Συντεταγμένες: 39°33′20″N 20°17′00″E / 39.55556°N 20.28333°E / 39.55556; 20.28333
Ο Άγιος Βλάσιος (υψομ: 170 μ.) είναι χωριό του νομού Θεσπρωτίας, εντός των ορίων της άλλοτε επαρχίας Θυάμιδος. Σύμφωνα με την τελευταία διοικητική διαίρεση (Σχέδιο Καλλικράτης) αποτελεί τοπική κοινότητα της δημοτικής ενότητας Ηγουμενίτσας. Ο πληθυσμός της, σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011, ανέρχεται στους 294 κατοίκους.
Γενικά στοιχεία
Το προηγούμενο όνομα του Αγίου Βλασίου ήταν Σούβλιαση, που ήταν η Αρβανίτικη εκδοχή του ονόματος Άγιος Βλάσιος > Σh΄ν Βλάση>Σιού(β)λιαση. Η επαναλλαγή του ονόματος σε Άγιος Βλάσιος έγινε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1928[1]. Εκκλησιαστικά υπάγεται στη Μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας, ενώ η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Αθανάσιο.
Ιστορικά στοιχεία
Κατά το 1874 στον Άγιο Βλάσιο κατοικούσαν 90 οικογένειες και παράλληλα λειτουργούσε ελληνικό αλληλοδιδακτικό σχολείο το οποίο συντηρούσαν με εισφορές ο επίσκοπος Παραμυθιάς και η τοπική κοινότητα[2]. Το 1913 αναφέρεται ότι ο οικισμός είχε 1012 κατοίκους (χαρακτηριστικά, η Ηγουμενίτσα -τότε Γράβα- είχε μόνο 292 κατοίκους και το Γραικοχώρι 1163 κατοίκους)[3]. Η Κοινότητα Σούβλιαση υπήρχε από το 1919 μέχρι το 1928 και με το όνομα Κοινότητα Αγίου Βλασίου από το 1928 μέχρι το 1997. Παρακάτω παρουσιάζονται αναλυτικά τα ιστορικά στοιχεία για την διοικητική διαίρεση[4][5]:
Η Κοινότητα Σούβλιαση Ιωαννίνων ιδρύθηκε στις 19 Αυγούστου 1919[6]. Μετονομάστηκε σε κοινότητα Αγίου Βλασίου Ιωαννίνων το 1928[7], ενώ το 1937 υπήχθη στο νομό Θεσπρωτίας[8] ως Κοινότητα Αγίου Βλασίου Θεσπρωτίας. Η κοινότητα καταργήθηκε στις 4/12/1997 και ενώθηκε με τον τότε δήμο Ηγουμενίτσης του σχεδίου Καποδίστριας[9].
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οκτώ κάτοικοι του χωριού εκτελέστηκαν από τα κατοχικά στρατεύματα και ένοπλους Τσάμηδες[10]. Επιπλέον, μεταπολεμικά, 34 Τσάμηδες κάτοικοι του Αγίου Βλασίου καταδικάστηκαν ως συνεργάτες των δυνάμεων Κατοχής[11].
Στον Άγιο Βλάσιο γεννήθηκαν ο ιερομόναχος και νεομάρτυρας[12] Αναστάσιος ο Γουναράς (η μνήμη του οποίου γιορτάζεται στις 8 Ιουλίου[13]) και ο λαογράφος Κώστας Μιχαηλίδης (1898 - 1963)[14][15], ενώ από το χωριό κατάγεται ο πολιτικός Μάριος Κάτσης (1985)[16].
Απογραφές πληθυσμού
Παραπομπές
- ↑ Souvliasi -- Agios Vlasios, Πανδέκτης, πρόσβαση 6/3/2011
- ↑ Χαράλαμπος Φούκης, Η βασική εκπαίδευση στη Θεσπρωτία (ύστερη τουρκοκρατία, 1854-1913), Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 2008, σελ. 190.
- ↑ Δήμος Ηγουμενίτσας: Ιστορία
- ↑ «Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ, Κοινότητα Σούβλιαση Νομού Ιωαννίνων». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2011. [νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Δήμος Ηγουμενίτσης, Διοικητική Εξέλιξη[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919
- ↑ ΦΕΚ 193Α - 20/09/1928
- ↑ ΦΕΚ 119Α - 01/04/1937
- ↑ ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997
- ↑ Έκθεσις των γενομένων ζημιών εν γένει Ηπείρου από της κηρύξεως του Ελληνο-ιταλικού πολέμου (28-10-40) μέχρι της τελικής απελευθερώσεώς της, Οκτώβριος 1944, Βιβλιοθήκη Ηπειρωτικής Εταιρείας Αθηνών, Αθήνα 1987, σελ. 137 και 140.
- ↑ Αθανάσιος Γκότοβος, Τσαμουριά. Ταυτότητες στην κατοχική Θεσπρωτία και ο ρόλος της μουσουλμανικής μειονότητας, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2016, σελ. 107.
- ↑ Φωτίου Γ. Οικονόμου, Η Θεσπρωτία από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των ημερών ημών, Αθήναι 1979, σελ. 119.
- ↑ «Τοπική Αγιολογία». Ιερά Μητρόπολις Παραμυθιάς, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2011.
- ↑ Οικονόμου, 1979, σελ. 130.
- ↑ Βασίλη Κραψίτη, Λόγιοι της Ηπείρου. 1430 - 1912, τόμος Α΄, Αθήνα 1979, σελ. 329-330.
- ↑ «Μάριος Κάτσης - Βουλευτής Θεσπρωτίας ΣΥΡΙΖΑ». marioskatsis.gr. Μάριος Κάτσης. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2018.
- ↑ Μιχάλης Κοκολάκης, Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, σελ. 312.
- ↑ Δήμος Ηγουμενίτσας
- ↑ Ο πληθυσμός περιλάμβανε 555 Χριστιανούς και 271 Μουσουλμάνους (βλ. Χαρίτωνος Κ. Λάμπρου, Οι Τσάμηδες και η Τσαμουριά, Αθήναι 1949, σελ. 9.).
- ↑ Βασίλειον της Ελλάδος, Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 19ης Μαρτίου 1961, τόμος Ι, Αθήναι 1964, σελ. 145.
- ↑ «Πόσοι κατοικούμε στην Ήπειρο - Όλη η απογραφή του 2011». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2013.