Μάχη της Ιψού
Πόλεμοι των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Τα κράτη των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου την εποχή της μάχης της Ιψού
Χρονολογία	301 π.Χ.
Τόπος	Ιψός, Φρυγία
Έκβαση	Ήττα και θάνατος του Αντιγόνου του Μονόφθαλμου
Ηγετικά πρόσωπα
Αντίγονος ο Μονόφθαλμος, Δημήτριος ο Πολιορκητής Σέλευκος Α' Νικάτωρ, Αντίοχος Α' Σωτήρ, Λυσίμαχος, Κάσσανδρος
Δυνάμεις
70.000 πεζοί, 10.000 ιππείς, 75 ελέφαντες 64.000 πεζοί, 10.500 ιππείς, 400 ελέφαντες, 120 άρματα

Η μάχη της Ιψού (301 π.Χ.) ήταν μάχη της εποχής των Διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου, η οποία δόθηκε στην περιοχή της Φρυγίας, στη Μικρά Ασία. Σε αυτή τη μάχη πολέμησαν, από τη μια πλευρά ο Σέλευκος Α' Νικάτωρ, βασιλιάς του ασιατικού τμήματος της πρώην Περσικής Αυτοκρατορίας, με τον γιό του Αντίοχο, ο Λυσίμαχος, βασιλιάς της Θράκης, και ο Κάσσανδρος, βασιλιάς της Μακεδονίας, με αντιπάλους τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο και τον γιό του Δημήτριο τον Πολιορκητή. Η μάχη έληξε με ήττα και θάνατο του Αντιγόνου.

Μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου (323 π.Χ.), άρχισε το μοίρασμα της αυτοκρατορίας του σε βασίλεια.^[1] Το πρώτο μοίρασμα των εδαφών έγινε το 323 π.Χ. με τη συμφωνία της Βαβυλώνας, και έπειτα το 321 π.Χ. με την συμφωνία του Τριπαραδείσου στης Συρία αλλά αμέσως μετά άρχισαν οι διαμάχες. Στην αρχή ο Ευμένης νίκησε τους Κρατερό και Νεοπτόλεμο στην Καππαδοκία. Αργότερα, το 317 π.Χ., ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος ήρθε σε σύγκρουση με τον Ευμένη και τον νίκησε στην μάχη της Παραιτακηνής και στη μάχη της Γαβιηνής. Στη συνέχεια, οι Σέλευκος και Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ νίκησαν τον Δημήτριο Πολιορκητή στη μάχη της Γάζας (312 π.Χ.). Το 305 π.Χ. ο Δημήτριος ο Πολιορκητής πολιόρκησε τη Ρόδο επί ένα χρόνο χωρίς να καταφέρει να την κυριεύσει.

Η αφορμή αυτής της μάχης ήταν η επέκταση του βασιλείου του Σελεύκου αλλά και των συμμάχων του. Αντίθετα, ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος ήθελε να ανασυστήσει την αυτοκρατορία του Μ. Αλεξάνδρου με βασιλέα τον ίδιο. Έτσι οι δύο στρατοί συναντήθηκαν στην Ιψό της Φρυγίας. Η στρατιά του Αντιγόνου και του γιου του Δημητρίου αριθμούσε 70.000 πεζούς, 10.000 ιππείς και 75 πολεμικούς ελέφαντες. Η αντίπαλη στρατιά διέθετε 64.000 πεζούς, 10.500 ιππείς, 400 ελέφαντες και 120 άρματα. Ο Δημήτριος ανέλαβε το ιππικό, ενώ το πεζικό ανέλαβε ο πατέρας του. Στην αντίπαλη παράταξη, ο Αντίοχος, ο γιος του Σελεύκου, ανέλαβε το ιππικό ενώ ο Σέλευκος και ο Λυσίμαχος το πεζικό.

Η μάχη ξεκίνησε με νίκη του Δημήτριου εναντίον του Αντίοχου του Σελεύκου στο ιππικό, αλλά αυτό ήταν ένα τέχνασμα του Αντίοχου για να τον παρασύρει. Το τέχνασμα ήταν επιτυχές. Το ιππικό του Δημήτριου απομακρύνθηκε από το πεζικό και ο Σέλευκος βρήκε την ευκαιρία να κυκλώσει τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο. Ο Δημήτριος προσπάθησε να βοηθήσει τον πατέρα του, αλλά ο Σέλευκος σταμάτησε τον Δημήτριο με ελέφαντες και το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο. Ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος σκοτώθηκε και οι αντίπαλοί του τον έθαψαν μεγαλόπρεπα.

Μετά τη μάχη οι σύμμαχου του Σελεύκου μοιράστηκαν τα εδάφη του βασιλείου του Αντιγόνου. Οι σύμμαχοι στη μάχη της Ιψού, Λυσίμαχος και Σέλευκος, χωρίς κανένα αντίπαλο πια, θα έρθουν οι ίδιοι σε σύγκρουση στη μάχη του Κουροπεδίου το 281 π.Χ.

• Οι Μεγαλύτερες Μάχες του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου, εκδόσεις Τάλως, σελ. 350 - 358

• Η μάχη της Ιψού (Αγγλικά)