Η Ζαπορίζια ή Ζαπορόζιε (Ουκρaνικά: Запорі́жжя, Ρωσικά: Запоро́жье) είναι πόλη της νοτιοανατολικής Ουκρανίας, χτισμένη στις όχθες του ποταμού Δνείπερου. Είναι το διοικητικό και οικονομικό κέντρο της ομώνυμης περιφέρειας και είναι η έκτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Ουκρανίας με 550.000 κατοίκους σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του 2024.
Ιστορία
Αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν στην περιοχή δείχνουν ότι Σκύθες νομάδες ζούσαν εκεί πριν από 2 έως 3 χιλιάδες χρόνια. Οι Σκύθες αντικατασταθούν σταδιακά από Χαζάρους, Πετσενέγους, Κουμάνους, Τάταρους και τέλος από ανατολικούς Σλάβους. Η εμπορική οδός μεταξύ των Βαράγγων και των Ελλήνων περνούσε από το νησί Χορτύτσια που χωρίζει τον Δνείπερο σε δύο κλάδους στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η Ζαπορίζια.
Η πόλη ξεκίνησε ως ένα μικρό φρούριο, χτισμένο στη στέπα το 1775 κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Μεγάλης Αικατερίνης, προκειμένου να προστατεύσει τα νότια εδάφη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από τουρκικές απειλές. Το Αλεξαντρόφσκ, όπως ονομάστηκε, ιδρύθηκε το 1770· ήταν μόνο ένας κρίκος στην λεγόμενη «Γραμμή Οχυρώσεων Δνείπερου». Το φρούριο χτίστηκε στην αριστερή όχθη του ποταμού Δνείπερου απέναντι από το νησί Χορτύτσια. Το 1921 η πόλη μετονομάστηκε Ζαπορόζιε που μεταφράζεται ως «πέρα από τα ορμητικά νερά».
Η πρώτη γέφυρα στον Δνείπερο χτίστηκε μεταξύ 1900-1904 και το μήκος της έφτανε τα 336 μέτρα, οδηγώντας στην βιομηχανική ανάπτυξη της πόλης πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση.