Κράκεν

"Κολοσσιαίος Χταπόδι" απο τον Pierre Denys de Montfort
"Κολοσσιαίο Χταπόδι" απο τον Pierre Denys του Μόντφορτ

Το Κράκεν[1] είναι μυθικό κεφαλόποδο πλάσμα/τέρας της θάλασσας και ανήκει στους Σκανδιναβικούς θρύλους. Σύμφωνα με νορβηγικές ιστορίες, το Κράκεν κατοικεί στις ακτές της Νορβηγίας και της Γροιλανδίας και τρομοκρατεί όσους ναυτικούς τύχει να περάσουν απο κοντά του. Οι αρχές λένε ότι ο μύθος μάλλον ήρθε με τα χρόνια απο την θέαση γιγαντιαίων καλαμαριών που μπορούν να φτάσουν εως και 15 μέτρα (50 πόδια) μάκρος.

Ετυμολογία

Η λέξη Κράκεν (αγγλικά: Kraken‎‎) πρόερχεται από τη Σουηδική γλώσσα[2] και την Νορβηγική Γλώσσα[3]. Και στις δύο γλώσσες η λέξη αποδίδει το νόημα του άρρωστου ζώου αλλά και του στρεβλωμένου (twisted). Στα μοντέρνα Γερμανικά η λέξη Krake σημαίνει χταπόδι[4].

Αναφορές

Από τις πιο γνωστές αναφορές που έχουν γίνει στο μυθικό Κράκεν είναι οι εξής:

  • Ο διάσημος Σουηδός φυσιοδίφης Κάρολος Λινναίος (18ος αιώνας ), περιέλαβε το Κράκεν στην πρώτη έκδοση του καταλόγου φυσικού συστήματος Systema Naturae από το 1735. Εκεί έδωσε στο ζώο την επιστημονική ονομασία Microcosmus, αλλά το παρέλειψε σε μεταγενέστερες εκδόσεις του καταλόγου.
  • Το Κράκεν περιγράφηκε εκτενώς από τον Erik Pontoppidan, επίσκοπο του Bjørgvin[5], (μία απο τις 11 μητροπόλεις που αποτελλούν την εκκλησία της Νορβηγίας) στο «Det første Forsøg paa Norges naturlige Historie, Κοπεγχάγη, 1752[6] («Η πρώτη απόπειρα στη φυσική ιστορία της Νορβηγίας»).
  • Ο Σουηδός συγγραφέας Jacob Wallenberg περιέγραψε το kraken στο έργο του 1781 Min son på galejan[7] ("Ο γιος μου στο μαγειρείο").
Αρχαίο βάζο που απεικονίζει χταπόδι.
Αρχαίο βάζο που απεικονίζει χταπόδι.

Εμφάνιση και προέλευση

Από τα τέλη του 18ου αιώνα, το Κράκεν έχει απεικονιστεί με διάφορους τρόπους, κυρίως ως μεγάλο πλάσμα που μοιάζει με χταπόδι, και συχνά υποστηρίζεται ότι το Κράκεν που αναφέρει ο επίσκοπος Pontoppidan μπορεί να βασίστηκε στις αναφορές των ναυτικών για γιγαντιαία καλαμάρια.[6]

Στις πρώτες περιγραφές, όμως, τα πλάσματα περιγράφηκαν ότι έμοιαζαν περισσότερο με καβούρια παρά χταπόδια, και γενικά διέθεταν χαρακτηριστικά που σχετίζονται με μεγάλες φάλαινες και όχι με γιγαντιαία καλαμάρια[8].

Κατά τα λεγόμενα "μαρτύρων" κάποια από τα σημάδια το ότι το Κράκεν είναι αληθινό είναι οι υποθαλάσσιες ηφαιστειακές δραστηριότητες, φυσαλίδες που έρχονται από τον βυθό στην επιφάνεια του νερού, ξαφνικά και επικίνδυνα ρεύματα και η εμφάνιση νέων βραχονησίδων[7][6].

Στην κουλτούρα

Το 1830, ο Βρετανός ποιητής Λόρδος Alfred Tennyson δημοσίευσε μία σονάτα ονόματι The Kraken και περιέγραφε ένα τεράστιο πλάσμα που κατοικεί στα βάθη του ωκεανού[9].

Στη νουβέλα του Χέρμαν Μέλβιλ, Μόμπι Ντικ (1851), στο κεφάλαιο 59 ονόματι Squid (καλαμάρι), φαίνεται το πλοίο του πρωταγωνιστή να συναντά το "The great live squid, which, they say, few whale-ships ever beheld, and returned to their ports to tell of it." (Το μεγάλο ζωντανό καλαμάρι, το οποίο, λένε, πως λίγα φαλαινοθηρικά μπόρεσαν να αντέξουν και να επιστρέψουν στα λιμάνια τους για να το πουν).[10]

Η περιγραφή που έδωσε ο Pontoppidan για το Κράκεν ενέπνευσε τον Ιούλιο Βερν στο μυθιστόρημά του, του 1870, "20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα".[11]

Βιβλιογραφία

  • Boer, Richard Constant, επιμ. (1888). Ǫrvar-Odds saga. E.J. Brill. σελ. 132. 
  • Rafn, Carl Christian, επιμ. (1829). Örvar-Odds saga. Fornaldarsögur Norðurlanda. 2. Copenhagen: Enni Poppsku. σελίδες 248–249. 
  • Keyser, Rudolph· Munch, Peter Andreas· Unger, Carl Rikard, επιμ. (1848). «12». Speculum regale. Konungs-skuggsjá. Christiana: Carl C. Werner. σελ. 32. 

Δείτε επίσης

Πηγές

  1. ↑ Oxford English Dictionary (Second έκδοση). Oxford, England: Oxford University Press. 1989. 
  2. ↑ «krake». Svenska Akademiens ordbok (στα Σουηδικά). 
  3. ↑ «kraken». The Free Online Dictionary. 
  4. ↑ «What does krake mean in German?». WordHippo (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  5. ↑ Iversen, Hans Raun (2006). Rites of Ordination and Commitment in the Churches of the Nordic Countries: Theology and Terminology. Museum Tusculanum Press. ISBN 978-87-635-0265-8. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Pontoppidan, Erich· Stejneger, Leonhard (1752). Det første forsøg paa Norges naturlige historie. Kiøbenhavn : Trykt i de Berlingske Arvingers Bogtrykkerie, ved Ludolph Henrich Lillie. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Min son på galejan PDF - kiltuterpatibo». sites.google.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  8. ↑ «Kraken: Myths, Legends, and History». Anomalies: the Strange & Unexplained (στα Αγγλικά). 3 Ιανουαρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  9. ↑ Poets, Academy of American. «The Kraken by Alfred Lord Tennyson - Poems | Academy of American Poets». poets.org. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  10. ↑ «"The great live Squid, which, they say, few whale-ships ever beheld, and returned to their ports to tell of it." | The Sheila Variations» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  11. ↑ «Part 2, Chapter 18: The Devilfish | Twenty Thousand Leagues Under the Sea | Jules Verne | Lit2Go ETC». etc.usf.edu. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Kraken στο Wikimedia Commons