Юрый Гедыгольд

Юрый Гедыгольд
2-і ваявода віленскі
1425 — 1432
Папярэднік Войцех Манівід
Пераемнік Ян Даўгірд
Нараджэнне XIV стагоддзе
Смерць 1435
Месца пахавання
Род Гедыгольдавічы[d] і Манівіды[d]
Бацька Кайлікін[d]
Дзеці Пётр Сенька Гедыгольдавіч

Юрый Гедыгольд, Гедыголд, Гедыгоўт, Дэдыголд (згадваецца ад 1401 – памёр каля 1435) — літоўскі баярын, маршалак надворны Вітаўта (1401), ваявода кіеўскі да 1411, староста падольскі ад 1415, ваявода віленскі ад 1425 ці раней да 1432.

Сын Кайлікіна (Гайлігіна), брат Войцеха Манівіда. Быў жанаты з Анастасіяй, меў сына Пятра Сеньку.

Імя

Імя Гедгаўд (> польск. Gedygołd) — з шэрагу старабалцкіх (старалітоўскіх) двухасноўных імёнаў. Такія імёны дайшлі з індаеўрапейскай эпохі і ўласцівыя іменнікам народаў індаеўрапейскага паходжання[1].

Першая іменная аснова Ged- звязаная з літ. gedauti «жадаць». Другая аснова Gaud- звязаная з gauti "здабываць", gaudyti "хапаць". Імя Гедгаўд значыла "Той, хто жадае (ваеннай) здабычы".

Біяграфія

Падчас феадальнай вайны першапачаткова падтрымліваў Свідрыгайлу. Пры замаху на жыццё апошняга ў Ашмянах ў 1432 быў у ліку малога атраду, разам з якім Свідрыгайла збег да Полацка. У бітве пад Ашмянамі 8 снежня 1432 патрапіў у палон да Жыгімонта Кейстутавіча. Тады ж быў пазбаўлены ваяводскай пасады. Пазней прызнаў уладу Жыгімонта і сведчыў на ягоных дакументах ў якасці пана на Вішнёве да 1435[2]; недзе ў тым часе, імаверна, памер.

Зноскі

  1. ↑ T. Milewski. Indoeuropejskie imiona osobowe. Wrocław-Warszawa-Kraków, 1969. С. 11-13.
  2. ↑ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej, nr 139.

Літаратура

  • Semkowicz W. O litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską w Horodle r.1413. Miesięcznik Heraldyczny. Organ Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. R.6 1913, nr 11-12
  • Peltz W. Ród Giedygołda i jego majętności. Z dziejów tworzenia się wielkiej własności ziemskiej w Wielkim Księstwie Litewskim w XV wieku // «Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Historia» 1971, z. 11, s. 23-44.