Stachys officinalis
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Plantae
Ddim wedi'i restru:	Angiosbermau
Ddim wedi'i restru:	Ewdicotau
Ddim wedi'i restru:	Asteridau
Urdd:	Lamiales
Teulu:	Lamiaceae
Genws:	Stachys
Rhywogaeth:	S. officinalis
Enw deuenwol
Stachys officinalis Carl Linnaeus
Cyfystyron
Betonica officinalis L.

Planhigyn blodeuol dyfrol yw Cribau San Ffraid sy'n enw lluosog. Mae'n perthyn i'r teulu Lamiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Stachys officinalis a'r enw Saesneg yw Betony.^[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Cribau San Ffraid Cribau Shôn Ffred, Danhogen, Dannogen y Coed, Dwyfog, Llys Dwyfog, Meddyges Lwyd.

Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn tyfu mewn cynefinoedd oer a thymherus (neu gynnes) yn hemisffer y Gogledd a'r De fel y'i gilydd.

Cribau [San Ffraid], Cribau Shôn Ffred, Danhogen, Dannogen y Coed, Dwyfog, Llys Dwyfog, Meddyges Lwyd, Stachys officinalis, betony

Mae'r mapiau degwm dyddiedig tua 1840 yn croniclo hen enwau caeau. Roedd enw'r cae sydd union gyferbyn â chymer Afonydd Dwyfor a Dwyfach yn tystio i bresenoldeb, ryw oes cyn hynny, flodyn a elwir heddiw yn Gribau San Ffraid. Mae'r enw yn arwydd o ddwyfoldeb y planhigyn hwn yn y gorffennol. Union enw'r cae yw "Cae Bryn Dwyfog" a dwyfog oedd hen enw ar y planhigyn hwn

• Y Bywiadur Gwefan Llên Natur

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Cribau San Ffraid