Раман апісвае Францыю, ахопленую рэлігійнымі войнамі паміж каталікамі і гугенотамі. Цэнтральнай фігурай апавядання становіцца Маргарыта Валуа, вядомая як каралева Марго, чыё вяселле з лідарам гугенотаў Генрыхам Наварскім паклікана прынесці мір у расколатую краіну. Аднак гэты палітычны саюз служыць толькі прыкрыццём для больш змрочных інтрыг каралеўскага двара.
Падзеі разгортваюцца на фоне трагічнай Варфаламееўскай ночы — масавай разні гугенотаў у Парыжы, арганізаванай па загадзе каралевы Кацярыны Медычы. Гэтая крывавая здрада падрывае любыя надзеі на прымірэнне паміж варагуючымі бакамі. Сярод хаосу Маргарыта, нягледзячы на свой статус каталічкі і каралеўскай прынцэсы, праяўляе высакароднасць, ратуючы жыццё мужа Генрыха Наварскага і іншых гугенотаў.
Адначасова раман насычаны асабістымі і рамантычнымі лініямі. Маргарыта аказваецца ўцягнутай у любоўныя адносіны з высакародным гугенотам Ла Молем, што абвастрае яе канфлікт з мужам і дваром. Генрых Наварскі таксама вядзе сваю небяспечную гульню, імкнучыся выжыць сярод смяротных змоў і інтрыг. На працягу апавядання героі сутыкаюцца са здрадай, кравапраліццем і барацьбой за ўладу. Нягледзячы на варожасць, Маргарыта і Генрых Наварскі пачынаюць разумець і паважаць адзін аднаго. Гісторыя завяршаецца трагічна, падкрэсліваючы далікатнасць чалавечых пачуццяў у свеце, дзе кіруюць жорсткасць і амбіцыі.
Персанажы
Асноўныя
Маргарыта Валуа (каралева Марго) — малодшая сястра караля Карла IX, разумная, высакародная і прыгожая жанчына. Яе змушаюць уступіць у палітычны шлюб з Генрыхам Наварскім, але яна застаецца незалежнай і спачувае гугенотам.
Генрых Наварскі — лідар гугенотаў і муж Маргарыты, асцярожны і прагматычны палітык, які змагаецца за выжыванне ў варожым каталіцкім асяроддзі каралеўскага двара.
Карл IX — кароль Францыі, слабавольны і хворы, схільны трапляць пад уплыў сваёй маці.
Кацярына Медычы — каралева, магутная і падступная маці Карла IX, Маргарыты і яшчэ двух іх братоў. Маніпулюе сваімі дзецьмі дзеля захавання ўлады.
Ла Моль — гугенот і палюбоўнік Маргарыты. Рамантычны і высакародны шляхціц, чыя любоў да каралевы Марго становіцца трагічнай.
Анібал дэ Каканас — гарачы і запальчывы каталік, сябар Ла Моля, чый лёс пераплятаецца з інтрыгамі двара.
Генрыета, герцагіня Нэверская — блізкая сяброўка Маргарыты. Чулая і адданая, яна падзяляе з Марго многія сакрэты і дапамагае ёй.
Другарадныя
Франсуа, герцаг Алансонскі — яшчэ адзін брат Маргарыты, слабахарактарны і зайздросны, гатовы пайсці на здраду дзеля сваіх амбіцый.
Шарлота дэ Соў — фрэйліна каралевы Кацярыны Медычы, палюбоўніца Генрыха Наварскага.
Рэнэ — фларэнтыйскі аптэкар, астролаг, містык і давераная асоба Кацярыны Медычы, майстар у вырабе ядаў.
Герцаг Генрых дэ Гіз — кіраўнік каталіцкай Лігі, адзін з галоўных ворагаў гугенотаў і супернік Генрыха Наварскага.
Марвэль — наёмны забойца, які працуе на каралеву Кацярыну Медычы
Дэ Муі — адзін з лідараў гугенотаў.
Экранізацыі
«Каралева Марго» - Францыя,1910, рэжысёр Каміль дэ Марлон, у галоўнай ролі Берт Баві
«Каралева Марго» - Францыя, 1914, рэжысёр Анры Дэфантэн, у галоўнай ролі Ляанцін Масарт
«Каралева Марго» - Францыя, 1954, рэжысёр Жан Дрэвіль, у галоўнай ролі Жана Маро
«Каралева Марго» - Францыя, 1961, рэжысёр Рэнэ Люкот, у галоўнай ролі Франсуаза Прэво
«Каралева Марго» - Францыя-Германія-Італія, 1994, рэжысёр Патрыс Шэра, у галоўнай ролі Ізабель Аджані
«Каралева Марго» - Расія, 1996, тэлесерыял, рэжысёр Аляксандр Муратаў
