Алісіны прыгоды ў дзівоснай краіне

Алісіны прыгоды ў дзівоснай краіне
Alice’s Adventures in Wonderland
Выданне
Старонка першага выдання (1865)
Жанр Фантастыка
Аўтар Льюіс Кэрал
Мова арыгінала англійская
Дата напісання 1862
Дата першай публікацыі 1865
Асобнае выданне 26 лістапада 1865
Выдавецтва Macmillan
Ілюстратар Джон Тэніел
Наступны Праз люстэрка
Персанажы Аліса, White Rabbit[d], Mouse[d], Dodo[d], Lory[d], Eaglet[d], Duck[d], Duchess[d], Caterpillar[d], Gryphon[d], Dormouse[d], Knave of Hearts[d], The Hatter[d], Bill the Lizard[d], Cheshire Cat[d], March Hare[d], Queen of Hearts[d], Mock Turtle[d], Alice's sister[d], King of Hearts[d], Dinah[d] і Father William[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Алі́сіны прыго́ды ў дзіво́снай краі́не», або «Алі́са ў краі́не цу́даў»[1], або «Алесіны прыгоды ў Цудазем’і»[2] (англ.: Alice's Adventures in Wonderland) — раман англійскага пісьменніка Чарльза Лютвіджа Доджсана, выдадзены ў 1865 годзе пад псеўданімам Льюіс Кэрал[3]. Галоўная гераіня твору — Аліса (англ.: Alice) праз трусіную нару трапляе ў фантастычны свет, населены незвычайнымі чалавекападобнымі істотамі. Кніга лічыцца адным з найлепшых узораў жанру бяссэнсіцы ў літаратуры[4][5].

Стварэнне

Старонка арыгінальнага рукапісу «Алісіных прыгодаў пад зямлёй» (1864)

Напісаць кнігу пра сябе папрасіла Льюіса Кэрала дзяўчынка на імя Эліс Лідэл, адна з трох дачок брытанскага арыстакрата Генры Лідэла, пасля таго, як у час вандроўкі па Тэмзе Кэрал распавёў ёй і дзвюм яе сёстрам гісторыю пра дзяўчынку Алісу, што шукала прыгодаў. На наступны дзень па просьбе дзяўчынкі Льюіс Кэрал пачаў рукапіс, аднак яго першая версія не захавалася.

26 лістапада 1864 года пісьменнік перадаў Эліс рукапісны варыянт «Алісіных прыгодаў пад зямлёй» з уласнымі ілюстрацыямі. Але перад гэтым Доджсан ужо падрыхтаваў кнігу да публікацыі, і яна была амаль удвая большая за першапачатковы варыянт[6] за кошт дадання такіх эпізодаў, як, напрыклад, пра Чэшырскага ката і «шалёнае чаяванне».

Сюжэт

Белы трусік

Аліса нудзіцца ў сваім свеце, і раптам заўважае гаворачага Белага трусіка з наручным гадзіннікам, які прабягае міма. Яна кідаецца за ім у нару і правальваецца ў падземны свет. Там яна сустракае дзівосных жывёл і сутыкаецца з разнастайнымі прыгодамі.

Беларускі пераклад

«Алісіны прыгоды ў дзівоснай краіне», памятная манета НБ РБ, рэверс

Крыніцы

  1. ↑ Кэрал Льюіс. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
  2. ↑ У Ірландыі выйшлі “Алесіны прыгоды ў Цудазем’і”
  3. ↑ BBC's Greatest English Books list
  4. ↑ Lecercle, Jean-Jacques (1994) Philosophy of nonsense: the intuitions of Victorian nonsense literature Routledge, New York. ISBN 978-0-415-07652-4. p. 1 ff
  5. ↑ Schwab, Gabriele (1996). «Chapter 2: Nonsense and Metacommunication: Alice in Wonderland» in The mirror and the killer-queen: otherness in literary language Indiana University Press, Bloomington, Indiana. ISBN 978-0-253-33037-6. pp. 49-102
  6. ↑ Everson, Michael (2009) «Foreword», in Carroll, Lewis. Alice’s Adventures under Ground. — Evertype, 2009. — ISBN 978-1-904808-39-8.

Спасылкі