Llong ddistryw y Llynges Frenhinol gyda dadleoliad o 5,440 tunnell oedd HMS Glamorgan. Adeiladwyd y llong gan Vickers-Armstrongs yn Newcastle upon Tyne a chafodd ei henwi ar ôl Sir Forgannwg (Saesneg:Glamorgan) yn ne Cymru. Fe'i lansiwyd ar 9 Gorffennaf 1964, a chafodd ei throsglwyddo i'r Llynges dwy flynedd yn ddiweddarach.[1] Rhwng 1977 a 1979, cafodd ei hail-ddodrefnu,[2] pan newidiwyd tŵr 'B' gyda phedwar lansiwr Exocet.[3] Yng Ngwanwyn a dechrau Haf 1982, bu'r llong yn rhan o Ryfel y Falklands. Yn ystod diwrnodau olaf y rhyfel, saethodd technegwyr llyngesol yr Ariannin daflegryn MM-38 Exocet o'r tir, ar ôl i'r llong symud yn rhy agos i'r lan. Difrodwyd y llong yn ddifrifol, a lladdwyd 13 o'r morwyr a oedd arni. Ym 1982 treuliwyd sawl mis yn adnewyddu'r llong ac erbyn 1983 roedd hi'n hwylio unwaith eto.
Cafodd ei defnyddio gan y Llynges Frenhinol am y tro olaf ym 1984 oddi ar arfordir Lebanon yn cynorthwyo lluoeodd cadw'r heddwch Prydeinig.[4]
Dadgomisiynwyd y llong ym 1986, ac fe'i gwerthwyd i Lynges Chile, lle cafodd ei hail-enwi'n Almirante Latorre.
Y criw a laddwyd yn Rhyfel y Falklands
Lladdwyd y bobl canlynol ar fwrdd HMS Glamorgan.[5]
- Is-swyddog J. Adcock
- Cogydd Brian Easton
- Air Engineering Mechanic Mark Henderson
- Mecanig Peirianneg Awyr Brian P. Hinge
- Prif Fecanig Peirianneg Awyr Gweithredol David Lee
- Cogydd Brian J. Malcolm
- Celfyddwr Peirianneg Awyr Kelvin I. McCallum
- Mecanig Peirianneg Morol Terence W. Perkins
- Prif gogydd Mark A. Sambles
- Prif gogydd Anthony E. Sillence
- Stiward John D. Stroud
- Is-gapten David H. R. Tinker
- Is-swyddog Colin P. Vickers
Cyfeiriadau
