Хрызма або хрысмон (Хі-Ро), ☧ — манаграма імя Хрыста, якая складаецца з двух пачатковых грэчаскіх літар імя (грэч.ΧΡΙΣΤΌΣΧΡΙΣΤΌΣ) — Χ (хі) і Ρ (ро), перакрыжаваных паміж сабой. Па краях манаграмы часта змяшчаюць грэчаскія літары α і ω. Такое ўжыванне літар узыходзіць да тэксту Апакаліпсісу: «Аз ёсць Альфа і Амега, пачатак і канец, кажа Гасподзь, Які ёсць, і быў, і прыйдзе, Усеўладны.» (Адкр.1:8; гл. таксама Адкр.22:137:2). Хрызма атрымала шырокае распаўсюджанне ў эпіграфіцы, на рэльефах саркафагаў, у мазаіках і, верагодна, узыходзіць да апостальскіх часоў.
Гістарычна найбольш вядома выкарыстанне хрысмона для лабарума (лац.: Labarum
Хрысмон прысутнічае на некаторых манетах Пталамея III, які кіраваў Егіптам у 246/245 — 222/221 гадах да н. э.
Сімвал хризмы закадзіраваны ў юнікодзе — U+2627 (☧) і U+2CE9⳩ «coptic symbol khi ro» у копцкім блоке унікода.
Манета імператара Магненцыя з выявай хрызмы.
Хрызма на барэльефе з рымскага саркафага, сярэдзіна IV стагоддзя.
Хризма на магільным камені на Смоленскіх могілках Санкт-Пецярбурга
Літаратура
Sitta von Reden. Money in Ptolemaic Egypt: From the Macedonian Conquest to the End of the Third Century BC. — 1. — Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, 2007. — P. 69. — 380 p. — ISBN 0521130549.
