Συντεταγμένες: 38°34′N 21°56′E / 38.567°N 21.933°E / 38.567; 21.933
Ο Δήμος Αποδοτίας, παλιότερα Αποδωτίας, ήταν δήμος του νομού Αιτωλοακαρνανίας που συστάθηκε με το πρόγραμμα Καποδίστριας από τη συνένωση παλαιότερων κοινοτήτων της περιοχής[1], που αποτέλεσαν στη συνέχεια τα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου[2]. Λειτούργησε την περίοδο 1999-2010 οπότε και καταργήθηκε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε ως Δημοτική Ενότητα Αποδοτίας στο νέο Δήμο Ναυπακτίας[3]. Είχε πληθυσμό 2.636 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, και έδρα του ήταν το χωριό Άνω Χώρα[4].
Γεωγραφικά στοιχεία
Ο Δήμος Αποδοτίας αποτελούταν από 20 ορεινά χωριά, μεγαλύτερα και γνωστότερα των οποίων είναι η Άνω Χώρα, το Καταφύγιο, η Τερψιθέα, η Αμπελακιώτισσα, η Ελατού, τα Κρυονέρια και η Γραμμένη Οξυά[2]. Βρισκόταν στο ανατολικό άκρο του νομού και συνόρευε με 3 άλλους νομούς (Ευρυτανία, Φθιώτιδα και Φωκίδα). Η συνολική έκτασή του ήταν 257.635 στρέμματα[5]. Πρόκειται για την κατεξοχήν περιοχή της Ορεινής Ναυπακτίας.
Ιστορικά στοιχεία
Το όνομα του δήμου προέρχεται από τον αρχαίο λαό των Αποδοτών οι οποίοι κατοικούσαν στις νοτιοδυτικές περιοχές των Βαρδουσίων και στην κοιλάδα που σχημάτίζε ο ποταμός Δαφνούς (σημερινός Μόρνος) κοντά στους Οζόλες Λοκρούς. Τα αρχαία ευρήματα που βρέθηκαν σε πολλά χωριά και τα σημερινά τοπωνύμια της περιοχής ("Ελληνικά", "Μάρμαρα", "Παλιοχώρι" κ.α.) δείχνουν ότι κατοικήθηκε από την προϊστορική εποχή χωρίς διακοπές[5][6].
Ο δήμος συστάθηκε για πρώτη φορά ως Δήμος Αποδωτίας το 1835 με το ΦΕΚ 19Α - 07/12/1835 και έδρα την τότε Μεγάλη Λομποτινά (σημερινή Άνω Χώρα). Το 1849 ο οικισμός Βετολίστα (σημερινή Τερψιθέα) ορίζεται χειμερινή έδρα του δήμου και η Μεγάλη Λομποτινά θερινή έδρα. Το 1912 ο δήμος καταργείται με το ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912 και συστήνεται ξανά το 1997, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καποδίστριας, με το όνομα Δήμος Αποδοτίας[1].
Μνημεία - Πολιτισμός
Στο δήμο Αποδοτίας βρίσκεται η περίφημη Ιερά Μονή Αμπελακιώτισσας με ιστορία 6 αιώνων[7] ενώ επίσης στην περιοχή υπάρχει άλλο ένα σπουδαίο θρησκευτικό μνημείο, ο Ναός του Σωτήρος που είναι κοντά στο Χρύσοβο ο οποίος έχει απομείνει από το Μοναστήρι του Σωτήρος που την εποχή εκείνη ανήκε στην Αμόρανη (Καταφύγιο) και χτίσθηκε περίπου το 13ο αιώνα ενώ διαλύθηκε το 1834.
Στην Άνω Χώρα επίσης διοργανώνεται κάθε χρόνο η "Γιορτή του Κάστανου και του Τσίπουρου".
Διοικητική διαίρεση
Στον Δήμο Αποδοτίας περιλαμβάνονταν οι παρακάτω τοπικές κοινότητες (μέσα στην παρένθεση ο πληθυσμός τους σύμφωνα με την απογραφή 2011):
- Τ.Κ Άνω Χώρας -- η Άνω Χώρα [225]
- Τ.Κ. Αμπελακιωτίσσης -- η Αμπελακιώτισσα [92]
- Τ.Κ. Αναβρυτής -- η Αναβρυτή [172]
- Τ.Κ. Ασπριάς -- η Ασπριά [78]
- Τ.Κ. Γραμμένης Οξυάς -- η Γραμμένη Οξυά [111]
- Τ.Κ. Γρηγορίου -- το Γρηγόριον [79]
- Τ.Κ. Ελατόβρυσης -- η Ελατόβρυση [116]
- Τ.Κ. Ελατούς -- η Ελατού [107]
- Τ.Κ. Καλλονής -- η Καλλονή [105]
- Τ.Κ. Καταφυγίου [322]
- Τ.Κ. Κάτω Χώρας -- η Κάτω Χώρα [35]
- Τ.Κ. Κεντρικής [103]
- Τ.Κ. Κοκκινοχωρίου [64]
- Τ.Κ. Κρυονερίων -- τα Κρυονέρια [145]
- Τ.Κ. Κυδωνέας -- η Κυδωνέα [105]
- Τ.Κ. Λεύκας -- η Λεύκα [116]
- Τ.Κ. Λιμνίτσης -- η Λιμνίτσα [144]
- Τ.Κ. Μανδρινής -- η Μανδρινή [102]
- Τ.Κ. Πόδου -- ο Πόδος [67]
- Τ.Κ. Τερψιθέας -- η Τερψιθέα [348]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Παραπομπές