Castel del Monte

Math	castell Hohenstaufen yn ne'r Eidal, military museum building, Italian national museum, historical park museum, Museum of the Italian Ministry of Culture
Sefydlwyd	29 Ionawr 1240
Daearyddiaeth
Sir	Andria
Gwlad	Yr Eidal
Arwynebedd	540 m², 1,806 m²
Cyfesurynnau	41.084754°N 16.270935°E
Cod post	70031, 76123
Arddull pensaernïol	pensaernïaeth Gothig
Perchnogaeth	Cyngor Gweinidogion yr Eidal
Statws treftadaeth	Safle Treftadaeth y Byd, ased diwylliannol yr Eidal
Sefydlwydwyd gan	Ffredrig II
Manylion
Deunydd	marmor, calchfaen
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Castell yn ne-ddwyrain yr Eidal yw Castel del Monte ("Castell y Mynydd"), sy'n Safle Treftadaeth y Byd UNESCO. Saif ar fryn y tu allan i ddinas Andria yn rhanbarth Puglia.^[1]

Fe'i hadeiladwyd yn ystod y 1240au gan Ffredrig II, Ymerawdwr Glân Rhufeinig. Mae ei gynllun wythonglog yn anarferol iawn ac y mae haneswyr wedi dadlau ynghylch ei bwrpas. Nid oes ganddo ffos na phont godi ac roedd rhai yn ystyried na chafodd erioed ei fwriadu fel caer amddiffynnol; fodd bynnag, mae gwaith archeolegol wedi awgrymu ei fod wedi ei amgylchynu gan fur allanol yn wreiddiol. Yn y 18g ysbeiliwyd marblis mewnol y castell a'r dodrefn a oedd yn weddill.^[2]

Mae delwedd y castell yn ymddangos ar y fersiwn Eidalaidd o'r darn arian 1 sent yr Ewro-floc.^[3]

• 
  Y castell o'r tu blaen
• 
  Y castell o'r awyr
• 
  Y cynllun wythonglog
• 
  Y muriau mewnol