Η Γερουσία έχει 81 μέλη, που εκλέγονται για εξαετή θητεία, μέσω ενός εκλογικού πλειοψηφικού συστήματος, το οποίο αντιπροσωπεύει τις εκλογικές περιφέρειες της χώρας.[1] Ένας υποψήφιος για τη Γερουσία δεν απαιτείται να είναι μέλος κάποιου πολιτικού κόμματος (σε αντίθεση με την κάτω βουλή).[1]
Η Γερουσία έχει ένα πρόεδρο και τέσσερις αντιπροέδρους.[2] Τα μέλη της συμμετέχουν σε ειδικές και μη επιτροπές.[3][4]
Η καγκελαρία της γερουσίας έχει δημιουργηθεί για να παρέχει επαγγελματικές, οργανωτικές και τεχνικές υπηρεσίες.[1] Η γερουσία καταλαμβάνει διάφορα ιστορικά μέγαρα στο κέντρο της Πράγας, εντός του προαστίου Μάλα Στράνα.[5] Το 2005 ο προϋπολογισμός του ήταν 561,2 τσεχικές κορώνες.[1]
Εξουσίες
Η γερουσία μπορεί να καθυστερήσει έναν προτεινόμενο νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Τσεχικής Δημοκρατίας, αν και το βέτο του μπορεί να αγνοηθεί όταν στη Βουλή υπάρχει απόλυτη πλειοψηφία (δηλαδή τουλάχιστον 101 από τα 200 μέλη) σε μια επαναλαμβανόμενη ψηφοφορία.[1] Η γερουσία, εντούτοις, δεν μπορεί να αγνοηθεί όταν ψηφίζει συνταγματικούς νόμους και διεθνείς συνθήκες.[1][6]
Επιπλέον, η γερουσία αποφασίζει σχετικά με το διορισμό των δικαστών στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Τσεχικής Δημοκρατίας, έχοντας το δικαίωμα να εμποδίσει υποψηφίους, και μπορεί να προτείνει νέους νόμους.[1] Ωστόσο, η γερουσία δεν μπορεί να ψηφίσει τον προϋπολογισμό της χώρας και να προβεί σε πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης, σε αντίθεση με τη Βουλή των Αντιπροσώπων.[1][7]
Ο πρόεδρος της γερουσίας είναι ο δεύτερος ισχυρότερος αξιωματούχος στην Τσεχία, για εθιμοτυπικούς κυρίως λόγους, μετά από τον πρόεδρο της δημοκρατίας.[1] Στην πράξη, όμως, η εξουσία του είναι ελάχιστη. [1][8][9]
Ιστορικά στοιχεία
Η γερουσία ιδρύθηκε με το συνταγματικό νόμο του τσεχικού εθνικού συμβουλίου (ČNR), στις 16 Δεκεμβρίου 1992.[10] Ο κύριος λόγος για τη δημιουργία της ήταν η ανάγκη να εξευρεθεί ένα μέρος για τα μέλη της ομοσπονδιακής συνέλευσης, που απολύθηκαν κατά την διάλυση της Τσεχοσλοβακίας.[1] Άλλοι λόγοι που δόθηκαν ήταν ο προσδιορισμός της θέσης της γερουσίας ως ένα ασφαλές όργανο επιδιόρθωσης νόμων της κάτω αίθουσας και ως εργαλείο εξισορρόπησης της εξουσίας, ενάντια στην κυριαρχία ενός μονοκομματικού κράτους.[1]
Λόγω της αντιπολίτευσης από τη Δημοκρατική Συμμαχία Πολιτών και από τους πολιτικούς που φοβόντουσαν την αραίωση της κρατικής εξουσίας, η γερουσία δεν συστάθηκε τα πρώτα χρόνια μετά την ανεξαρτησία.[1] Οι πρώτες εκλογές για τη γερουσία πραγματοποιήθηκαν το 1996, με τη συμμετοχή των ψηφοφόρων να φτάνει περίπου στο 35%.[1][11]