Univerzitet Stanford (engl. Leland Stanford Junior University) ili jednostavno Stanford, je američki privatni, istraživački univerzitet sa sjedištem u Stanfordu, Kalifornija. Jedna je od najprestižnijih svjetskih institucija,[1][2][3][4] sa najvećom dodiplomskom selektivnošću.[5]
Zauzima vodeću poziciju u brojnim istraživačkim granama unutar SAD-a.[6][7]
Nalazi se u sjevernom dijelu Silicijske doline u blizini Palo Altoa. Univerzitetski akademski odjeli su organizirani u sedam škola, s još nekoliko imanja, kao što su laboratorije i prirodni rezervati koji se nalazi izvan glavnog kampusa.[8][9]
Sa površinom od 3.310 hektara, kampus je jedan od najveći u SAD-u.[9][10]
Na ovom univerzitetu su diplomirale i studirale mnoge poznate ličnosti i osnivači velikih kompanija, uključujući Google, Hewlett-Packard, Nike, Sun Microsystems i Yahoo dok su kompanije osnovana od strane Stanford alumnija generirale više od 2.700 milijardi $ godišnjeg prihoa, što je ekvivalentno 10. po jačini ekonomiji na svijetu.[11]
Pedeset i devet dobitnika Nobelove nagrade su povezani sa ovim univerzitetom,[12] kao i 30 živućih milijardera i 17 astronauta. To je ujedno i jedna od institucija koja je dala najviše članova američkog Kongresa.
Historija
Portret Lelanda Stanforda, osnivača univerziteta, izložen u Cantor centru
Univerzitet je svečano otvoren 1. oktobra 1891. godine. Osnovan je od strane Stanforda Lelanda, željezničkog magnata, kalifornijskog guvernera i američkog senatora i njegove supruga Jane Lathrop Stanford. Univerzitet je osnovan u čast njihovog jedinog sina Lelanda Stanforda, Jr. (po kojem je i nazvan) a koji je umro 1884. godine neposredno prije svog 16. rođendana.
Njegovi roditelji su odlučili njemu posvetiti univerzitet a Leland Stanford je pri tom rekao svojoj supruzi: "Djeca Kalifornije će biti naša djeca."[13]
Organizacija
Univerzitet Stanford je oslobođen plaćanja poreza, u privatnom je vlasništvu a njime upravlja Upravni odbor koji se sastoji od 34 člana. Članovi upravnog odbora se biraju na petogodišnji mandat a sastaju se pet puta godišnje. Upravni odbor također upravlja i sa nadgledaju Stanfordskim istraživačkim parkom, šopping centrom, Cantor centrom za vizuelne umjetnosti, Medicinskim centrom Univerziteta Stanford i još mnogo povezanih medicinskih ustanova (uključujući i dječiju bolnica Lucile Packard).[14]
Organizacione jedinice
Univerzitet je trenutno organizovan u sedam akademskih škola[15] a to su:
Škola humanističkih nauka (sa 27 odjela)
Škola za inženjerstvo (sa 9 odjela)
Škola za energiju i zaštitu životne sredine (4 odjela)
Škola prava
Škola medicine
Pedagoška škola i
Poslovna škola.
Škola prava, medicine kao i pedagoška i poslovna škola imaju organizovane samo diplomske studije dok ostale imaju i dodiplomske i diplomske studije.
Univerzitet Stanford je korisnik posebne klauzule kalifornijskog Ustava, koji izričito izuzima imovinu Univerziteta od plaćanja poreza, sve dok se imovina koristi u edukativne svrhe.[16]
^"Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 20. 12. 2013. Pristupljeno 7. 3. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
^Grodin, Joseph R.; Massey, Calvin R.; Cunningham, Richard B. (1993). The California State Constitution: A Reference Guide. Westport, Connecticut: Greenwood Press. p. 311. ISBN0-313-27228-X.
