Κίμων Λάσκαρις


Κίμων Λάσκαρις
Γέννηση1905
Λαμία
Θάνατος1978
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότητααρχιτέκτονας

Ο Κίμων Λάσκαρις (Λαμία 1905 - Αθήνα 1978) ήταν αρχιτέκτονας της γενιάς του μεσοπολέμου με μεγάλο έργο και πολλαπλές συμμετοχές σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.

Βιογραφία

Το 1929 πηγαίνει στο Παρίσι «με χρήματα από το βραβείο του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τους τύπους κατοικιών στην τότε υπό διαμόρφωση Νέα Σμύρνη» όπου θητεύει μεταξύ άλλων στο γραφείο του Le Corbusier ενώ δουλεύει και με τον Henri Sauvage, ταξιδεύει σε Ισπανία, Ελβετία και Ιταλία, πριν να επιστρέψει στην Ελλάδα το 1932.

Στοιχεία Αρχιτεκτονικής

Υπήρξε υποστηρικτής της λαϊκής παράδοσης και αντιτάχθηκε έντονα στο μαζικό εξευρωπαϊσμό της Αθήνας κατά την εποχή του μεσοπολέμου δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι οι ξένοι επισκέπτες «δεν ενδιαφέρονται να βλέπουν προσπάθειες εξευρωπαϊσμού […]και συνήθως μας λυπούνται για δεν αισθανόμαστε την Ελλάδα ούτε ως ιστορία ούτε ως πραγματικότητα». Στην αρχιτεκτονική του πορεία ωστόσο συναντά κανείς αυστηρά ωφελιμιστικά κτήρια (όπως οι προσφυγικές πολυκατοικίες της Αλεξάνδρας ή το Κέντρο Κωφών στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας & Βασιλίσσης Σοφίας), ενώ θα γίνει προπομπός και της νέο-λαϊκής αρχιτεκτονικής, με άμεσες αναφορές στην ελληνική παραδοσιακή αρχιτεκτονική (πρόταση για τουριστικό περίπτερο στη Κέρκυρα). Παράλληλα καταδικάζει σημαντικά το νεοκλασικισμό και το "λογιωτατισμό" στην αρχιτεκτονική αν και πάλι στην πορεία του παρατηρείται μεταπολεμικά διάθεση νεοκλασικών μορφών ( διαγωνισμός Δημοτικού Θεάτρου Αθηνών, γ΄ βραβείο).

Σημαντική είναι παρουσία του και στο χώρο της σκηνογραφίας. Η πορεία του συνολικά είναι λιγότερο έντονη στα μεταπολεμικά χρόνια. Χαρακτηριστικές θέσεις του είναι η υποστήριξη του γραφικού στη διαμόρφωση των ανοιχτών χώρων (πρόταση χάραξης της λεωφόρου Ηλισσού) ως συγγενικό στο μεσογειακό τοπίο και οι αναφορές στη παραδοσιακή και λαϊκή αρχιτεκτονική καθώς και η μίξη τους στη διαμόρφωση μιας ελληνικής μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Όσον αφορά τις αναφορές αυτές και την αντίθεσή τους στον νεοκλασικισμό χαρακτηριστικά αναφέρει στο άρθρο του "Ο Λογιωτατισμός στην αρχιτεκτονική" ( Ζυγός 7/1956,5): «Οι αρχαιόπληκτοι δεν υποψιάστηκαν ότι στα Αρχοντικά και τα απέριττα λαϊκά σπίτια […] βρισκόταν αυτούσιο το πνεύμα της κλασικής αρχαιότητας, διυλισμένο φυσιολογικά μέσα απ' τους αιώνες».

Σημαντικότερα έργα

«Ιλισσός»

Σημαντικό έργο του που δεν πραγματοποιήθηκε είναι η πρόταση αξιοποίησης του Ιλισσού ποταμού αν και ήδη είχε αντιμετωπιστεί με κλείσιμο της κοίτης του. Η πρόταση προέβλεπε τη διατήρηση του ποταμού, τη μεταβολή του με θαλασσινό νερό και τη διαμόρφωση στις όχθες του με χώρου πρασίνου και αναψυχής. Η πρώτη δημοσίευση έγινε στα Τεχνικά Χρόνια 171/1939, 76 με τίτλο «Η κάλυψης του Ιλισού ως κυκλοφοριακή αρτηρία και ως ειδυλλιακή λεωφόρος της πόλεως των Αθηνών» ενώ τα ίδια και επαυξημένα επανέλαβε με τίτλο «Ιλισσός», Τεχνικά Χρόνια 308/ 1950, 71-80.

Συγκρότημα προσφυγικών πολυκατοικιών της λεωφόρου Αλεξάνδρας

Το γνωστότερο έργο του είναι το συγκρότημα προσφυγικών πολυκατοικιών της λεωφόρου Αλεξάνδρας το οποίο σχεδίασε ο Κίμων Λάσκαρις σε συνεργασία με τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Κυριακό στο διάστημα 1933-1936. Το συγκρότημα αποτελείται από οκτώ πολυκατοικίες με 228 συνολικά διαμέρισμα. Οι τέσσερεις πρώτες έχουν σχεδιαστεί από τον Δ. Κυριάκο ενώ οι τέσσερεις στο βάθος από τον Κ. Λάσκαρη. Όλες οι πολυκατοικίες είναι τριώροφες και στην ταράτσα υπάρχουν πλυντήρια ανά τρία διαμερίσματα. Για την άνοδο στα διαμερίσματα υπάρχουν κλιμακοστάσια ανά έξι διαμερίσματα. Τα διαμερίσματα είναι συνήθως ενός ή δυο δωματίων στα οποία όμως έμεναν πολλά άτομα, συχνά περισσότερες από μία οικογένεια. Τα πιο πολλά διαμερίσματα είναι διαμπερή λύνοντας έτσι ικανοποιητικά το πρόβλημα ηλιασμού και αερισμού. Ακόμη, είχαν προβλεφθεί εγκαταστάσεις για ηλεκτρικό και νερό ενώ για τη θέρμανση υπήρχαν σόμπες με καμινάδες που κατέληγαν στην ταράτσα.

Ο ελεύθερος χώρος μεταξύ των πολυκατοικιών είναι αδιαμόρφωτος οι κάτοικοι όμως των ισογείων διαμερισμάτων έχουν καταλάβει τμήμα του για να φτιάξουν αυλές. Από Αρχιτεκτονική άποψη πρόκειται για αυστηρά ωφελιμιστικά κτίρια, στη γραμμή του γερμανικού φονξιοναλισμού, απλά παραλληλεπίπεδα κατασκευασμένα με πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος και επιχρισμένη λιθοδομή, χωρίς ίχνος διακόσμησης ή άλλης παραχώρησης σε πλαστικές αναζητήσεις. Τα κτίρια αποτελούν ένα μοναδικό δείγμα του μοντέρνου κινήματος με πρότυπο τον μορφολογικό κώδικα του Bauhaus στην Ελλάδα.

Άλλα γνωστά έργα και συμμετοχές σε διαγωνισμούς

Αρχιτεκτονικό έργο

  • Δεκαετία ’30 : Δημοτικά σχολεία Λαμίας, Ζωγράφου, Καλαμακίου / Γυμνάσιο Ζωγράφου
  • 1930 : Μακεδονικό Ηρώο Θεσσαλονίκης
  • 1932 : Οικία Κόντογλου
  • 1933 : Πρόταση για τουριστικό περίπτερο
  • 1935 : Κέντρο Κωφών στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας & Βασιλίσσης Σοφίας
  • 1936 : Συγκρότημα Προσφυγικών κατοικιών Λ. Αλεξάνδρας
  • 1937 : Μετατροπή Θεάτρου Κοτοπούλη στο κινηματογράφο Κρόνος, Ομόνοια
  • 1937 : Μέγαρο του Μ.Τ.Π.Υ., Σύνταγμα (α’ βραβείο)
  • 1942 : Ανακαίνιση στο Μαλλιαροπουλείο θέατρο, Τρίπολη
  • 1942 : Αναμόρφωση του παλαιού κτιρίου της Λυρικής Σκηνής
  • Δεκαετία ’50 : Ανακαίνιση μητροπολιτικού ναού Αθηνών
  • 1954 : Τουριστικό περίπτερο Ε.Ο.Τ., Επίδαυρος
  • 1955 : Οικία στο Ψυχικό
  • 1961 : Δημοτικό Θέατρο Λαμίας
  • 1970 : Ανακαίνιση Πνευματικού Κέντρου Αθήνας
  • 1970 : Διαμόρφωση αυλής Βίλα Ιλίσια – Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
  • 1970 : Δημοτικό Θέατρο Δήμου Αθηναίων (γ’ βραβείο)

Σκηνογραφικό Έργο

  • 1937 : Βασίλισσα Ελισάβετ, του Α. Ζωσέ, σε σκηνοθεσία Γιαννούλη Σαραντίδη, τον Φεβρουάριο του 1937 στο άνοιγμα του Θεάτρου της Μαρίκας Κοτοπούλη στο Rex.
  • 1937: ABCD του Τίμου Μωραϊτίνη.
  • 1938: Έκτο Πάτωμα, του Ζερύ, σε σκηνοθεσία Γιαννούλη Σαραντίδη.
  • 1939: Αίθουσα Αναμονής, του Αλέκου Λιδωρίκη, σε σκηνοθεσία Γιαννούλη Σαραντίδη.
  • 1939: Η Γυναίκα με το Χαμόγελο, στο θέατρο "Μ. Κοτοπούλη".
  • 1939: Το Μεράκι του Άρχοντα, του Νίκου Κατηφόρη, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν.
  • 1944: Η Πινακοθήκη των Ηλιθίων, του Νίκου Τσιφόρου. Με το θίασο του Δημήτρη Χορν και της Μαίρης Αρώνη, στο θέατρο "Ακροπόλ".

Βιβλιογραφία

  • Νεοελληνική Αρχιτεκτονική, Δημήτρης Φιλιππίδης, Εκδόσεις Μέλισσα
  • Αρχιτεκτονικά Θέματα, 1978

Εξωτερικοί σύνδεσμοι