Στις Ιρλανδικές γενικές εκλογές που διεξήχθησαν το Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2020 εξελέγησαν τα μέλη της 33ης Ιρλανδικής Συνέλευσης (Ντάιλ), της κάτω βουλής του Ιρλανδικού κοινοβουλίου, που αποτελείται από 160 έδρες (με συμπεριλαμβανόμενη του Προέδρου-Ομιλητή της Βουλής). Το εκλογικό σύστημα ήταν μεταφερόμενη μονοσταυρία σε όλες τις πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες.[1] Των εκλογών προηγήθηκε η διάλυση της 32ης Συνέλευσης από τον Πρόεδρο, κατόπιν αιτήματος του ΠρωθυπουργούΛίο Βαράντκαρ την 14η Ιανουαρίου 2020.
Στις εκλογές πρωταγωνίστησαν τα τρία μεγάλα κόμματα. Το Σιν Φέιν ("Εμείς") συγκέντρωσε τις περισσότερες πρώτες προτιμήσεις και κέρδισε 37 έδρες. Και το Φίανα Φαλ - Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, επίσης, κέρδισε 37 έδρες, αλλά με λιγότερες ψήφους πρώτης προτίμησης. Το Φίνε Γκελ ("Ιρλανδική Φυλή") ήρθε τρίτο, εξίσου στις έδρες (35) όσο και στις προτιμήσεις. Τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων περιέγραψαν το αποτέλεσμα ως ένα διάλειμμα από τον δικομματισμό, αφού για τον σχηματισμό κυβέρνησης χρειάζονται τουλάχιστον 80 έδρες, και άρα θα χρειαστεί η συνεργασία πάνω από δύο κομμάτων.
Τα μέλη του 33ου Ντάιλ συνεδρίασαν για πρώτη φορά στις 20 Φεβρουαρίου. O Σαν Ο Φάργκαϊλ επανεξελέγη Πρόεδρος του Ντάιλ. Οι διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεχίστηκαν, και στις 15 Ιουνίου 2020 τα κόμματα Φίανα Φαλ, Φίνε Γκελ και Πράσινο Κόμμα κατάρτισαν ένα πρόγραμμα για κυβέρνηση συνεργασίας.[2] Η συμφωνία τους εγκρίθηκε στις 26 Ιουνίου, και βάσει αυτής την επόμενη ημέρα ο Μιχόλ Μάρτιν έγινε ο 15ος Τίσεχ της Ιρλανδίας. Τον Δεκέμβριο του 2022 θα αντικατασταθεί από τον Λίο Βαράντκαρ. [3]
Ιστορικό
Μετά τις Ιρλανδικές γενικές εκλογές του 2016, το Φίνε Γκελ ηγήθηκε σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας, με την υποστήριξη ανεξάρτητων βουλευτών και της Συμμαχίας τους. Βασίστηκε σε μία συμφωνία εμπιστοσύνης και δαπανών με το Φίανα Φαλ.
Την 3η Δεκεμβρίου 2019, απορρίφθηκε μία κίνηση μη εμπιστοσύνης στον Υπουργό Στέγασης, Σχεδιασμού και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που προτάθηκε από τους Σοσιαλδημοκράτες, με 53 ψήφους υπέρ, 56 ψήφους κατά και 35 αποχές.[4] Την 9η Ιανουαρίου 2020, ο ανεξάρτητος βουλευτής Μάικλ Κόλινς πρότεινε κίνηση μη εμπιστοσύνης στον Υπουργό Υγείας Σίμον Χάρις.[5] Την 14η Ιανουαρίου, ο ΠρωθυπουργόςΛίο Βαράντκαρ ζήτησε τη διάλυση της 32ης Συνέλευσης, και ο Πρόεδρος υπέγραψε το ένταλμα της διάλυσης.[6][7] Οι νέες εκλογές προγραμματίστηκαν για την 8η Φεβρουαρίου, και ήταν η πρώτη φορά που διεξήχθησαν εκλογές Σαββατιάτικα από το 1918.[8][9]
Εκλογικό σύστημα
Τα 160 μέλη της 33ης Συνέλευσης εκλέχθηκαν με μεταφερόμενη μονοσταυρία από 39 εκλογικές περιφέρειες, που είχαν 3-5 έδρες έκαστη. Οι εκλογείς συμπλήρωσαν ένα ψηφοδέλτιο, κατατάσσοντας τους υποψηφίους κατά σειρά προτίμησης. Δηλαδή με τους αριθμούς 1, 2, 3, κ.ο.κ. δήλωσαν την 1η, 2η, 3η, κ.ο.κ. προτίμησή τους. Μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας οι κάλπες στάλθηκαν στο κέντρο καταμέτρησης της εκλογικής περιφέρειας, και καταμετρήθηκαν το επόμενο πρωί. Στη μεταφερόμενη μονοσταυρία, όποτε ένας υποψήφιος έχει συγκεντρώσει περισσότερες ψήφους από όσες χρειάζονται για την εκλογή του, οι πλεονάζουσες ψήφοι μεταφέρονται στη 2η ή τις επόμενες προτιμήσεις του εκλογέα. Εάν ένας υποψήφιος έχει αποκλειστεί, οι επόμενες προτιμήσεις των εκλογέων του μεταφέρονται. Η μεταφορά πλεονασμάτων και ο αποκλεισμός υποψηφίων συνεχίζεται έως ότου εκλεγεί ο απαιτούμενος αριθμός υποψηφίων.[10][1]
Μια Επιτροπή Περιφερειών, που συγκλήθηκε τον Ιούλιο του 2016 σύμφωνα με τις διατάξεις του Εκλογικού Νόμου του 1997, πρότεινε αλλαγές στα όρια των εκλογικών περιφερειών μετά την απογραφή του 2016.[11][12] Δεν επιτρέπεται αναλογία μεγαλύτερη από 30.000 εκλογείς ανά εκλεγμένο μέλος και σε έκαστη εκλογική περιφέρεια ανατέθηκαν 3-5 έδρες.[13][14] Ο νέος εκλογικός νόμος, που περιλάμβανε 39 εκλογικές περιφέρειες και 160 έδρες πέρασε το 2017 και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις εκλογές του 2020.[15][16]
18 από τα μέλη της 32ης Συνέλευσης δεν διεκδίκησαν την επανεκλογή τους. Ο Πρόεδρος της 32ης Συνέλευσης, ο Σαν Οφάργκιλ, διατήρησε τη θέση του και την έδρα του, οπότε στις εκλογές μοιράστηκαν οι εναπομείνουσες 159 από τις 160 έδρες.[17]
Προεκλογική περίοδος
Η εκστρατεία ξεκίνησε επίσημα μετά τη διάλυση της Ιρλανδικής Βουλής την 14η Ιανουαρίου 2020 και διήρκεσε μέχρι την ημέρα των εκλογών στις 8 Φεβρουαρίου 2020.[18] Ο πρώην Πρωθυπουργός Λίο Βαράντκαρ δήλωσε ότι οι εκλογές προγραμματίστηκαν για το Σάββατο προκειμένου να αποφευχθεί το κλείσιμο των σχολείων (επειδή πολλά σχολεία στην Ιρλανδία χρησιμοποιούνται ως εκλογικά τμήματα) και για να διευκολυνθεί η προσέλευση στα εκλογικά τμήματα σε όλους τους πολίτες, εργαζόμενους και φοιτητές, που διαμένουν μακριά από εκεί που ψηφίζουν.[19]
Ο ορισμός των υποψηφίων έκλεισε την Τετάρτη 22 Ιανουαρίου. Από τους 531 υποψήφιους οι 162 ήταν γυναίκες, και ήταν η πρώτη φορά που η γυναικεία συμμετοχή ξεπέρασε το 30%.[20] Ήταν η πρώτη φορά στην Ιρλανδία που σε κάθε εκλογική περιφέρεια υπήρχε τουλάχιστον μία υποψήφια γυναίκα. Τα κόμματα έπρεπε να έχουν τουλάχιστον 30% άνδρες και 30% γυναίκες υποψήφιους, προκειμένου να μην χάσουν το ήμισυ της κρατικής χρηματοδότησης (για τα πολιτικά κόμματα). Το Φιν Γκάελ είχε 30,5% γυναίκες υποψήφιες, το Φίανα Φαλ 31%, το Εργατικό Κόμμα 32%, το Σιν Φάιν 33%, το Άνθρωποι Πριν από το Κέρδος 38%, το Πράσινο Κόμμα 41% και οι Σοσιαλδημοκράτες 57 %.[21]
Κόμματα που συμμετείχαν για πρώτη φορά σε γενικές εκλογές ήταν τα Αοντού ("Ενότητα"), το Ιρλανδικό Κόμμα της Ελευθερίας, το Εθνικό Κόμμα και το RISE (ως μέρος του Α-ΑΠΚ).
Η εγγραφή των ψηφοφόρων μέσω του Συμπληρωματικού Καταλόγου Ψηφοφόρων έκλεισε την 23η Ιανουαρίου, με πολλές εγγραφές της τελευταίας ημέρας - το Δημοτικό Συμβούλιο του Δουβλίνου, για παράδειγμα, ανέφερε ότι έγιναν 3.500 εγγραφές την τελευταία ημέρα, και άλλες 14.000 συνολικά, και ήταν διπλάσιες από των προηγούμενων γενικών εκλογών.[22]
Το πρώτο ντιμπέιτ μεταξύ των αρχηγών των δύο μεγάλων πολιτικών κομμάτων, Λίο Βαράντκαρ και Μιχόλ Μάρτιν, προβλήθηκε από το Virgin Media One την 22 Ιανουαρίου.[36] Την Δευτέρα 27 Ιανουαρίου, από το RTÉ One, έγινε ζωντανή μετάδοση του ντιμπέιτ των αρχηγών/εκπροσώπων επτά πολιτικών κομμάτων, που διεξήχθη στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας στο Γκόλγουεϊ. [37][38] Το κόμμα "Αοντού" διαμαρτυρήθηκε, επειδή παρόλο που "όλα τα πολιτικά κόμματα θα έπρεπε να έχουν την ευκαιρία να προσέλθουν στο στούντιο εκείνο το βράδυ και να παρουσιάσουν τις πολιτικές και τις επιδιώξεις τους", το κόμμα του δεν προσκλήθηκε. Την ίδια ημέρα, το RTÉ δημοσίευσε ένα σχετικό άρθρο, εξηγώντας ότι η επιλογή κομμάτων βασίστηκε στο "τρέχον πολιτικό σκηνικό".[39][40]
Το RTÉ προγραμμάτισε άλλο ένα ντιμπέιτ, για την 4η Φεβρουαρίου, αυτήν την φορά μεταξύ των δύο αρχηγών μόνο, τους Βαράντκαρ και Μάρτιν. Η Μέρι Λου ΜακΝτόναλντ, η αρχηγός του Σιν Φέιν, διαμαρτυρήθηκε για τον αποκλεισμό της από το ντιμπέιτ αποστέλλοντας στο κανάλι μία νομική επιστολή 3 σελίδων και απειλώντας ότι θα κινηθεί δικαστικά.[41] Την 3η Φεβρουαρίου, το RTÉ ανακοίνωσε την απόφασή του να επιτρέψει στην Μακντόνταλντ να συμμετάσχει στην συζήτηση. [42][43] Την 6η Φεβρουαρίου προβλήθηκε ένα τελικό ντιμπέιτ μεταξύ των αρχηγών των μικρότερων κομμάτων.
Δημοσκοπήσεις
Δημοσκοπήσεις για την κοινή γνώμη έχουν διεξαχθεί τακτικά. Δημοσιεύονταν μηνιαία από την Ιρλανδική Κυριακάτικη εφημερίδα The Sunday Business Post και την Βρετανική ημερήσια εφημερίδα The Sunday Times. Λιγότερο συχνές δημοσκοπήσεις δημοσιεύθηκαν από την Ιρλανδική ημερήσια εφημερίδα TheIrish Times, την Ιρλανδική Κυριακάτικη εφημερίδα Sunday Independent, το Irish Mail την Κυριακή, το RTÉ Ειδήσεις, κ.α..
↑ 1,01,11,21,3Πρόκειται για τρικομματική ομάδα. Συμμετείχαν: από το Άνθρωποι Πάνω από το Κέρδος 27 υποψήφιοι, από το Αλληλεγγύη 9 υποψήφιοι και από το RISE 1 υποψήφιος. Τα μανιφέστα τους ήταν χωριστά
↑Τα κόμματα δικαιούνται κρατική χρηματοδότηση, κατά ποσό ανάλογο του αριθμού ψήφων 1ης προτίμησης που συγκέντρωσαν. (το ελάχιστο όριο είναι 2%)[49]
↑Πρόκειται για συμμαχία τριών κομμάτων. 27 Υποψήφιοι του Άνθρωποι Πάνω από το Κέρδος, 9 υποψήφιοι του Αλληλεγγύη και 1 υποψήφιος του RISE
↑ 4,04,14,2Για το 2016 οι αριθμοί περιλαμβάνουν 4,2% ψήφους πρώτης προτίμησης και 6 βουλευτές από την Ανεξάρτητη Συμμαχία που δεν είναι πολιτικό κόμμα.
Κατατάξεις ψήφων
Ψήφοι 1ης προτίμησης
Σιν Φέιν
24.53%
Φιάνα Φάιλ
22.18%
Φίνε Γκελ
20.86%
Πράσινοι
7.13%
Εργατικό Κ.
4.38%
Σοσιαλδημοκράτες
2.90%
Αλληλεγγύη–ΑΠΚ
2.63%
Ενότητα
1.90%
Ανεξάρτητοι 4 Αλλαγή
0.39%
Άλλοι
0.90%
Ανεξάρτητοι
12.20%
Κατατάξεις εδρών
Έδρες στην Ιρλανδική Συνέλευση (Ντάιλ)
Φιάνα Φάιλ
23.125%
Σιν Φέιν
23.125%
Φίνε Γκελ
21.875%
Πράσινοι
7.500%
Εργατικό Κ.
3.750%
Σοσιαλδημοκράτες
3.750%
Αλληλεγγύη-ΆΠΚ
3.125%
Ενότητα
0.625%
Ανεξάρτητοι 4 Αλλαγή
0.625%
Πρόεδρος της Βουλής
0.625%
Ανεξάρτητοι
11.875%
Σχηματισμός κυβέρνησης
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, η Μέρι Λου ΜακΝτόναλντ εκδήλωσε ενδιαφέρον για συμμετοχή του κόμματός της σε κυβέρνηση συνεργασίας, μιλώντας για "επανάσταση" και "λήξη του δικομματισμού". Όμως ο Βαράντκαρ δήλωσε ότι "δεν υπάρχει πιθανότητα συνεργασίας με το Σιν Φέιν, αλλά είναι ανοιχτοί στο ενδεχόμενο συνεργασίας με τα υπόλοιπα κόμματα". [51]
Ορισμένα μέλη του Φίανα Φαλ αποδέχτηκαν την πιθανότητα συνεργασίας με το Σιν Φέιν για τον σχηματισμό κυβέρνησης.[51] Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, την 10η-11η Φεβρουαρίου, ο Λίο Βαράντκαρ συνέχισε να αποκλείει την συνεργασία του Φίνε Γκελ με το Σιν Φέιν, ενώ ο Μιχόλ Μάρτιν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μίας συνεργασίας των Φίανα Φαλ - Σιν Φέιν ή ενός «μεγάλου συνασπισμού» με το Φίνε Γκελ.[52] Την 12η Φεβρουαρίου, ο Βαράντκαρ παραδέχτηκε ότι, εφόσον το Σιν Φέιν συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων έχει την ευθύνη για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, και ότι το Φίνε Γκελ είναι πρόθυμο να "κάνει ένα βήμα πίσω" και να περάσει στην αντιπολίτευση.[53]
Το Σιν Φέιν άρχισε διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό μίας αριστερής συμμαχίας με τα μικρά κόμματα, που θα συγκέντρωνε 67 έδρες (37 Σιν Φέιν, 12 Πράσινο Κόμμα, 6 Εργατικό Κόμμα, 6 Σοσιαλδημοκράτες, 5 Αλληλεγγύη-ΑΠΚ και 1 Ανεξάρτητοι για Αλλαγή). Με την υποστήριξη τουλάχιστον 13 ανεξάρτητων πολιτικών (από τους 19 συνολικά) η συμμαχία θα εξασφάλιζε τις 80 έδρες που απαιτούνται. [52][54]
Η υπερσυμμαχία των Φίανα Φαλ-Φίνε Γκελ θα συγκέντρωνε 72 έδρες, η συμμαχία των Φίανα Φαλ-Σιν Φέιν θα συγκέντρωνε 74 έδρες, και σε κάθε περίπτωση θα χρειαζόταν συνεργασία με μικρότερα κόμματα ή ανεξάρτητους για τον σχηματισμό της κυβέρνησης.[55] Οι δημοσκοπήσεις για αυτές τις τρεις εναλλακτικές έδειξαν υποστήριξη από το 26%, το 26% και 19% των ψηφοφόρων αντίστοιχα, ενώ το 15% θα προτιμούσε διεξαγωγή νέων εκλογών. [56]
↑ 1,01,1«ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 2-7. EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL 2012/2020(REG) Σχέδιο έκθεσης Carlo Casini (PE v01-00) - PDF Free Download». docplayer.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. Οι εκλογείς κατατάσσουν τους υποψηφίους κατά σειρά προτίμησης. Προκειμένου να εκλεγεί, ο υποψήφιος χρειάζεται να φτάσει ένα όριο. Η διαλογή των ψηφοδελτίων γίνεται βάσει της πρώτης προτίμησης των εκλογέων. Οι υποψήφιοι που φτάνουν το όριο κηρύσσονται εκλεγέντες κατά σειρά εκλογής. Οι πλεονάζοντες ψήφοι των εκλεγέντων υποψηφίων, δηλαδή ο αριθμός των ψήφων τους που υπερβαίνει το όριο, μεταφέρονται εν συνεχεία με στάθμιση στη δεύτερη επιλογή των εκλογέων τους.