Gogwyddiad Lladin yw'r ffurfdroadau ar enwau, rhagenwau, ansoddeiriau a'u geirynnau perthynol yn yr iaith Ladin.

Mae gan enwau Lladin saith cyflwr; goddrychol, gwrthrychol, genidol, derbyniol, abladol, cyfryngol a chyfarchol; a dau rif: unigol a lluosog. Mae pob enw naill ai'n wrywaidd, benywaidd neu ddiryw. Mae enwau yn gogwyddo i bum grŵp.

• Fe ddefnyddir y cyflwr goddrychol i ddangos pwnc datganiad:

  servus ad villam ambulat.

  Mae'r caethwas yn cerdded i'r tŷ.

• Mae'r cyflwr genidol yn mynegi perchnogaeth, mesuriad neu ffynhonnell:

  servus laborat in villa domini.

  Mae'r caethwas yn gweithio yn nhŷ'r meistr.

• Mae'r cyflwr derbyniol yn dangos gwrthrych anuniongyrchol y frawddeg. Yn y Gymraeg fe ddefnyddir yr arddodiad i i'w dynodi:

  servi tradidere pecuniam dominis.

  Rhoddodd y caethweision yr arian i'r meistri.

• Mae'r cyflwr gwrthrychol yn mynegi gwrthrych uniongyrchol berf, neu gyfeiriad symudiad ac fe allai fod yn wrthrych rhagddodiaid:

  dominus servos vituperabat quod non laborabant.

  Gwaeddodd y meistri ar y caethweision gan nad oeddent yn gweithio.

• Mae'r cyflwr abladol yn cyfleu arwahaniad neu ddigyfeiriad:

  dominus in cubiculo dormiebat.

  Roedd y meistr yn cysgu yn ei ystafell wely.

• Fe ddefnyddir y cyflwr cyfarchol i gyfarch neu gyfeirio at rywun:

  festina, serve!

  Brysiwch, gaethwas!

• Mae'r cyflwr lleol yn dynodi lleoliad ar/yn, neu'r amser y mae digwyddiad yn digwydd. Mae'r cyflwr hwn yn gyfyng iawn yn Lladin a dim ond enwau rhai llefydd yn Rhufain hynafol sydd â ffurfiau lleol:

  servus Romae erat.

  Roedd y caethwas yn Rhufain.

Isod gweler terfyniadau rheolaidd y pum grŵp gogwyddiad.

Dyma grŵp o enwau benywaidd yn bennaf.^[1]

Dyma grŵp o enwau gwrywaidd a diryw.

Dyma grŵp o enwau gwrywaidd, benywaidd a diryw â nifer o derfyniadau yn y goddrychol unigol.

Dyma grŵp o enwau gwrywaidd^[2] a diryw yn bennaf.

Yn y pumed gogwyddiad mae'r enwau i gyd yn fenywaidd heblaw am ddau.

1. ↑ Mae yna ychydig o enwau gwrywaidd hefyd yn y gogwyddiad cyntaf
2. ↑ Er bod y rhan fwyaf o enwau yn wrywaidd mae grŵp bach o rai benywaidd hefyd.

• Gramadeg Lladin
• Rhediad Lladin
• Gogwyddiad gramadegol
• Cyflwr gramadegol