Biliverdin nastaje razlaganjem hemskom dijelu hemoglobina u eritrocitima. Makrofagi razlažu stare eritrocite i hem u biliverdin, koji se inače brzo reducira u slobodni bilirubin.[1][3] Biliverdin se nakratko vidi u nekim modricama, u vidu zelenog obojenja. U modricama, njegovo razlaganje u bilirubin dovodi do pojave žućkaste boje.[2]
Uloga u bolestima
Višak biliverdina je pronađen u krvi osoba koje pate od oboljenja jetre. Žutica je uzrokovana akumulacijom biliverdin ili bilirubina (ili oboje) u krvotoku i tkivima. .[1] Obilježja zatajenja jetre su požutjela koža i bionjača.
Uloga u liječenju bolesti
Iako se obično smatra samo otpadom razlaganja hema, postoje dokazi koji ukazuju na to da biliverdin – kao i drugi žučni pigmenti – ima fiziološku ulogu kod ljudi koji namještaju organe.[4][5]
Žučni pigmenti kao što je biliverdin imaju značajna antimutagena i antioksidacijska svojstva i stoga mogu imati korisne fiziološke funkcije.[5] Biliverdin i bilirubin su pokazali da su potentani skupljači otpadaka peroksil radikala.[4][5] Također se pokazalo da inhibiraju efekte policikličkih aromatskih ugljikovodika, heterocikličnih amina i oksidansa – od kojih su svi mutageni. Neke studije su otkrile su da osobe sa većom koncentracijom bilirubina i biliverdina u tijelu imaju manju učestalost raka i kardiovaskularnih bolesti.[4] To upućuje na zaključak da biliverdin — kao i mnogi drugi tetrapirolski pigmenti — može djelovati kao inhibitor proteaze HIV-1[6] kao i imati korisne efekte pri astmi[5] iako su potrebna dalja istraživanja u potvrđivanju ovih rezultata. Danas još uvijek nema praktičnih implikacija za korištenje biliverdina u liječenju bilo koje bolesti.
Ostale životinje
Biliverdin je važna pigmentna komponenta u ljusci ptičjoj jaja, posebno plavih i zelenih. Značajno je veća koncentraciju biliverdina u ljuskama plava jaja nego u smeđim. Istraživanje je pokazalo, da biliverdin iz ljuske jaja proizvode posebne žlijezde, ali ne od raspadnutih eritrocita u krvotoku, iako nema dokaza da izvor materijala nisu ni tetrapiroli ni slobodni hem iz krvne plazme.
Zajedno sa njegovim prisustvom u ljusci ptičjih jaja, druge studije su pokazale da je biliverdin prisutan i u plavo-zelenoj „krvi“ mnogih morskih riba, nametnicima duhana, krilima moljaca i leptira, serumu i jajima žaba i posteljici pasa.[7] U ribe iglica (Belone belone) i srodnim vrstama, kosti su svijetlo zelene od biliverdina.[8][9][10]
Biliverdin je prisutan i u zelenoj tjelesnoj tečnosti („krvi“), mišićima, kostima i sluznici vrsta roda Prasinohaema (Nova Gvineja) i kod niza drugih gmizavaca, posebno zmija koj žive na drveću i članova porodice Varanidae. Neizvjesno je da li je ovo prisustvo biliverdina ekološka ili fiziološke adaptacije bilo koje vrste, ali zelena krv koja kopnenim životinjama daje zelenu boju izgleda da se javlja gotovo isključivo kod vrsta koje nastanjuju zelena staništa, što je, u najmanju ruku, vrlo sugestivno. Pretpostavlja se da akumulacija biliverdina može odvratiti štetne infekcije Plasmodiumma, parazita malarije, iako nije ustanovljena statistički značajna korelacija.[11]KambodžanskažabaChiromantis samkosensis takođe ispoljava ovo svojstvo, skupa sa tirkiznim kostima.[12]
Fluorescentno snimanje
U kompleksu s redizajniranim bakterijskih fitohromom, biliverdin je uključen kao hromofor koji emitira IR za snimke in vivo.[13][14] Za razliku od fluorescentnih proteina koji čine njihovu hromoforu tokom posttranslacijskih modifikacijapolipeptidnog lanca, fitohrome i vežu vanjski ligand (u ovom slučaju, biliverdin), a za uspješno snimanje prve sonde bazirane na bakteriofitohromu potreban je dodatni egzogeni biliverdin.[13] Nedavne studije su pokazale da se fluorescentni proteini koji su bazirani na bakteriofitohromu s visokim afinitetom za biliverdin mogu snimati in vivo, koristeći samo endogeni ligand, s istom lahkoćom kao i konvencionalne fluorescentne proteine.[14] Dolaskom druge i daljih generacija sondi vezanja biliverdin na bazi bakteriofitohroma treba proširiti mogućnosti za neinvazivna snimanja in vivo.
^ abcBoron W, Boulpaep E. Medical Physiology: a cellular and molecular approach, 2005. 984-986. Elsevier Saunders, United States. ISBN1-4160-2328-3
^ abcMosqueda L, Burnight K, Liao S (2005). "The Life Cycle of Bruises in Older Adults". Journal of the American Geriatrics Society. 53(8):1339-1343. doi:10.1111/j.1532-5415.2005.53406.x
^Seyfried, H; Klicpera, M; Leithner, C; Penner, E (1976). "Bilirubin metabolism (author's transl)". Wiener klinische Wochenschrift. 88 (15): 477–82. PMID793184.
^ abcBulmer, AC; Ried, K; Blanchfield, JT; Wagner, KH (2008). "The anti-mutagenic properties of bile pigments". Mutation research. 658 (1–2): 28–41. doi:10.1016/j.mrrev.2007.05.001. PMID17602853.
^ abcdOhrui, T; Yasuda, H; Yamaya, M; Matsui, T; Sasaki, H (2003). "Transient relief of asthma symptoms during jaundice: a possible beneficial role of bilirubin". The Tohoku journal of experimental medicine. 199 (3): 193–6. doi:10.1620/tjem.199.193. PMID12703664.
^Fang, LS; Bada, JL (1990). "The blue-green blood plasma of marine fish". Comparative Biochemistry and Physiology B. 97 (1): 37–45. doi:10.1016/0305-0491(90)90174-R. PMID2253479.
^Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2004). Biologija 1. Svjetlost, Sarajevo. ISBN9958-10-686-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
^Guyton, A.C. & Hall, J.E. (2006) Textbook of Medical Physiology (11th ed.) Philadelphia: Elsevier Saunder ISBN0-7216-0240-1
^Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2002). Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
^Austin, C; Perkins, S (2006). "Parasites in a biodiversity hotspot: a survey of hematozoa and a molecular phyolgenetic analysis of plasmodium in New Guinea skinks". Journal of Parasitology. 92 (4): 770–777. doi:10.1645/GE-693R.1. PMID16995395.
^ abRodriguez, Erik A.; Tran, Geraldine N.; Gross, Larry A.; Crisp, Jessica L.; Shu, Xiaokun; Lin, John Y.; Tsien, Roger Y. (1. 8. 2016). "A far-red fluorescent protein evolved from a cyanobacterial phycobiliprotein". Nature Methods. doi:10.1038/nmeth.3935. ISSN1548-7105. PMID27479328.