Το αποτύπωμα άνθρακα είναι το σύνολο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούνται από ένα άτομο, γεγονός, οργάνωση, υπηρεσία, τόπο ή προϊόν, εκφρασμένο ως ισοδύναμο διοξειδίου του άνθρακα.[1] Μπορεί να γίνει εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, συμπεριλαμβανομένου του διοξείδιου του άνθρακα και του μεθάνιου, μέσω της καύσης των ορυκτών καυσίμων, την εκκαθάριση της γης και την παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων, μεταποιημένων αγαθών, υλικών, ξύλου, δρόμων, κτιρίων, μεταφορών και άλλων υπηρεσιών.[2] Ο όρος διαδόθηκε από μια διαφημιστική εκστρατεία αξίας 250 εκατομμυρίων δολαρίων, που εκπόνησε η εταιρεία ΒΡ σε μια προσπάθεια να απομακρύνει τη προσοχή του κοινού από τον περιορισμό των δραστηριοτήτων των εταιρειών εξόρυξης ορυκτών καυσίμων με στόχο να στρέψει την προσοχή στην ατομική ευθύνη για την επίλυση της κλιματικής αλλαγής.[3]
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το συνολικό αποτύπωμα άνθρακα δεν μπορεί να υπολογιστεί ακριβώς λόγω της ανεπαρκούς γνώσης και δεδομένων σχετικά με τις πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διεργασιών που συμβάλλουν στην εκπομπή αερίων, συμπεριλαμβανομένης της επίδρασης φυσικών διεργασιών που αποθηκεύουν ή απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα. Για το λόγο αυτό οι Ράιτ, Κεμπ, Ουίλιαμς πρότειναν τον ακόλουθο ορισμό ενός αποτυπώματος άνθρακα:
Μια μέτρηση της συνολικής ποσότητας του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και του μεθάνιου (CH4) που εκπέμπει ένα ορισμένο μέγεθος πληθυσμού, ένα σύστημα ή μια δραστηριότητα, εξετάζοντας όλες τις αξιόπιστες πηγές, δεξαμενές και χώρους αποθήκευσης εντός του χωρικού και χρονικού ορίου του πληθυσμού, συστήματος ή δραστηριότητας ενδιαφέροντος. Υπολογίζεται ως το ισοδύναμο με διοξείδιο του άνθρακα χρησιμοποιώντας το αξιόπιστο εκατονταετές δυναμικό παγκόσμιας υπερθέρμανσης (GWP100).[4]
Το παγκόσμιο μέσο ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα ανά άτομο το 2014 ήταν περίπου 5 τόνοι CO<sub id="mwKg">2</sub>eq.[5]
