Varijante imena Rajne (latinski Rhenus; francuski Rhin, italijanski Reno, romanski Rain ili Rein? /i, holandski Rijn, alemanski Ry, Ripuarian Rhing)[1] u modernim jezicima su sve izvedene od galskog imena Rēnos, koji je prilagođen geografiji rimskog doba (1. vijek p.n
e.) kao grčkiῬῆνος (Rhēnos), latinski Rhenus.
Pravopis sa Rh- u engleskom Rhine, kao i u njemačkom Rhein i francuskom Rhin je posljedica uticaja grčke ortografije, dok je vokalizacija -i- posljedica protogermanskog usvajanja galskog imena kao *Rīnaz, preko starog Franačkog dajući staroengleski Rín,[2] starovisokonjemački Rīn, rano srednje holandski (oko 1200.) Rijn (tada se takođe piše Ryn ili Rin).[3]
Savremeni njemački diftong Rhein (koji se također koristi u retoromskom) Rein, Rain je srednjonjemački razvoj iz ranog modernog perioda, s alemanskim imenom R(n) koji zadržava stariji vokalizam. U Alemanskom, brisanje završetka -n u pauzi je noviji razvoj; oblik Rn je uglavnom sačuvan u lucernskim dijalektima.[4] Rhing na Ripuarianu je diftongiziran, kao i Rhei, Rhoi na Palatinu. Dok je španski usvojio germanski vokalizam Rin-, italijanski, oksitanski i portugalski su zadržali latinski Ren-.
Galsko ime Rēnos (protokeltsko ili prekeltsko [e] *Reinos) pripada klasi riječnih imena izgrađenih od PIE korijena *rei- "kretati se, teći, trčati", također se nalazi u drugim imenima kao što je Reno u Italiji. Na albansko/ilirskom "rrhedh" takođe znači "kretati se, teći, trčati", staroslavenski ima značenje rijeka.
Gramatički rod keltskog imena (kao i njegove grčke i latinske adaptacije) je muški, a ime ostaje muškog roda u njemačkom, holandskom, francuskom, španskom i italijanskom. Staroenglesko ime rijeke bilo je na različite načine u muškom ili ženskom rodu; i njegovo staroislandsko usvajanje bilo je izraženo kao žensko.[5]
Svjetska baština
Dolina srednje Rajne u dužini 65 km, između Bingena na jugu i Koblenza na sjeveru, od 2002. nalazi se na UNESCO-ovoj listi Svjetske baštine pod nazivom Gornja srednja dolina Rajne. Sa svojim dvorcima, historijskim gradovima i vinogradima, slikovito prikazuje dugu historiju ljudskog djelovanja u okvirima različitih prirodnih pejzaža.
Na ovom dijelu toka Rajna prodire kroz planinske predjele, povezujući široku poplavnu ravnicu Oberrheingrabena s nizinskim bazenom Donje Rajne. Ovaj dio toka počinje od Bingenskih kapija (Binger Pforte), gdje Rajna počinje teći kroz klisuru, a djelomično i kroz kanjone široke ne više od 130 m, pri čemu je njena dubina oko 15 m.
Dio doline srednje Rajne između Bingena i Koblenza je transportna arterija. Od praistorije je služio kao veza između južne i sjeverne polovine kontinenta, omogućavajući trgovinu i kulturnu razmjenu, što je zauzvrat dovelo do osnivanja oko 60 naselja. Zgusnuti na uskom pojasu uz rijeku, ona su se kasnije spojila u lance sela i malih gradova. Već više od 1000 godina, zbog nedostatka obradivih površina, strme strane doline su pretvorene u terasaste vinograde.
Predio je isprekidan s oko 40 zamkova i tvrđava na vrhu brda, podignutih u periodu od oko 1.000 godina. Vremenom su mnogi napušteni, a kasniji ratovi u 17. stoljeća većinu su pretvorili u ruševine. U kasnom 18. i tokom 19.stoljeću, iz romantičarskih i nacionalnih razloga, veći broj tvrđava je rekonstruisan.[6]
Prosječni mjesečni protok (u m3/s) Hidrološka stanica: Ress (podaci izračunati za period 1930–1997[7])