά από λίγους μήνες και στη συνέχεια ανέλαβε ο δευτερότοκος γιος του Μιχάηλο. Οι Σέρβοι όμως επαναστάτησαν εναντίον του (1842), όπου και τον καθαίρεσαν εκλέγοντας Ηγεμόνα τους τον πρίγκιπα Αλέξανδρο Καραγιώργεβιτς, τον νεότερο γιο του Καραγιώργη, που βασίλευσε μέχρι το 1858, όταν η σερβική εθνοσυνέλευση επανεξέλεξε ηγεμόνα (28 Δεκεμβρίου 1858), τον υπερήλικα πλέον Μίλο Οβρένοβιτς που πέθανε το μεθεπόμενο έτος στις 25 Σεπτεμβρίου του 1860 στο Βελιγράδι. Τούτον διαδέχθηκε στο θρόνο, κατά γραμμή διαδοχής, ο ανεψιός του Μίλαν, γιος του Γιεφρέμ.
Ελληνική Επανάσταση του 1821
Άγαλμα του Ομπρένοβιτς
Κατά την έκρηξη του ελληνικού επαναστατικού κινήματος του 1821 στη Μολδοβλαχία ο Μίλος Ομπρένοβιτς φέρεται να είχε επαφές με τη Φιλική Εταιρεία. Συγκεκριμένα οι τρεις σπουδαίοι στρατιωτικοί αρχηγοί της Βλαχίας, ο Σάββας Καμινάρης, ο Γιάννης Φαρμάκης και ο Γεωργάκης Ολύμπιος είχαν καταβάλει πολλές προσπάθειες από το 1820 για να συνάψουν στρατιωτική συμμαχία μεταξύ Ελλήνων και Σέρβων. Πλην όμως ο Μίλος Ομπρένοβιτς προσδοκώντας περισσότερο την ειρηνική επίλυση των ζητημάτων της χώρας του που επιχειρούσε εκείνη την εποχή σε διαπραγματεύσεις της αντιπροσωπίας του στην Υψηλή Πύλη, ακολουθούσε περισσότερο καιροσκοπική πολιτική, προβάλλοντας διάφορους λόγους και αποφεύγοντας την επίσημη συμμαχία, χωρίς όμως και να αποθαρρύνει τους Φιλικούς από το σκοπό τους.
Έτσι περί το τέλος του Δεκεμβρίου του 1820 κατορθώθηκε -σε συνεννόηση με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη- να διατυπωθούν οι όροι μιας συνθήκης συμμαχίας, όμως ο κομιστής της στον Μίλος, φιλικός Αριστείδης Παππάς έπεσε στα χέρια των Τούρκων.
