Cyfraith y Mers oedd cyfraith y Mers neu'r Gororau yn ystod yr Oesoedd Canol hwyr.
Hanes
Ceir y cyfeiriad swyddogol cyntaf at gyfraith benodol y Mers yng nghymal 56 o Magna Carta 1215, sy'n darllen (Lladin): "os cyfyd anghydfod ... fe'i setlir ... ar gyfer tenementau yn Lloegr yn ôl cyfraith Lloegr, am denementau yng Nghymru yn ôl cyfraith Cymru, am denementau yn y Mers yn ôl cyfraith y Mers." Ailgadarnhawyd hawl y rhai yn y Gororau i sefyll eu prawf dan gyfraith y Mers yng Nghytuniad Aberconwy yn 1277.
Ni chafodd cyfraith y Mers erioed ei chodeiddio ac nid oedd ganddi ffurf ddiffiniol. Fe'i beirniadwyd, cyn hynt Deddfau Cyfreithiau Cymru 1535 a 1542, am ei gyfyngu'n rhannol i'r cof yn unig.
Nodiadau
Llyfryddiaeth
