Ксёндз

Артыкул пра традыцыйную назву рымска-каталіцкіх святароў у Польшчы, Беларусі і Украіне. Пра каталіцкіх святароў увогуле гл. Каталіцкі святар.
У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Ксёндз (значэнні).

Ксёндз (польск.: Ksiądz) — рымска-каталіцкі святар у Польшчы, на Беларусі і Украіне[1].

Польскае слова (чэшскае kněz і славацкае kňaz — «святар») германскага паходжання, роднаснае слову князь, паходзіць з эпохі заходнеславянскіх уяўленняў пра адзінства духоўнай і свецкай улады. Князь пазначаецца сучасным польскім словам książę, літаральна «княжонак», г.зн. першапачаткова «сын князя», «княжыч». У ЭСБЭ падаецца, што «У старажытнасці гэтай назвай абазначаўся ў палякаў правадыр, ваявода, наогул прадстаўнік племя. Да XVI ст. слова ksiądz пазначала і князя, і ксяндза»[2].

Вобраз ксёндза неаднаразова сустракаецца ў беларускай літаратуры («Хрыстос прызямліўся ў Гародні» Ул. Караткевіча і інш.)

Зноскі

  1. ↑ Слоўнік іншамоўных слоў : у 2 т. / А. М. Булыка. — Мінск : БелЭн, 1999.  — Т. 1 : А—Л. — 1999. — С. . — 736 с. — ISBN 985-11-0152-4., С.684
  2. ↑ Ксендз // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

Літаратура

  • Gloger Z. Ksiądz // Encyklopedia staropolska. Ilustrowana, t. 2. — Warszawa, 1958. (польск.)
  • Kuropatnicki Е. А. O Xiązętach // Wiadomosci o kleynocie szlacheckim, oraz herbach domów szlacheckich w Koronie Polskej i Wielkim Xięstwie Litewskim …, cz. 1. — Warszawa, 1789. (польск.)
  • Любавский М. К. История западных славян. — М., 1918. С. 473 (руск.)

Спасылкі