Parddu celyn y môr

Parddu celyn y môr
Entyloma eryngii

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Entylomatales
Teulu: Entylomataceae
Genws: Entyloma[*]
Rhywogaeth: Entyloma eryngii
Enw deuenwol
Entyloma eryngii

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Entylomataceae yw'r Parddu celyn y môr (Lladin: Entyloma eryngii; Saesneg: Sea Holly Smut).[1] Y Gwir-Barddu yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Huddygl, smwt, neu'r carbon a ddaw o ganlyniad i dân yw 'parddu', fel arfer a chyfeirir yma at liw'r ffwng. Mae'r ffwng yma'n medru difa gweiriau fel ŷd, gwenith neu rug. Mae'r teulu Entylomataceae yn gorwedd o fewn urdd y Entylomatales. 

  Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yn byw ar dwyni glan y môr, yng Nghymru.[2]

Ffyngau

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Entylomataceae

Mae gan Parddu celyn y môr ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Entyloma eryngii-tricuspidati Entyloma eryngii-tricuspidati
Entyloma espinosae Entyloma espinosae
Entyloma eupatorii Entyloma eupatorii
Entyloma farisii Entyloma farisii
Entyloma feurichii Entyloma feurichii
Entyloma fimbriatum Entyloma fimbriatum
Entyloma fischeri Entyloma fischeri
Entyloma floerkeae Entyloma floerkeae
Entyloma fragosoi Entyloma fragosoi
Entyloma fumariae Entyloma fumariae
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

  1. ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. ↑ Gwefan www.naturalresources.wales Cyfoeth Naturiol Cymru; adalwyd 23 Chwefror 2020.
  3. ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  4. ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Parddu celyn y môr gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.