Oduzimanje je jedna od četiri osnovne aritmetičke operacije. Suprotna je operacija sabiranja što znači ako broju dodamo i od dobijenog broja oduzmemo ponovno ćemo dobiti . Oduzimanje se označava znakom "-" minus.
Za oduzimanje ne vrijedi komutativnost pa dajemo imena članovima. To su umanjenik, umanjilac i razlika.
U jednačini , a je umanjenik, b umanjilac, a c razlika.
Oduzimanje: cijeli brojevi
Zamislimo duž dužine b gdje je lijevi kraj označen sa slovom a, a desni kraj slovom c. Počevši od a, potrebno je b koraka udesno da dođemo do c. Ovakvo kretanje matematički se opisuje kao sabiranje.
Od c je potrebno b koraka ulijevo da se vratimo do a. Ovakvo kretanje matematički se opisuje kao oduzimanje.
Zamislimo dužinu označenu sa brojevima 1,2 i 3. Od položaja 3, nisu potrebni koraci ulijevo da se ostane na 3, dakle :
Potrebna su dva koraka ulijevo da se dođe do položaja 1, dakle :. Slika je neodgovarajuća da se prikaže što bi se dogodilo nakon 3 koraka ulijevo. Da bi se to prikazalo potrebno je produžiti duž.
Od 3, potrebno je napraviti 3 koraka ulijevo da se dođe na 0, dakle
.
nije moguće prikazati jer prelazi početak poluprave.
Rješenje je prava sa cijelim brojevima:.
Od 3, potrebno je 4 koraka ulijevo da se dođe do -1
Oduzimanje kao sabiranje
Postoje slučajevi gdje oduzimanje kao posebna računska operacija postaje problematična.
Primjer
oduzimanje -3 od 5) nije odmah očito na brojnoj pravoj jer nam nije odmah jasno šta znači pomaknuti se -koraka ulijevo. Jedno rješenje je prikazati oduzimanje kao sabiranje. Dodatni znak minusa označava inverziju sabiranja.
Tada imamo
Komutativnost i asocijativnost
Ne važi komutativnost
Ne važi asocijativnost
Načini oduzimanja sa potpisivanjem
Austrijska metoda
Oduzimanje s lijeva na desno
Američka metoda
Još jedan način ovog oduzimanja
Djelimična razlika
Oduzimanje bez potpisivanja
Brojanje do
Razbijanjem umanjioca
Jednaka promjena
Dodavanjem ili oduzimanjem istog broja umanjeniku i umanjiocu rezultat se ne mijenje.
Izvori
Browell, W. A. (1939). Learning as reorganization: An experimental study in third-grade arithmetic, Duke University Press.